TRƯỜNG THCS TAM ĐẢO

    KỲ KSCL HSG KHTN-KHXH DÀNH CHO HS LỚP 8 THCS
 THÁNG 01 NĂM HỌC 2015-2016
ĐỀ THI: KHOA HỌC XÃ HỘI
Thời gian làm bài: 135 phút, không kể thời gian phát đề

PHẦN THI TỰ LUẬN (7,0 điểm)
Câu 1 (1,0 điểm). Cho câu ca dao sau:
“Nói lời phải giữ lấy lời,
Đừng như con bướm đậu rồi lại bay.”
     Hãy giải thích câu ca dao trên? Câu ca dao trên nói về chuẩn mực đạo đức nào em đã học? Bằng hiểu biết của mình em hãy làm rõ nội dung chuẩn mực đó?
Câu 2 (1,0 điểm). 
     Cho nhận định: “Tệ nạn xã hội là con đường ngắn nhất dẫn đến tội ác”.
Dựa vào nội dung Bài 13 - GDCD 8, em hãy phân tích và nêu suy nghĩ của bản thân về vấn đề trên (liên hệ với thực tế địa phương).
Câu 3 (1,5 điểm). 
    Cho đoạn văn: “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước.”
                           (Trích Tinh thần yêu nước của nhân dân ta - Hồ Chí Minh).
Dùng 5 - 8 câu văn ghi lại cảm nhận của em về đoạn văn trên và nói rõ tuổi trẻ hiện nay kế thừa, phát huy truyền thống yêu nước của dân tộc ta như thế nào?
Câu 4 (2,0 điểm).
    Hãy giải thích nguyên nhân châu Á sản xuất được nhiều lúa gạo nhất thế giới bằng một đoạn văn dài khoảng từ 5 - 7 câu?
Câu 5 (1,5 điểm).
Nêu và chứng minh đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc Anh, chủ nghĩa đế quốc Pháp.

-------------Hết-------------
Thí sinh không được sử dụng tài liệu.
 Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
Họ và tên thí sinh ……………………………..…………………… Số báo danh ……………………..

TRƯỜNG THCS TAM ĐẢO
(Đáp án có 02 trang)    KỲ KSCL HSG KHTN-KHXH DÀNH CHO HS LỚP 8 THCS
 THÁNG 01 NĂM HỌC 2015-2016
ĐÁP ÁN: KHOA HỌC XÃ HỘI

Câu    Nội dung    Điểm
1    - Giải thích câu ca dao: 
+ Đã nói với ai điều gì thì phải thực hiện đúng như vậy, đừng nói xong bỏ đấy không quan tâm đến điều mình đã nói thì sẽ mất đi sự tin tưởng của mọi người dành cho mình.    0,25
    + Câu ca dao ý muốn khuyên con người phải biết thực hiện đúng lời hứa của mình với người khác, khi đã hứa với ai điều gì thì phải thực hiện đúng lời hứa cho dù gặp khó khăn... hứa mà không thực hiện lời hứa thì sẽ mất đi lòng tin tưởng của người khác đối với bản thân...    0,25
    - Câu ca dao nói về chuẩn mực “giữ chữ tín”.
- Trình bày được 1 số nội dung sau:
+ Khái niệm chữ tín và giữ chữ tín: chữ tín là lòng tin của con người với nhau, giữ chữ tín là coi trọng lòng tin của mọi người đối với mình.    0,25
    + Biểu hiện giữ chữ tín: thực hiện đúng lời hứa, đúng hẹn trong các mối quan hệ, hoàn thành tốt chức trách nhiệm vụ được giao... 
+ Ý nghĩa của việc giữ chữ tín…
+ Cách rèn luyện...    0,25
2    - Tệ nạn xã hội là hiện tượng xã hội bao gồm những hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức và pháp luật, gây hậu quả xấu về mọi mặt đối với đời sống xã hội...
- Tác hại của tệ nạn xã hội: đối với bản thân người mắc TNXH, gia đình, xã hội.... Làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tinh thần và đạo đức con người, làm tan vỡ hạnh phúc gia đình, rối loạn trật tự xã hội, suy thoái giống nòi dân tộc... Ma túy, mại dâm là con đường ngắn nhất làm lây truyền HIV/AIDS...    0,25
    - Sở dĩ nói: “Tệ nạn xã hội là con đường ngắn nhất dẫn đến tội ác” bởi vì chính tệ nạn xã hội hủy hoại sức khỏe tinh thần và đạo đức của con người. Làm tiêu tán của cải vật chất và tan vỡ hạnh phúc gia đình, những hậu quả này khiến con người rơi vào tuyệt vọng, không làm chủ được chính mình và dễ dàng sa vào con đường tội ác...
HS lấy ví dụ để chứng minh như: Tệ nạn ma túy dẫn đến hậu quả gì… và không ít những tội ác đã làm đau lòng mọi người chỉ vì nghiện ma túy như giết người, cướp của….    0,25
    - Tệ nạn xã hội nguy hiểm như vậy nên nhà nước đã có những biện pháp về phòng chống tệ nạn xã hội…
- Trách nhiệm của 0,25công dân - học sinh:
+ Tuyên truyền cho bạn bè, người thân và cộng đồng về tệ nạn xã hội (tác hại, nguyên nhân, cách phòng chống...)
+ Sống lành mạnh giản dị, tránh xa các tệ nạn xã hội, giúp nhau không sa vào tệ nạn xã hội.
+ Nghiêm chỉnh chấp hành những quy định của pháp luật.
+ Tích cực tham gia các hoạt động phòng chống tệ nạn trong nhà trường và ở địa phương.    0,25
    - Liên hệ thực tế ở nhà trường, địa phương…    0,25
3    * Yêu cầu về kĩ năng: HS trình bày thành đoạn văn. Biết cách làm bài cảm thụ văn học. Hành văn mạch lạc, trong sáng. (Nếu HS không trình bày dưới hình thức đoạn văn mà gạch đầu dòng thì trừ 0,25 điểm)
* Yêu cầu về nội dung: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau và thể hiện những cảm nhận riêng nhưng phải hợp lí, thuyết phục. Dù vậy bài viết cần đảm bảo những ý cơ bản sau:
- Giới thiệu đoạn văn (là đoạn văn mở đầu của văn bản). Nêu cảm nhận chung của mình - đoạn văn khẳng định và ca ngợi tinh thần yêu nước của nhân dân ta.    0,25
3    - Đại từ nó lặp lại nhiều lần và các động từ mạnh được dùng liên tiếp: kết thành, lướt qua, nhấn chìm gợi tả sức mạnh của lòng yêu nước, tạo khí thế mạnh mẽ cho đoạn văn.    0,25
    - Trong câu cuối, tác giả dùng hình ảnh so sánh ngầm rất chính xác, mới mẻ: tinh thần yêu n¬ước (trừu t¬ượng) nh¬ư làn sóng (cụ thể) để giúp ng¬ười đọc hình dung sức mạnh to lớn, vô tận và tất yếu của lòng yêu n¬ước trong công việc chống ngoại xâmbảo vệ đất n¬ước.    0,25
    - Đoạn văn khơi gợi trong ta niềm tự hào về một truyền thống “quý báu” của dân tộc.       0,25
    - Tuổi trẻ ngày nay đang kế thừa và phát huy truyền thống yêu nước của cha ông. Điều đó được thể hiện qua nhiều việc làm cụ thể, thiết thực nhất là trong việc bảo vệ chủ quyền biển đảo và xây dựng đất nước giàu đẹp.    0,5
4    * Yêu cầu về kĩ năng: HS trình bày thành đoạn văn dài khoảng từ 5 - 7 câu. (Nếu HS không trình bày dưới hình thức đoạn văn mà gạch đầu dòng thì trừ 0,25 điểm)
* Yêu cầu về nội dung:
- Sự thuận lợi về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên…    1,0
    - Sự thuận lợi về điều kiện kinh tế-xã hội…    1,0
5    - Chủ nghĩa đế quốc Anh: là “chủ nghĩa đế quốc thực dân”.    0,25
    - Vì nước Anh có hệ thống thuộc địa rộng lớn, được gọi là “đế quốc mà mặt trời không bao giờ lặn”, trải dài từ Niu-di-lân, Ô-xtrây-li-a, Ấn Độ, Ai Cập, Xu-đăng, Nam Phi, Ca-na-đa cùng nhiều vùng đất khác ở châu Á, châu Phi và các đảo trên đại dương. Tính đến trước chiến tranh thế giới thứ nhất, hệ thống thuộc địa Anh đã rộng tới 33 triệu km2 với 400 triệu người (bằng ¼ diện tích và ¼ dân số thế giới).    0,5
    - Chủ nghĩa đế quốc Pháp: là “chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi”.    0,25
    - Vì có tới 2/3 số tư bản trong nước thuộc về 5 ngân hàng và phần lớn đầu tư ra nước ngoài. Năm 1914, Pháp xuất khẩu 60 tỉ phrăng, trong đó hơn một nửa cho nước Nga vay, còn lại cho Thổ Nhĩ Kì, các nước Cận Đông, Trung Âu và Mĩ La Tinh; còn lại chỉ khoảng 2 - 3 tỉ được đầu tư vào hệ thống thuộc địa.    0,5

..........HẾT..........