Theo thạc sĩ Nguyễn Viết Đăng Du (Trường THPT Lê Quý Đôn, Q.3, TP.HCM), xác định mục đích dự thi là điều rất quan trọng vì ảnh hưởng đến nội dung ôn thi. 

Môn lịch sử

Theo thạc sĩ Nguyễn Viết Đăng Du (Trường THPT Lê Quý Đôn, Q.3, TP.HCM), xác định mục đích dự thi là điều rất quan trọng vì ảnh hưởng đến nội dung ôn thi. Nếu chọn môn lịch sử trong tổ hợp môn xã hội để xét tốt nghiệp thì học sinh (HS) chỉ cần tập trung học các kiến thức cơ bản được đề cập trong sách giáo khoa lớp 11, 12. Còn nếu chọn môn học này để xét tuyển vào ĐH thì bên cạnh việc nắm các kiến thức cơ bản, HS cần phải nắm thêm các kiến thức tổng hợp, kiến thức nâng cao.

Nội dung của bộ môn lịch sử hơi dài mà đề thi trắc nghiệm thì không có trọng tâm và rải đều khắp chương trình nên để có thể nắm hết các kiến thức, HS phải xây dựng một thời khóa biểu ôn tập hợp lý. Nên dành thời gian trước tháng 6 để ôn tập chương trình lịch sử lớp 12 và nửa tháng 6 ôn tập chương trình lịch sử 11.

Khi ôn tập cần nắm chắc các kiến thức cơ bản. Để làm được điều này, HS phải thực hiện hệ thống hóa kiến thức. Các em có thể theo dõi các chuyên đề ôn tập trên Báo Thanh Niên rồi từ đó triển khai các sơ đồ tư duy cho riêng mình. Bên cạnh đó, cần rèn luyện các kỹ năng so sánh, tổng hợp, liên hệ trong khi học bài, vì thực tế cho thấy giải quyết các câu hỏi khó để phân loại đều phải dùng đến kỹ năng này.

Môn địa lý

Ông Trần Văn Quang, giáo viên địa lý Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa (Q.1, TP.HCM), cho rằng khi ôn tập HS phải nắm bắt toàn bộ chương trình, không thể học tủ như thi tự luận. HS cần lưu ý một số điểm sau: Sau mỗi bài học, nên trả lời các câu hỏi nhỏ, lưu ý các chi tiết chính yếu, ví dụ: Vùng núi Đông Bắc có hướng gì? Hai quần đảo xa bờ của nước ta là… Lập sơ đồ tư duy cho từng bài, từng chương, với những nét chính yếu trước. Quan tâm các mối quan hệ giữa các đối tượng địa lý như khí hậu có ảnh hưởng gì đến địa hình, đến sông ngòi, sinh vật…; vị trí có thuận lợi gì trong việc phát triển kinh tế, an ninh quốc phòng…

Học từng phần và học đều, tránh việc học dồn vừa mệt vừa dài lại khó hiệu quả. Buổi tối nên ôn lại ngay bài vừa học ban ngày chừng 5 - 10 phút. Ngoài ra, cách ôn thi hiệu quả là học trên Atlat kết hợp bài học sách giáo khoa, chú ý về biểu đồ, địa danh có trên bản đồ.

Môn giáo dục công dân

Từ định dạng đề thi THPT quốc gia, giáo viên Vũ Thị Bích Thúy, Tổ trưởng Tổ giáo dục công dân Trường THPT Bùi Thị Xuân (Q.1, TP.HCM), cho rằng HS cần bổ sung kiến thức thực tế nhiều hơn, suy nghĩ thấu đáo và thận trọng trước khi chọn đáp án cho những tình huống.

HS nên tham gia giải quyết tình huống trong giờ học để có thêm kinh nghiệm sống và làm việc theo pháp luật. Tham khảo thêm sách báo, tư liệu về pháp luật, nếu có vướng mắc thì nhờ thầy cô tư vấn thêm. Lập sổ ghi chép những điều tai nghe, mắt thấy, những điều rút ra trong cuộc sống xung quanh có liên quan đến pháp luật, những lời dặn, lưu ý của giáo viên để xem lại khi có thời gian nhằm tăng vốn hiểu biết và làm tốt bài thi.

Khi ôn tập có thể phân bố kiến thức theo các chủ đề như sau: một số vấn đề cơ bản của pháp luật; pháp luật và quyền bình đẳng của công dân; pháp luật với các quyền tự do, dân chủ của công dân; pháp luật với sự phát triển của công dân và đất nước.

Vật lý: Làm từ dễ đến khó

Ông Trần Quang Phú, giáo viên Trường THPT Vĩnh Viễn, cho biết đề thi vật lý nằm trong tổ hợp khoa học tự nhiên chắc chắn sẽ vẫn theo thứ tự từ câu dễ đến câu khó.

Do đó, thí sinh nên làm như sau: Không cần đọc hết đề mà chỉ đọc kỹ lưỡng từ trên xuống, làm ngay từng câu, tô ngay vào đáp án. Câu nào có chữ sai, chữ không... nên khoanh tròn để nếu cần thì kiểm tra lại vì dễ nhầm lẫn. Câu nào khó đánh dấu chéo để tránh mất thì giờ, sau đó trở lại sau khi làm xong các câu dễ.

Đề vật lý nhiều khi phải vẽ để nhìn (ví dụ mạch xoay chiều). Phải vẽ thật nhanh, không dùng thước, không cần tóm tắt đề. Các năm gần đây, đề vật lý đã có nhiều hình vẽ. Thí sinh cần đọc quen, nắm vững các thông số mà hình vẽ đưa ra.

Ngoài ra, các câu toán khó tập trung ở dao động cơ, sóng cơ và điện xoay chiều. Phần này cần học kỹ lưỡng các công thức, viết nhiều lần mới có thể sử dụng nhanh. Câu thực hành cần biết độ ngờ, sai số của phép đo.

Sinh học: Tăng cường đọc hiểu, vận dụng

Bà Phạm Thu Hằng, giáo viên môn sinh học Trường THPT Tân Bình, cho rằng phương pháp làm bài thi trắc nghiệm môn sinh học cơ bản không khác môn hóa học, vật lý. Vì vậy, thí sinh cần nắm chắc kiến thức của môn.

Vì đề thi bao quát tất cả kiến thức sách giáo khoa nên cần chú trọng kiến thức sách giáo khoa trước tiên, sau đó mới mở rộng. Cụ thể, thí sinh cần nắm chắc kiến thức cơ bản, coi kiến thức trong sách giáo khoa là nền tảng để khi gặp câu hỏi vận dụng, dạng bài tập, dạng tích hợp kiến thức nhiều bài thì đã có kiến thức cơ bản để làm được.

Các kiến thức cơ bản: Phần di truyền lưu ý cơ chế di truyền ở mức độ phân tử, cơ chế di truyền ở mức độ tế bào, cơ chế di truyền ở mức độ cơ thể, cơ chế di truyền ở mức độ quần thể. Phần biến dị lưu ý đột biến gien, đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể (khái niệm - phân loại - cơ chế phát sinh - hậu quả - ý nghĩa), đột biến lệch bội, đột biến đa bội. Phần chọn giống lưu ý quy trình tạo giống dựa vào nguồn biến dị tổ hợp - bằng gây đột biến - bằng công nghệ tế bào - bằng công nghệ gien. Phần tiến hóa lưu ý nguyên nhân và cơ chế tiến hóa theo thuyết tiến hóa của Darwin, nguyên nhân và cơ chế tiến hóa theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, sự phát sinh và phát triển của sự sống trên trái đất, tiến hóa của loài người. Phần sinh thái nắm vững kiến thức cá thể, quần thể, quần xã, hệ sinh thái, sinh quyển.

Để làm được nhiều câu hỏi trong một đề thi trắc nghiệm, kiến thức rất nhiều và dàn trải, thí sinh cần giảm bớt học thuộc lòng, tăng cường học hiểu, học vận dụng.

Hóa học: Tích lũy điểm từ câu dễ

Ông Trần Trung Trực, giáo viên môn hóa học Trường THPT Nguyễn Chí Thanh, cho rằng theo đề thi minh họa của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cấu trúc gồm 40 câu, trong đó 27 câu lý thuyết (67,5%) và 13 câu toán (32,5%). Độ khó được xếp tăng dần từ trên xuống. Yêu cầu mức độ hiểu nhận biết khoảng 5 điểm, vận dụng mức độ vừa phải đến khó khoảng 4 điểm và vận dụng ở mức độ khó nhiều khoảng 1 điểm.

Do tính chất của kỳ thi vừa để xét tốt nghiệp vừa tuyển sinh ĐH nên các câu hỏi được xếp theo độ khó tăng dần. Thí sinh cứ theo thứ tự làm để bảo đảm yêu cầu đạt tốt nghiệp THPT. Khi các em làm theo thứ tự sẽ tích lũy những điểm từ các câu dễ đạt nhất. Để làm được các phần này, phần lớn chỉ yêu cầu kiến thức cơ bản và thí sinh có thể vận dụng ở mức độ dễ và vừa phải. Nếu làm tốt phần này, các em có thể đạt được 5,5-6 điểm.

Phần nâng cao xét tuyển vào ĐH tuy ít điểm hơn nhưng lại là những điểm số phân hóa, xếp loại kết quả của thí sinh. Đa phần là các câu hỏi sử dụng khả năng tư duy cao hơn, kỹ năng tính toán vận dụng linh hoạt giải quyết vấn đề. Thí sinh nên làm bài từ trên xuống vì cấu trúc sẽ vẫn theo độ khó tăng dần. Có khoảng 4-5 câu rất khó dành cho thí sinh đạt điểm 9,5-10.

Trong khi làm bài, thí sinh nên làm phần lý thuyết trước, phần tính toán sau. Phần lý thuyết thường chỉ yêu cầu kiến thức cần nhớ, đánh giá, phân tích và giải quyết ở mức độ đơn giản hơn nên đây là phần các em dễ có điểm an toàn. Nếu nhận thấy yêu cầu kiến thức, giải quyết vấn đề ngoài khả năng của mình thì thí sinh nên dành thời gian quay lại các câu còn ngập ngừng, lúng túng ở mức độ dễ hơn.

Nguồn Báo Thanh Niên và Báo Người Lao Động