TRƯỜNG THCS QUANG MINH

     Quang Minh, ngày 24/4/2017

 

 

TUYÊN TRUYỀN PHÒNG, CHỐNG ĐUỐI NƯỚC

 

Mùa Hè đã đến cũng là thời điểm nhu cầu vui chơi giải trí, đặc biệt hoạt động bơi lội của các em học sinh tăng cao.

Cùng với nhu cầu trên là những mối nguy hiểm đe dọa rình rập sức khỏe và tính mạng của các em khi mà việc phổ biến, giáo dục kỹ năng bơi lội an toàn cho trẻ em Việt Nam vẫn rất hạn chế đặc biệt là các em vùng nông thôn như chúng ta.

Theo thống kê của WHO, mỗi năm Việt Nam có khoảng 11.500  trẻ em bị chết đuối, cao thứ 2 trên thế giới sau Băng la đét. Đuối nước là 1 trong 5 nguyên nhân gây thương tích, gây tử vong hàng đầu cho trẻ em dưới 15 tuổi.

Những năm gần đây tai nạn đuối nước đang gia tăng nhất là vào mùa hè và mùa mưa lũ đang là vấn đề gây nhiều lo lắng trong cộng đồng và nghiêm trọng hơn là đến tính mạng của trẻ em. Gần như ngày nào trên báo chí cũng có những thông tin về tai nạn đuối nước của trẻ em. Đặc biệt là trong những tháng nghỉ hè và những dịp nghỉ lễ, tỷ lệ chết đuối nước càng tăng cao. Không nói đâu xa, trên địa bàn xã chúng ta cũng đã có trường hợp là các bạn học sinh bị tử vong do đuối nước vào năm học 2013- 2014 có 1 bạn là hs cấp 1 và  năm học 2014 -2015 có 2  bạn là hs của trường chúng ta do buổi chiều hè đi chăn bò giúp gđ khi thấy hố nước do người ta múc đất mà nhảy xuống tắm khi không biết rằng cái hố đó rất sâu và 1 bạn thì cùng các bạn đi bơi ở sông cầu dẫn đến tai nạn đáng tiếc đã xảy ra. Để giúp các em có kỹ năng phòng tránh tai nạn do đuối nước hôm nay cô sẽ trao đổi cùng các em một vài kỹ năng để bảo vệ mình phòng bị đuối nước nhé.

1. Khái niệm đuối nước.

 Đuối nước là tình trạng  nước tràn vào đường hô hấp làm cho các cơ quan bị thiếu ô xy và các chức năng sống của cơ thể ngừng hoạt động. Hay nói cách khác chết đuối là do cơ thể bị thiếu ô xy do chìm trong nước.

Đối tượng dễ bị đuối nước nhất thường là trẻ em, nhưng tai nạn do đuối nước có thể xảy ra với bất cứ người ở lứa tuổi nào. Ngay cả người biết bơi, bơi giỏi cũng có thể bị đuối nước do chủ quan, do đang bơi bị chuột rút, hoặc mắc các bệnh như động kinh, bệnh tim mạch và lên cơn bị lên cơn động kinh, bệnh tim mạch khi đang bơi…

2. Các nguy cơ gây đuối nước ở trẻ 6 – 15 tuổi.

 Đó là do các em:

  + Không biết bơi.

  + Đi chơi, đi bơi gần sông, ao, hồ…, không có người lớn trông chừng.

  + Không biết các nguyên tắc an toàn khi đi bơi.

  + Bị lũ cuốn trong mùa lũ.

   + Đi tàu, xuồng, thuyền, đò… không mặc áo phao.

             + Cứu bạn chết đuối khi mình không biết bơi hoặc bơi không giỏi.

   + Dễ bị bạn bè khích động (đặc biệt các em trai) làm những việc nguy hiểm như: Bơi thi ở nơi nước sâu, nước chảy xiết…

3. Cách phòng, chống đuối nước.

* Những điều các em nên làm:

 - Học bơi theo từng lớp có người quản lý hoặc do người lớn hướng dẫn.

 - Khi đi bơi các em nhớ tuân theo các nguyên tắc an toàn sau:

+ Phải khởi động kỹ trước khi xuống nước để các cơ co giãn.

+ Tránh đi bơi chỉ có một mình để đảm bảo an toàn, hãy luôn đi cùng 1 – 2 người khác khi đi bơi sông, suối. Càng đông càng an toàn và càng dễ hỗ trợ nhau hơn khi chẳng may gặp phải sự cố.

+ Tuyệt đối tuân theo các bảng chỉ dẫn nguy hiểm.

          + Chỉ tập bơi khi có người lớn biết bơi và cứu đuối đi kèm.

          + Lên bờ ngay khi trời tối, mưa, sấm chớp.

 - Làm hàng rào quanh ao, hố nước, rãnh nước quanh nhà, làm cổng cửa chắn (đặc biệt khi nhà ở gần sông hồ…).

 - Luôn đậy giếng, bể, lu chứa nước…bằng các nắp đậy an toàn (cứng, trẻ dẫm lên không lọt).

* Những điều các em không nên làm:

+ Không bơi quá xa bờ tránh gặp phải những dòng nước xoáy.

+ Không bơi ở những nơi có biển báo nguy hiểm, nước chảy xiết, nước sâu.

+ Không nhảy cắm đầu hoặc bơi thi ở những nơi không có chỉ dẫn.

+ Không tự ý lái xuồng, thuyền, …khi chưa xin phép người lớn.

+ Không nhảy xuống nước khi vừa đi ngoài nắng về hoặc khi có nhiều mồ hôi.

+ Không ăn uống khi đang bơi để tránh sặc nước.

+ Không nên nhảy xuống nước nơi mà mình không biết là nông hay sâu

+ Không chơi đùa chạy nhảy gần sông, hồ, ao, mương, hố nước…và những nơi có biển báo nguy hiểm.

4. Cách xử trí khi bị đuối nước.

Khi bị đuối nước thì điều quan trọng đầu tiên là phải giữ bình tĩnh. Tránh vùng vẫy vì như vậy chỉ làm chúng ta nhanh chìm hơn mà thôi. Do vậy cô sẽ chia sẻ với các em một cách giúp mọi người có thể sống sót nếu chẳng may bị rơi xuống nước, dù chưa hề biết bơi. Đó là kỹ thuật “Bơi tự cứu” hay “Bơi sống sót”. Các em đã từng nghe đến phương pháp “bơi tự cứu” hay “bơi sống xót” chưa? Kỹ thuật này rất đơn giản về cơ bản là để không bị sặc nước. Với phương pháp này, người không biết bơi, khi rơi xuống nước vẫn có thể sống sót trong khi chờ người đến cứu, nhờ thực hiện các bước sau đây:

- Bình tĩnh không hoảng loạn, nhắm mắt, ngậm miệng, nín thở (có thể lấy tay bịt mũi) để phổi không bị sặc nước, đồng thời thả lỏng người để nước đẩy đầu lên sát mặt nước, trở về tư thế bập bênh bán an toàn, đầu nổi sát mặt nước, chân ở phía nước sâu.

- Tiếp đó là dùng tay hoặc chân để quạt/đạp nước nhô đầu lên 

- Khi chuyển động lên xuống, hãy nhớ trên mặt nước há miệng to thở vào nhanh và sâu, dưới mặt nước ngậm miệng, thở ra từ từ bằng mũi, hoặc bằng mồm.

Kỹ thuật có thể thực hành cả khi trên cạn ( đầu tiên trùng gối đưa 2 tay về phía trước miệng ngậm . quạt tay mạnh ra sau chân thẳng, đầu nhô lên cao như động tác vươn đầu khỏi mặt nước, khi đó há mồm thở vào bằng miệng)

Các em ạ, Nếu không được chuẩn bị trước cả về kiến thức, tâm trí lẫn kỹ năng thoát hiểm, không ai có thể giữ được bình tĩnh khi rơi vào tình huống này. Do đó để giữ bình tĩnh thực hiện “Bơi tự cứu”, ngay bây giờ, khi còn ở trên cạn, phải học để thành thạo kỹ năng. Nếu ngồi chờ tới lúc tai nạn xảy ra mới nghĩ, thì sẽ không nghĩ gì được nữa. Nguyên tắc vàng trong phòng chống chết đuối là “Bình tĩnh thì nổi - Hoảng loạn thì chìm”. Người không biết bơi càng vùng vẫy ngoi lên thì càng nhanh chìm xuống, bởi vùng vẫy làm phải thở nhiều hơn, mà như vậy càng nhanh sặc, nhanh chìm. Nếu bình tĩnh nín thở, thả lỏng cơ bắp, nước sẽ đẩy ta nổi lên sát mặt nước, Trong nước người nhẹ đi, nên có thể sử dụng chân tay làm mái chèo quạt nước đẩy đầu lên thở, bơi đi.

5. Cách cứu người khi bị đuối nước.

- Khi nghe thấy tiếng kêu cứu ngay lập tức lao xuống cứu người. ( Sai) . Khi nghe thấy tiếng kêu cứu ta phải hô hào những người xung quanh để giúp đỡ. Nhanh chóng tìm xem có các cành cây, sào, gậy, dây thừng hay các vật nổi nào không để ném cho nạn nhân.

 - Khi nạn nhân chẳng may trượt chân xuống hồ ao ở gần bờ mà không có sào gậy… thì có thể cởi áo hoặc quần ra một tay nắm lấy một đầu, đầu kia ném ra cho nạn nhân để họ bám vào. Không nên nhảy xuống cứu khi không biết bơi.

- Khi biết bơi để cứu nạn nhân thì nhanh chóng cởi quần áo ra nhảy xuống, tiếp cận nạn nhân từ phía sau, không cứu người trực diện, vì khi bơi ra trước mặt nạn nhân trong lúc nạn nhân đang hoảng loạn họ sẽ tóm được mình và bị họ dìm xuống gây nguy hiểm đến tính mạng của chính mình. Có thể túm tóc (nếu nạn nhân là nữ) nâng đầu nạn nhân lên hoặc quàng tay qua vai nâng đầu nạn nhân lên và lôi vào bờ.

6. Cách sơ cứu nạn nhân bị đuối nước.

Với những người bị đuối nước, cấp cứu ban đầu là quan trọng nhất, quyết định sự sống còn của nạn nhân, nếu xử trí chậm, nạn nhân bị thiếu ôxy não, rất khó cứu sống sau đó. Có 3 trường hợp cấp cứu nạn nhân:

+ Thứ nhất khi đưa nạn nhân lên bờ đặt nạn nhân nằm trên mặt phẳng cứng,   đánh giá sự thức tỉnh của nạn nhân bằng cách vỗ mạnh vào vai nạn nhân, nếu nạn nhân còn tỉnh thì ta đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để có những theo dõi và điều trị ban đầu cho nạn nhân.

+ Thứ 2: Nạn nhân bất tỉnh nhưng còn thở, ta nghiêng nạn nhân sang bên phải để bảo vệ đường thở nếu nạn nhân có nôn chất nôn sẽ đc ra ngoài tránh không bị sặc. Kiểm tra trong miệng xem có bùn đất hay dị vật gì không lấy ra, sau đó chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất.

+ Thứ 3: Nạn nhân hôn mê sâu, ngừng thở thì ta tiến hành hô hấp nhân tạo cho nạn nhân nhìn trong miệng nạn nhân xem có bùn đất gì không moi hết ra sau đó hà hơi thổi ngạt.

Kỹ thuật như sau:

Nạn nhân nằm trên mặt phẳng cứng. nghiêng đầu nạn nhân kiểm tra moi dị vật ra. Người cứu đứng (hoặc quỳ) bên cạnh nạn nhân, một tay đặt dưới cằm, đẩy cằm ra phía trước, lên trên. Tay kia đặt lên trán nạn nhân, ngón trỏ và ngón cái bịt mũi nạn nhân hít một hơi thật sâu rồi áp miệng mình vào miệng nạn nhân và thổi, đồng thời quan sát lồng ngực nạn nhân xem có phồng lên, xẹp xuống theo nhịp thổi không (Phải đảm bảo miệng mình trùm kín lên miệng nạn nhân) ta thổi 2 lần liên tục. sau khi thổi xong ta quan sát xem nạn nhân có tự thở trở lại được hay không nếu không ta tiến hành ép tim ngoài lồng ngực bằng cách: Đặt chéo 2 bàn tay lên 1/3 dưới xương ức, giữa ngực nạn nhân hướng sang bên trái, 2 tay duỗi thẳng hai vai hướng thẳng vào hai tay. Ta ép nhịp nhàng, liên tục khoảng 15 lần ta thổi ngạt 2 lần. Ta kiên trì ép cho đến khi tim đập trở lại. và chờ xe cấp cứu đến. Khi cần thiết có thể thay người khác, nhưng phải đảm bảo liên tục.

Trong khi cấp cứu phải theo dõi sắc mặt, mạch, đồng tử của nạn nhân, khi tim đã đập trở lại, cho nạn nhân nằm thoải mái, đắp ấm cho nạn nhân và chuyển đến cơ sở y tế gần nhất. Hoặc Sau 60 phút tim không đập trở lại, đồng tử giãn to thì thôi.

Lưu ý: Nhiều người thường có thói quen dốc ngược nạn nhân, vác lên vai rồi chạy, đây là hành động hoàn toàn sai vì thứ nhất, nó làm mất thời gian quý giá để hô hấp nhân tạo cứu sống bệnh nhân. Thứ 2 là khi ngạt nước thực ra nước ở trong phổi không nhiều như mọi người nghĩ, nó sẽ được tống ra ngoài khi ta hô hấp nhân tạo, ép tim ngoài lồng ngực và khi bệnh nhân thở trở lại.

Học bơi có nhiều lợi ích, nhưng biết bơi không đủ để phòng chống chết đuối. Nhiều người bơi giỏi vẫn chết đuối, và trẻ em có thể bị đuối nước ngay trong xô nước, chum vại... ở chỗ nước nông không bơi được. Khi lên đò thuyền chở nặng, không an toàn về kỹ thuật, không mặc áo phao, nếu thuyền bị đắm, lật, khả năng sống sót của người biết bơi và không biết bơi trong khối đông hoảng loạn đó là như nhau.

Do vậy, theo cô nghĩ, để không bị chết đuối thì cách phòng tốt nhất là hãy tránh xa nơi nguy hiểm.

 

Y TẾ HỌC ĐƯỜNG       Bạch Thị Thanh Xuân

HIỆU TRƯỞNG       Nguyễn Đức Toàn

 

 

Bạch Xuân

Xem thêm...