Giáo dục Tài chính cho trẻ em là gì? Và tại sao lại nên giáo dục sớm cho trẻ em về tài chính?...

Các bậc phụ huynh thân mến!

 Vấn đề Giáo dục tài chính cho trẻ em còn khá mới mẻ ở Việt Nam. Tuy nhiên, ở các quốc gia phát triển, đã có nhiều chuyên gia nổi tiếng giảng dạy về đề tài này như tác giả của bộ sách “ Cha giàu cha nghèo”, đặc biệt là tại đất nước Israel – đất nước của Dân tộc Do Thái thông minh, tài giỏi thì người ta đã lấy tiếng leng keng của những đồng tiền chạm vào nhau để chào mừng đứa trẻ ra đời, và trẻ em được giáo dục về tài chính và dạy cách kiếm tiền từ khi lên 3 và không giới hạn lứa tuổi.

Vậy giáo dục Tài chính cho trẻ em là gì? Và tại sao lại nên giáo dục sớm cho trẻ em về tài chính?

Nói một cách nôm na, giáo dục về tài chính cho trẻ em là chỉ dạy cho trẻ biết: Tiền là gì? Làm thế nào để có tiền, tiền nên do lao động mà có, chi tiêu thế nào cho hiệu quả và ý nghĩa.

Dạy trẻ những giá trị liên quan đến tiền bạc như sự chia sẻ, giúp đỡ hay làm từ thiện. Dạy trẻ biết chi tiêu một cách hợp lý, biết tích lũy và thậm chí biết đầu tư…

Như các bạn cũng biết, tại Việt Nam, hầu hết thế hệ chúng ta (những bậc phụ huynh) được sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh khó khăn, nỗ lực học tập và làm việc với mục tiêu làm cho cuộc sống của mình và những người thân yêu đỡ vất vả hơn.

Chúng ta hiểu rất rõ tầm quan trọng của tiền bạc, tuy vậy lại không được chỉ dạy về các kỹ năng tài chính cá nhân, vì thế chúng ta phải tự mày mò, tìm kiếm các quản lý, chi tiêu tiền bạc…tất nhiên, con đường đến sự tự chủ về tài chính, thành công cũng dài hơn.

Và chính điều này cũng làm cho phần lớn mọi người có những quan điểm sai lầm về tiền bạc, rằng hiểu biết quá nhiều về tiền bạc là điều không được đứng đắn, tiền bạc thường gắn liền với xấu xa.

Chúng ta thường nghe thấy câu “Trẻ con thì biết gì về tiền bạc!” hoặc “ Hãy để trẻ lớn lên trong sáng, hồn nhiên và tránh xa tiền bạc!”.

Xã hội ngày nay đang ngày trở nên phức tạp hơn, nhiều cạm bẫy và cám dỗ hơn. Và trẻ em ngày nay đang có điều kiện sống tốt hơn so với thế hệ ông bà, cha mẹ chúng.

Chúng được sống trong no đủ, thậm chí là thừa thãi, chưa nhìn thấy được sự vất vả, khó khăn của bố mẹ và đương nhiên cũng chưa hiểu được giá trị của đồng tiền.

Vì vậy rất dễ dẫn đến việc con trẻ tiêu tiền một cách “phóng khoáng”, không suy nghĩ, nguy hiểm hơn là sử dụng tiền vào những mục đích vô bổ, có hại như game, đồ chơi bạo lực, ma túy…hoặc với những đứa trẻ được nuông chiều quá mức, thường xuyên nhận được tiền từ ông bà, bố mẹ, những người xung quanh mà không hiểu vì sao…chúng sẽ đứng trước nguy cơ trở nên ích kỷ, chỉ biết nhận mà không biết chia sẻ hay quan tâm đến những người xung quanh.

Vì vậy trách nhiệm của những bậc làm cha mẹ là không để tình trạng thiếu hiểu biết về tiền bạc, tài chính xảy đến với con trẻ. Thay vì  né tránh nói với con về tiền bạc, hãy chỉ dạy cho các con những hiểu biết về tiền, cách kiếm tiền từ rất sớm để con hiểu rằng tiền không phải tự nhiên mà có, từ đó con cái sẽ có trách nhiệm hơn với đồng tiền, sử dụng nó một cách hữu ích.

Bằng việc dạy cho con về quản lý tài chính, các bậc phụ huynh hoàn toàn có thể rút ngắn con đường dẫn đến thành công về tài chính cho con.

Có nhiều câu truyện nổi tiếng về vấn đề này. Chẳng hạn, nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffet đã được ông nội và cha chỉ dạy về cách kiếm tiền và tài chính từ rất sớm.

Lúc 6 tuổi ông đã biết kiếm tiền từ việc bạn kẹo cho các bạn cùng lớp, bán soda cho những nhà hàng xóm. Năm 11 tuổi, ông trở thành người giao báo cho các tờ báo địa phương và bắt đầu mua cho mình những cổ phiếu đầu tiên, 14 tuổi ông đã sở hữu trang trại đầu tiên từ tiền giao báo hàng ngày và tiền tiết kiệm…Và ngày nay, ông trở thành một trong những người giàu nhất hành tinh.

Một ví dụ khác là Adam Khoo, một nhà giáo dục nổi tiếng tại Singapore, tác giả của những cuốn sách bán chạy nhất như “Tôi tài giỏi, bạn cũng thế”, “Bí quyết khởi nghiệp từ tay trắng”…15 tuổi bắt đầu khởi sự kinh doanh, 18 tuổi trở thành nhà đầu cơ trên thị trường chứng khoán và tạo ra doanh nghiệp hàng triệu USD ở tuổi 26, trở thành một trong 25 người giàu nhất Singapore năm 2008.

Có thể các bạn vẫn còn hoài nghi, nhưng với kinh nghiệm thực tế của mình trong việc Giáo dục quản lý tài chính đối với hai đứa con (một bạn 6 tuổi và một bạn 4 tuổi) trong hơn một năm qua, mình đã thấy rõ sự tiến bộ của các con.

Các bạn đã rất thành thạo việc đếm tiền, phân loại tiền, hiểu được làm thế nào để có tiền, thực hành lao động để kiếm tiền và có những mục tiêu rất rõ ràng trong dành dụm hay tiêu dùng, đã biết đắn đo, so sánh giá cả hàng hóa với số tiền mình có cho dù đó là món đồ chơi mà các bạn rất mê.

Làm cha mẹ, ai chẳng hạnh phúc khi nghe đứa con 5 tuổi của mình nói câu “Thật khó khăn để kiếm được 10.000 Đồng”, hay “con tặng mẹ món quà này từ tiền của con nhé!”.

Xin được lấy lại những câu trong tác phẩm “Bí mật người Do Thái dạy con làm giàu” để kết thúc bài viết: Sở dĩ trẻ em Do Thái được bố mẹ chúng dạy kiếm tiền từ rất sớm bởi vì họ muốn con cái của họ độc lập trong suy nghĩ, sáng tạo và chịu trách nhiệm với bản thân, có sức chịu đựng và chống chọi với cuộc sống bên ngoài.

Xin chân thành cảm ơn tác giả đã có những chia sẻ hữu ích đối với các bậc phụ huynh Việt Nam. Xin chúc các bậc phụ huynh nhiều sức khỏe để cùng con khám phá hành trình tìm hiểu giá trị của tiền bạc và sử dụng tiền một cách thông minh.