Chỉ trong một thời gian ngắn, hàng loạt dự thảo của Bộ Giáo dục - Đào tạo đã được công bố để lấy ý kiến đóng góp của công luận.

Chúng tôi cho rằng đây là một việc làm thể hiện sự cầu thị của Bộ trước khi ban hành một văn bản chính thức nhằm hướng tới sự phát triển cho ngành giáo dục.

Tuy nhiên, điều dư luận thấy băn khoăn, lo lắng là một số văn bản dự thảo mà Bộ đã công bố chưa có sự chuẩn bị kĩ lưỡng, xa với thực tế, khó thực hiện và nếu khi đưa vào thực hiện chắc cũng chẳng thay đổi được nội dung của vấn đề.

Nhiều nguồn gợi ý minh chứng chưa liên quan đến nội dung chuẩn (Ảnh minh họa: giaoducthoidai.vn).

Dự thảo chuẩn giáo viên phổ thông vừa công bố là một ví dụ khi hướng dẫn nguồn minh chứng vô cùng rối rắm, chồng chéo và không cần thiết.

Trước khi phân tích sự bất cập trong gợi ý nguồn minh chứng cho Dự thảo Chuẩn giáo viên phổ thông mới, chúng tôi xin điểm lại Chuẩn giáo viên phổ thông hiện hành đang thực hiện trong những năm qua.

Bộ Chuẩn giáo viên phổ thông hiện nay được thể hiện qua 6 tiêu chuẩn và 25 tiêu chí, ban hành từ năm 2009 và thực hiện từ đó cho đến nay.

Gần chục năm qua, cũng chừng ấy tiêu chuẩn, chừng ấy tiêu chí và cũng đánh giá về một con người. Thử hỏi cái chuẩn đó liệu có phải là “chuẩn” không?

Hàng năm, khi đánh giá chuẩn giáo viên thì bắt buộc giáo viên phải photo cả đống giấy tờ để làm minh chứng. Nhưng, chúng tôi tin rằng chẳng có ai đọc nó làm gì.

Ngay cả những người photo các loại giấy tờ minh chứng cho mình cũng chẳng ai đọc.

Rồi nộp cho tổ trưởng, tổ trưởng tập hợp lại và nộp cho Ban giám hiệu để cất vào hồ sơ lưu của cá nhân. Vậy mà cứ phải làm, cứ phải tự xếp loại, họp hành hết cấp này đến cấp khác.

Bây giờ, Bộ Giáo dục lại công bố Dự thảo chuẩn giáo viên mới với 5 tiêu chuẩn và 15 tiêu chí. Nhìn chung, cũng na ná như cái cũ, chỉ khác lần này thêm yêu cầu ngoại ngữ và tin học đối với giáo viên.

Điều chúng tôi vẫn thấy là ở phần gợi ý nguồn minh chứng của Dự thảo đưa ra rất nhiều “nguồn minh chứng” trùng lặp, thậm chí có những gợi ý về minh chứng chẳng liên quan gì đến tiêu chuẩn, tiêu chí đã đề cập trong chuẩn.

“1. Bảng mô tả các mức theo tiêu chí và yêu cầu về minh chứng đối với giáo viên tiểu học (Phụ lục 01);

2. Bảng mô tả các mức theo tiêu chí và yêu cầu về minh chứng đối với giáo viên trung học cơ sở, giáo viên trung học phổ thông và giáo viên các trường trực thuộc Bộ (Phụ lục 02).

Vì thế, việc xếp chuẩn giáo viên lấy căn chứ nguồn minh chứng làm công cụ quan trọng nhất để đánh giá. Tuy nhiên, chúng ta sẽ thấy bất cập rất rõ trong việc hướng dẫn nguồn minh chứng của bản Dự thảo.

Nội dung của chuẩn và gợi ý nguồn minh chứng còn “vênh” nhau

Ngay tại Tiêu chí 1. Mẫu mực với học sinh: Lối sống lành mạnh, văn minh, chuẩn mực, tác phong làm việc khoa học, nghiêm túc, ứng xử thân thiện với học sinh”.

Ở tiêu chí này nếu xếp ở mức Đạt thì cần có 4 minh chứng sau: “Minh chứng 1.1. Thư khen/giấy khen phản ảnh tích cực về những việc làm, tác phong, lối sống của giáo viên; Minh chứng 1.2. Bảng theo dõi/chấm công nề nếp lên lớp;

Minh chứng 1.3. Biên bản kiểm điểm bên chính quyền, chi bộ, tổ đảng nơi cư trú/ kết quả xếp loại Đảng viên đủ tư cách đạo đức, phẩm chất chính trị (nếu là Đảng viên), Các biên bản khác có liên quan; Minh chứng 1.4. Kết luận của các đợt thanh tra, kiểm tra các cấp (nếu có)”.

 Nếu xếp ở mức Khá thì thêm 2 minh chứng nữa là: “Minh chứng 1.5. Phiếu dự giờ/Biên bản họp tổ chuyên môn/Biên bản họp cha mẹ học sinh/Biên bản họp hội đồng nhà trường;

Minh chứng 1.6. Thư khen/giấy khen phản ảnh tích cực về những việc làm của giáo viên thể hiện lối sống, phẩm chất vì học sinh (nếu có)”.

Xếp ở mức Tốt thì thêm 1 minh chứng nữa: “Minh chứng 1.17. Biên bản họp Cha mẹ học sinh/họp tổ chuyên môn/họp hội đồng nhà trường”.

Nhìn vào phần gợi ý minh chứng ở tiêu chí 1 này, chúng ta dễ dàng nhận thấy là yêu cầu quá nhiều nguồn minh chứng.