Nhằm đánh giá đúng trình độ, năng lực chuyên môn của giáo viên thuộc cơ sở giáo dục được kiểm tra, thanh tra, làm căn cứ để cơ sở giáo dục xây dựng kế hoạch bồi dưỡng, sử dụng hợp lý đội ngũ giáo viên, nâng cao chất lượng dạy và học; giúp giáo viên tự nhận thức đúng, đầy đủ về trình độ, năng lực chuyên môn, từ đó tạo động lực thúc đẩy quá trình tự học tập, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Đồng thời qua kiểm tra kiến thức giáo viên, các cơ quan quản lý giáo dục nắm được thực trạng trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ đội ngũ giáo viên, có giải pháp phù hợp trong bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ, theo đó nội dung kiểm tra gồm những câu hỏi mở, tập trung ở những kiến thức cơ bản của từng cấp học thuộc chuyên môn giảng dạy của giáo viên, nằm trong khung nội dung kiến thức, chương trình quy định, bao hàm nhiều lớp (độ tuổi) đối với từng cấp học.

Đối tượng được hoãn kiểm tra là giáo viên nếu có lý do đặc biệt không thể dự kiểm tra như ốm đau, thai sản... tuy nhiên phải viết giấy xin phép, có xác nhận của thủ trưởng cơ sở giáo dục, được Sở GD&ĐT (đối với đơn vị trực thuộc Sở), Phòng GD&ĐT (đối với đơn vị thuộc Phòng GD&ĐT) đồng ý, sẽ được hoãn và tổ chức kiểm tra vào thời điểm thích hợp.

Đối tượng được miễn kiểm tra gồm giáo viên hiện là cộng tác viên thanh tra; giáo viên cốt cán chuyên môn của Sở, Phòng; giáo viên dạy giỏi hoặc đạt vòng thi năng lực tại Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh chu kỳ hiện tại; giáo viên đang trực tiếp tham gia bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi quốc gia (cấp THPT), bồi dưỡng đội tuyển thi học sinh giỏi cấp tỉnh (cấp THCS); giáo viên đang trực tiếp giảng dạy môn chuyên tại trường THPT chuyên; Tổng phụ trách Đội, Bí thư Đoàn thanh niên trường học; giáo viên có tuổi đời từ 55 đối với nam và 50 trở lên đối với nữ.