l trang văn nghệ nhà trường
nTết Bắc - tinh tế mà ấm áp
nMùa xuân Tết thầy
nMùa xuân đi qua những trang văn trong nhà trường.
nĐền thờ Tả Tướng quốc Trần Nguyên Hãn: Điểm đến hấp dẫn 
cho những chuyến hành hương
...
l quản lý chỉ đạo
nSự nghiệp Giáo dục - Đào tạo Vĩnh Phúc: Vươn tới những 
tầm cao
nCông đoàn ngành Giáo dục: Chăm lo đời sống cho cán bộ 
nhà giáo và người lao động
nNâng cao chất lượng công tác hướng nghiệp phân luồng trong 
trường phổ thông.
nHướng đi hiệu quả tăng cường năng lực giao tiếp tiếng Anh 
cho học sinh
...
www.vinhphuc.edu.vn
Trang
Quý I/2017
Số 39
Chịu trách nhiệm xuất bản
HOÀNG MINH QUÂN
Tỉnh ủy viên - Giám đốc 
Sở Giáo dục và Đào tạo
Ban biên tập
NguyễNxuâNtrườNg
Phó giám đốc Sở gDĐt- Chủ biên
NguyễNQuaNg BằNg
NguyễNĐìNh thư
Lê gia thaNh
PhaN hồNg hiệP
Phạm Bá miNh
NguyễNthị Nga
Lê thị thaNh NhàN
Bìa 1: Giờ học theo Mô hình trường học mới 
tại trường Tiểu học Tích Sơn - TP. Vĩnh Yên
Ảnh Nguyễn Lượng
In 1.000 cuốn, khổ 19x27cm 
tại Công ty TNHH MTV In và Nghiên cứu Thị trường 
Việt Cường. Giấy phép xuất bản số: 17/XBBT-17
cấp ngày 26/12/2016
In xong và nộp lưu chiểu quý I năm 2017
2
5
7
9
20
22
27
25
29
37
39
42
46
48
53
57
l  gưƠng ngườI tỐt- vIệc tỐt
nThầy giáo trẻ đam mê chữ Hán - Nôm
nTấm gương sáng của nghị lực
nTạ Nam Khánh - Niềm tự hào của giáo dục Vĩnh Tường
...
Nội duNg
l trao đổIkInh nghIệm
nSinh hoạt chuyên môn bộ môn Tiếng Anh theo mô hình câu 
lạc bộ
nNhững lưu ý để lựa chọn được nghề nghiệp phùhợp
nCùng chung tay với “Món quà từ rác”
nỨng dụng bộ thiết bị tương tác thông minh u-pointer trong 
dạy và học
nHọc sinh tích cực trải nghiệm khoa học với mô hình giáo dục 
STEM
...
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc Xuân Đinh Dậu- 2017 2quản lý chỉ đạo quản lý chỉ đạo3
quốc tế ở các bộ môn Toán 
học, Vật lý và Sinh học. 
Đổi mới toàn diện
Thực hiện Nghị quyết 
số 29 của Ban chấp hành 
Trung ương Đảng về Đổi 
mới căn bản, toàn diện 
giáo dục và đào tạo, đáp 
ứng yêu cầu công nghiệp 
hóa - hiện đại hóa đất nước, 
ngành GD&ĐT Vĩnh Phúc 
đã tích cực tham mưu với 
Tỉnh ủy và UBND tỉnh ban 
hành Chương trình hành 
động, Kế hoạch thực hiện, 
các cơ chế, chính sách, 
đầu tư cơ sở vật chất, thiết 
bị dạy học, bồi dưỡng đội 
ngũ, tạo điều kiện thuận 
lợi để GD&ĐT Vĩnh Phúc 
có những bước phát triển 
mạnh mẽ và bền vững.
Cụ thể, ngành đã 
tham mưu và triển khai 
thực hiện tăng cường đầu 
tư cơ sở vật chất trường 
học và trang thiết bị giảng 
dạy theo chiều sâu, hiện 
đại, chuẩn quốc gia. Xác 
định đây là điều kiện quan 
trọng để nâng cao chất 
lượng giáo dục; Thực hiện 
đổi mới chương trình, 
phương pháp dạy học, 
hình thức tổ chức dạy học 
và kiểm tra đánh giá. 
Bên cạnh đó, ngành 
tập trung triển khai Đề 
án dạy và học ngoại ngữ 
trong hệ thống GD&ĐT 
tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 
2014-2020. Đào tạo bồi 
dưỡng nâng cao năng lực 
của giáo viên tiếng Anh; 
tăng cường đầu tư trang 
thiết bị dạy học ngoại ngữ; 
triển khai dạy học thí điểm 
môn Toán bằng tiếng Anh 
cho học sinh lớp 10 thuộc 
8 trường THPT, học sinh 
lớp 6, 7 thuộc 24 trường 
THCS. Thực hiện tốt việc 
đào tạo bồi dưỡng đội ngũ 
cán bộ quản lý, giáo viên.
GD&ĐT của tỉnh Vĩnh 
Phúc đã có những bước 
phát triển cao, bền vững, 
nhất là chất lượng giáo dục 
phổ thông, chất lượng các 
môn thi trong các sân chơi 
trí tuệ, công tác đầu tư cơ 
sở vật chất, trang thiết bị 
giáo dục và công tác phân 
luồng. 
Năm học 2015-2016, 
em Nguyễn Việt Thắng 
- học sinh lớp 12 trường 
THPT Chuyên Vĩnh Phúc 
đoạt Huy chương Đồng 
tại kỳ thi Olympic Tin học 
Châu Á - Thái Bình Dương 
được tổ chức tại Hàn Quốc 
vào đầu tháng 5/2016. 
Tháng 1/2016, lần đầu tiên 
tỉnh Vĩnh Phúc có giải Nhất 
môn Tiếng Anh tại kỳ thi 
Chọn Học sinh giỏi quốc 
gia, đó là thành tích của 
em Trần Duy Kiên - học 
sinh trường THPT Chuyên 
Vĩnh Phúc. Em cũng xuất 
sắc giành giải Nhất cuộc 
thi Hùng biện tiếng Anh 
quốc tế EF - Challenge 
năm 2015, trở thành đại 
diện duy nhất của Việt 
Nam tham dự diễn đàn 
Lãnh đạo trẻ toàn cầu tại 
New York, Hoa Kỳ. Cuộc 
thi Olympic Toán tổ chức 
tại Singapore, em Tạ Nam 
Khánh - học sinh trường 
THCS Vĩnh Tường đoạt 
Huy chương Vàng. Ngoài 
ra, nhóm học sinh đến từ 
trường THPT Xuân Hòa, 
Vĩnh Phúc còn giành được 
giải Ba cuộc thi “Nuôi tinh 
thể - Thắp sáng ước mơ” 
quốc tế, tổ chức tại Vương 
quốc Bỉ.
Đổi mới thi THPT 
quốc gia ba năm trở lại 
đây là tâm điểm thu hút sự 
quan tâm của toàn xã hội. 
Những cơ sở nền tảng
Ngày 13/1/1997, Sở 
GD&ĐT Vĩnh Phúc được 
tái lập. Những ngày đầu 
mới tái lập, giáo dục Vĩnh 
Phúc với xuất phát điểm 
thấp so với bình quân 
chung cả nước, cơ sở vật 
chất thiếu thốn, hệ thống 
giáo dục mất cân đối... 
Nhiệm vụ trọng tâm của 
ngành GD&ĐT Vĩnh Phúc 
trong những năm đầu là 
hoàn thiện bộ máy quản 
lý, thành lập mới một số 
đơn vị giáo dục nhằm đáp 
ứng yêu cầu phát triển của 
các ngành học, cấp học... 
Từ năm 2000 đến 
nay, toàn ngành bắt đầu 
bước vào giai đoạn phát 
triển nhanh cả về số lượng 
và chất lượng ở tất cả các 
ngành học, cấp học. Hiện 
tại, GD&ĐT Vĩnh Phúc đã 
vươn lên đứng trong top 
các tỉnh/thành có nền 
giáo dục phát triển dẫn 
đầu cả nước.
Những dấu mốc đáng 
chú ý là: tháng 8/2012, 
tỉnh Vĩnh Phúc là địa 
phương đứng thứ 4 trong 
cả nước được Bộ GD&ĐT 
công nhận hoàn thành 
Phổ cập giáo dục mầm 
non cho trẻ 5 tuổi; Tháng 
12/2013, Vĩnh Phúc được 
nằm trong top 5 tỉnh trong 
cả nước được công nhận 
hoàn thành Phổ cập giáo 
dục tiểu học đúng độ tuổi 
mức độ 2; Hoàn thành 
phổ cập THCS vào năm 
2002, ngành đang từng 
bước phổ cập giáo dục bậc 
trung học.
Chất lượng giáo dục 
đại trà của giáo dục phổ 
thông không ngừng được 
nâng lên, thể hiện thông 
qua điểm bình quân thi 
đại học của học sinh 
Vĩnh Phúc tăng cao qua 
các năm. Theo đó, năm 
2009, Vĩnh Phúc xếp thứ 
5 cả nước về điểm trung 
bình các môn thi đại học, 
năm 2010 xếp thứ 6; năm 
2011 vươn lên xếp thứ 2 
với điểm bình quân 12,44 
điểm. Liên tục các năm 
2012, 2013 và 2014, Vĩnh 
Phúc giữ vị trí thứ nhất 
trong các tỉnh thành cả 
nước khi điểm bình quân 
thi đại học của học sinh 
đạt lần lượt là 13,04 điểm, 
15,23 điểm và 16,28 điểm.
Trên các sân chơi trí 
tuệ, nhiều năm liền học 
sinh Vĩnh Phúc có mặt 
trong các đội tuyển học 
sinh giỏi của Việt Nam dự 
thi Olympic quốc tế và đạt 
giải. Từ năm 2000 đến nay, 
Vĩnh Phúc đã có tổng số 22 
giải quốc tế với 3 HCV, 6 
HCB và 13 HCĐ, trong đó, 
có đủ bộ HCV, HCB, HCĐ 
của các kỳ thi Olympic 
vươn tới những tầm cao
@HoàNg MiNHQuâN
Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở GD&ĐT
Đồng chí Nguyễn Văn Trì - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh
tặng hoa chúc mừng ngành GD&ĐT
Sự nghIệp gIáo dục - đào tạo vĩnh phúc
Chuyển mình và phát triển mạnh mẽ cùng toàn tỉnh sau hành trình 20 năm tái 
lập, ngành Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc (GD&ĐT) hiện đã không ngừng phát 
triển cả về quy mô, chất lượng và hiệu quả giáo dục, đáp ứng nhu cầu học tập của 
nhân dân và yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, phục vụ sự nghiệp 
công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc Xuân Đinh Dậu- 2017 4quản lý chỉ đạo quản lý chỉ đạo5
Kỳ thi các năm đều diễn 
ra nghiêm túc, kết quả thi 
phản ánh đúng chất lượng 
thực. Kết quả thi THPT 
quốc gia năm 2016 của 
Vĩnh Phúc có một số môn 
điểm bình quân xếp thứ 
hạng cao như môn Vật lý 
xếp thứ 2, môn Hóa học 
xếp thứ 3 so với các tỉnh 
thành trên cả nước. Tỷ lệ 
học sinh lớp 12 năm học 
2015-2016 tốt nghiệp là 
99,6%.
Cơ sở vật chất trường 
học và trang thiết bị giảng 
dạy được tăng cường đầu 
tư theo chiều sâu, hiện 
đại, chuẩn quốc gia. Toàn 
ngành hiện có có 444 
trường chuẩn quốc gia, 
đạt tỷ lệ 79%. Thực hiện tốt 
việc bồi dưỡng đội ngũ cán 
bộ quản lý, giáo viên, đổi 
mới phương pháp dạy học 
- kiểm tra đánh giá; ứng 
dụng mạnh mẽ công nghệ 
thông tin vào quản lý, dạy 
và học, tạo sự chuyển biến 
cơ bản về tổ chức hoạt 
động dạy học; thực hiện 
đánh giá đúng chất lượng 
thực của học sinh, chất 
lượng thực của công tác 
giảng dạy.
Tiếp tục nâng cao 
chất lượng gD&ĐT
Mục tiêu chung của 
toàn ngành trong thời gian 
tới là phát triển toàn diện 
GD&ĐT, tạo sự chuyển 
biến rõ rệt về chất lượng 
giáo dục phổ thông, nâng 
cao chất lượng nguồn 
nhân lực phục vụ công 
nghiệp hóa, hiện đại hóa; 
đưa GD&ĐT Vĩnh Phúc 
phát triển theo hướng tiên 
tiến, hiện đại, đạt chuẩn 
quốc gia và có yếu tố đạt 
trình độ quốc tế. 
Tháng 9/2016, tại 
buổi làm việc của Ban 
Thường vụ Tỉnh ủy Vĩnh 
Phúc với Bộ trưởng Bộ 
GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ 
về phát triển sự nghiệp 
GD&ĐT tỉnh Vĩnh Phúc, 
nhiều nội dung mang tính 
chiến lược trong phát triển 
GD&ĐT của tỉnh đã được 
hai bên thống nhất. Trong 
đó bao gồm chủ trương 
cho phép tỉnh Vĩnh Phúc 
được thí điểm các mô 
hình đổi mới phát triển 
GD&ĐT; xây dựng Vĩnh 
Phúc trở thành một trong 
những trung tâm giáo dục 
đào tạo đa ngành, đa lĩnh 
vực và chất lượng cao của 
cả nước. 
Hiện tại, ngành giáo 
dục Vĩnh Phúc đang xây 
dựng hệ thống các trường 
chất lượng cao, trường 
học thông minh có cơ 
sở vật chất, trang thiết bị 
tiên tiến, hiện đại và hội 
nhập. Đầu tư phát triển 
trường THPT Chuyên trở 
thành một trong 15 trường 
trọng điểm chất lượng cao 
của cả nước. Mỗi huyện, 
thành phố, thị xã có ít 
nhất một trường mầm 
non, một trường tiểu học, 
một trường THCS và một 
trường THPT chất lượng 
cao.
Đẩy mạnh xã hội hóa 
giáo dục, huy động sự 
tham gia đóng góp của các 
nguồn lực xã hội, nâng cao 
hiệu quả đầu tư cho giáo 
dục và đào tạo.
Chuẩn hóa đội ngũ 
cán bộ, công chức, viên 
chức. Xây dựng đội ngũ 
cán bộ trẻ, chuyên môn 
giỏi, trình độ cao, có khả 
năng dạy song ngữ và làm 
việc trực tiếp với người 
nước ngoài, đáp ứng yêu 
cầu phát triển, hội nhập. 
Tiếp tục triển khai 
thực hiện đầy đủ các nội 
dung của Đề án 6584/ĐA-UBND ngày 30/10/2014 
của UBND tỉnh về Dạy và 
học ngoại ngữ trong hệ 
thống GD&ĐT tỉnh Vĩnh 
Phúc giai đoạn 2014-2020.
Với định hướng đào 
tạo gắn với việc làm, không 
chỉ đáp ứng nguồn nhân 
lực chất lượng cao, ngành 
xác định nâng cao chất 
lượng giáo dục toàn diện, 
đặc biệt coi trọng giáo dục 
lý tưởng, truyền thống lịch 
sử cách mạng, đạo đức, 
lối sống, năng lực sáng 
tạo, kỹ năng thực hành, 
tác phong công nghiệp, ý 
thức trách nhiệm xã hội, 
giáo dục thể chất, giáo dục 
pháp luật. Tiếp tục phân 
luồng học sinh sau THCS 
và THPT, nâng cao cơ hội 
học tập suốt đời cho mỗi 
người dân.
Được sự quan tâm chỉ 
đạo của Tỉnh ủy, HĐND, 
UBND tỉnh, với sự đồng 
lòng, quyết tâm cao, toàn 
ngành sẽ tiếp tục thực 
hiện có hiệu quả việc đổi 
mới căn bản, toàn diện 
giáo dục đào tạo theo tinh 
thần Nghị quyết 29 của 
Trung ương, đáp ứng yêu 
cầu phát triển của tỉnh 
trong giai đoạn mới. n
C
hăm lo đời sống cho 
đoàn viên, người lao 
động là một trong 
ba chức năng chính của tổ 
chức công đoàn. Đặc biệt, 
trong giai đoạn hiện nay, 
khi điều kiện kinh tế xã hội 
ngày càng phát triển, nhu 
cầu của người lao động 
ngày càng cao, đòi hỏi 
công tác chăm lo đời sống 
cho người lao động cần 
được quan tâm, sâu sát.
Hiện nay Công đoàn 
Giáo dục tỉnh (CĐGD) 
quản lý trực tiếp 55 công 
đoàn cơ sở trực thuộc với 
tổng số trên 3.000 đoàn 
viên công đoàn là cán 
bộ, nhà giáo và người lao 
động; phối hợp quản lý 
theo ngành nghề các công 
đoàn giáo dục 9 huyện, thị 
xã, thành phố với tổng số 
nhà giáo và người lao động 
trong ngành là trên 18.000 
người. Đa số các đoàn viên 
và người lao động có trình 
độ cao, tâm huyết với sự 
nghiệp giáo dục.
Xác định công tác 
chăm lo đời sống, bảo vệ 
quyền, lợi ích hợp pháp 
chính đáng của cán bộ 
giáo viên và người lao 
động là nhiệm vụ trọng 
tâm của CĐGD trong giai 
đoạn hiện nay, công tác 
chăm lo đời sống vật chất, 
tinh thần cho cán bộ nhà 
giáo và người lao động 
trong ngành luôn được 
CĐGD quan tâm hàng 
đầu, thường xuyên theo 
dõi chỉ đạo các Công đoàn 
cơ sở thực hiện tích cực, 
có hiệu quả thông qua các 
hoạt động cụ thể, thiết 
thực, đáp ứng nhu cầu của 
đoàn viên công đoàn.
Tính từ đầu năm 2016, 
CĐGD tỉnh đã triển khai 
nhiều hoạt động chăm lo 
đời sống cho cán bộ, nhà 
giáo, người lao động như: 
phối hợp với Sở GD&ĐT 
chỉ đạo các đơn vị nghiêm 
túc thực hiện Thông tư số 
08/2016/TT-BGDĐT ngày 
28/3/2016 của Bộ GD&ĐT 
quy định chế độ giảm trừ 
giờcho giáo viên, giảng 
viên làm công tác công 
đoàn không chuyên trách 
trong các cơ sở giáo dục 
trong hệ thống giáo dục 
quốc dân; hỗ trợ thăm hỏi 
các thầy giáo, cô giáo có 
hoàn cảnh khó khăn nhân 
dịp 20/11, 28/7, 27/7, Tết 
Nguyên đán, bị tai nạn, 
bệnh hiểm nghèo, thiên 
tai, lũ lụt… với tổng số 
tiền xấp xỉ 400 triệu đồng 
từ nguồn vận động ủng hộ 
giáo dục miền núi, vùng 
sâu, vùng xa, vùng khó 
khăn.
Công đoàn Giáo dục 
công đoàn ngành gIáo dục
Chăm lo đời sống
cho cán bộ nhà giáo và người lao động
@BàNHHải NiNH
Chủ tịch Công đoàn ngành Giáo dục
Đồng chí Nguyễn Đức Trọng - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT 
trao thưởng cho các cá nhân đoạt giải
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc Xuân Đinh Dậu- 2017 6quản lý chỉ đạo quản lý chỉ đạo7
Vĩnh Phúc tặng quà cho 
các em học sinh khó khăn 
tỉnh Cao Bằng
Bên cạnh đó, các 
hoạt động tôn vinh, tuyên 
dương các nhà giáo, cán 
bộ và người lao động có 
thành tích xuất sắc trong 
ngành được quan tâm 
đẩy mạnh. CĐGD tỉnh đã 
phối hợp với các cơ quan 
tuyên truyền như Báo 
Lao động, Báo Vĩnh Phúc, 
Đài Phát thanh và Truyền 
hình tỉnh… tuyên truyền, 
nêu gương người tốt việc 
tốt trong ngành, các tấm 
gương nhà giáo tiêu biểu 
được tuyên dương tạo sự 
lan toả trong ngành và 
xã hội đối với những tấm 
gương vượt khó vươn lên, 
tâm huyết và hết mình vì 
học sinh thân yêu, vì sự 
nghiệp giáo dục.
Bên cạnh đó, công 
tác chăm lo về mặt tinh 
thần cũng được CĐGD 
hết sức quan tâm thông 
qua các hoạt động văn 
hóa văn nghệ, thể dục thể 
thao được duy trì. Trong 
năm, Công đoàn ngành 
Giáo dục phối hợp với Sở 
GD&ĐT thành lập đội văn 
nghệ tham gia “Liên hoan 
tiếng hát giáo viên toàn 
quốc lần thứ IV” khu vực 2 
tổ chức tại thành phố Hà 
Nội với 5/5 tiết mục dự thi 
đạt giải: 01 Huy chương 
Vàng và 4 Huy chương 
Bạc, được Bộ GDĐT tặng 
Bằng khen đạt giải Nhì 
toàn đoàn. Đội văn nghệ 
CĐGD tỉnh tham gia “Liên 
hoan văn nghệ CNVCLĐ 
tỉnh Vĩnh phúc” năm 2016 
đạt kết quả cao với 01 giải 
Nhất đơn ca, 01 giải Nhì 
tốp ca, 01 giải Ba múa, 
đạt giải Nhì toàn đoàn, 
được Ban Chấp hành Liên 
đoàn Lao động tỉnh tặng 
Bằng khen; Tổ chức 02 
giải thể thao: “Giải cầu 
lông, bóng bàn, quần vợt 
người giáo viên nhân dân” 
chào mừng thành công 
Đại hội Đảng các cấp của 
55 đơn vị trực thuộc chia 
làm 12 cụm với 192 vận 
động viên; “Giải thể thao 
Chào mừng 71 năm cách 
mạng tháng Tám và Quốc 
khánh 2/9” của 26 đơn vị 
trực thuộc với 57 cán bộ 
quản lý toàn ngành. Kết 
thúc giải đấu Ban Tổ chức 
đã trao 27 giải Nhất; 27 
giải Nhì; 42 giải Ba; 07 giải 
Khuyến khích. 
Các hoạt động văn 
hóa, văn nghệ, thể dục 
thể thao là sân chơi bổ ích 
nhằm nâng cao thể chất, 
chăm lo đời sống tinh 
thần, gắn kết nhà giáo và 
người lao động tạo nên 
diện mạo mới, sức bật 
mới, là động lực phát triển 
phong trào thể dục thể 
thao trong toàn ngành, 
đồng thời khẳng định 
được vị thế của tổ chức 
Công đoàn.
Với tinh thần tất cả vì 
nhà giáo và người lao động 
trong ngành, thời gian 
tới, CĐGD tỉnh tiếp tục 
đẩy mạnh các hoạt động 
chăm lo cho đội ngũ nhà 
giáo và người lao động cả 
về tinh thần và vật chất.
Đó là những món quà góp 
phần động viên khuyến 
khích tinh thần làm cho 
mỗi đoàn viên cảm thấy 
CĐGD thực sự là mái ấm, 
là tổ chức của người lao 
động. n
Công đoàn Giáo dục Vĩnh Phúc tặng quà cho các em học sinh khó khăn tỉnh Cao Bằng H
ướng nghiệp cho 
học sinh phổ thông 
là bước khởi đầu 
quan trọng của quá trình 
phát triển nguồn nhân 
lực. Nhằm nâng cao chất 
lượng và hiệu quả công 
tác này, những năm qua, 
ngành GD&ĐT luôn quan 
tâm, đầu tư để có thể định 
hướng nghề nghiệp theo 
đúng năng lực cho học sinh 
cũng như nhu cầu của xã 
hội. 
Thực hiện Chỉ thị số 
10-CT/TW ngày 05/12/2011 
của Bộ Chính trị, với nhận 
thức phân luồng học sinh 
bậc trung học là một trong 
những giải pháp quan 
trọng để tạo nguồn nhân 
lực phù hợp cho phát triển 
kinh tế xã hội, tỉnh Vĩnh 
Phúc đã sớm ban hành hệ 
thống văn bản, quan tâm 
chỉ đạo tích cực và có các cơ 
chế chính sách cụ thể, phù 
hợp thực tiễn theo hướng 
nâng cao chất lượng dạy 
nghề, đẩy mạnh việc hướng 
nghiệp phân luồng học 
sinh sau trung học và hỗ 
trợ chi phí học tập và kinh 
phí cho công tác hướng 
nghiệp. Nghị quyết Đại hội 
đại biểu Đảng bộ tỉnh Vĩnh 
Phúc lần thứ XVI, nhiệm kỳ 
2015-2020 đã đặt chỉ tiêu 
đến năm 2020, 65 - 70% 
học sinh tốt nghiệp THCS 
vào THPT, 30 - 35% học 
sinh tốt nghiệp THCS vào 
học chương trình GDTX và 
học Nghề. Thực hiện các 
văn bản chỉ đạo của Trung 
ương và của tỉnh, ngành 
GD&ĐT Vĩnh Phúc đã tích 
cực triển khai nhiều biện 
pháp đồng bộ tới các trường 
THCS, THPT trên địa bàn.
Để công tác phân 
luồng học sinh có hiệu 
quả, Sở GD&ĐT đã ban 
hành văn bản hướng dẫn 
tổ chức hoạt động hướng 
nghiệp, phân luồng trong 
nhà trường. Đến nay 100% 
trường THCS, THPT thành 
lập Ban hướng nghiệp và bố 
trí phòng làm công tác tư 
vấn hướng nghiệp trực tiếp 
cho học sinh. Các trường 
THCS đã đưa ra nhiều 
hình thức, biện pháp tích 
cực như đẩy mạnh công 
tác tuyên truyền; giao cho 
giáo viên chủ nhiệm khối 
lớp 9 phối hợp giáo viên 
bộ môn căn cứ kết quả và 
năng lực học tập của học 
sinh để định hướng cho các 
em lựa chọn thi tiếp vào các 
trường THPT hay theo học 
nghề tại các trung tâm giáo 
dục thường xuyên, trung 
tâm giáo dục thường xuyên 
và dạy nghề, trường nghề 
trên địa bàn. Đối với các 
trường THPT, Sở GD&ĐT 
chỉ đạo các trường thực 
hiện nghiêm túc nội dung 
hướng nghiệp theo quy 
định của Bộ GD&ĐT; Yêu 
cầu các trường phân công 
trách nhiệm cụ thể cho giáo 
@HoàNg TiếNSỹ
Trưởng phòng Giáo dục Thường xuyên
nâng cao chất lượng công tác hướng nghiệp
phân luồng trong trường phổ thông
Đồng chí Nguyễn Đức Trọng - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT
phát biểu khai mạc khóa bồi dưỡng dành cho CBQL, giáo viên 
về công tác hướng nghiệp năm học 2016 - 2017
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc Xuân Đinh Dậu- 2017 8quản lý chỉ đạo quản lý chỉ đạo9
viên chủ nhiệm và giáo viên 
làm công tác hướng nghiệp 
để tư vấn, định hướng cho 
học sinh chọn trường và dự 
thi vào các trường phù hợp 
với năng lực và nhu cầu xã 
hội.
Bên cạnh đó, ngành 
giáo dục đào tạo tích cực 
triển khai đào tạo, bồi 
dưỡng đội ngũ cán bộ giáo 
viên hướng nghiệp trong 
các trường THCS, THPT 
theo hướng chuẩn hóa, 
hoàn thiện hệ thống chính 
sách tạo động lực phát 
triển đội ngũ giáo viên làm 
công tác giáo dục hướng 
nghiệp. Từ năm 2012 đến 
nay, Sở GD&ĐT phối hợp 
với Trung tâm Hỗ trợ và 
Cung ứng Nhân lực, Bộ 
GD&ĐT tổ chức bồi dưỡng 
kiến thức, nghiệp vụ cho 
hơn 1.500 giáo viên của 147 
trường THCS và 38 trường 
THPT làm công tác hướng 
nghiệp. Đồng thời, tổ chức 
tập huấn công tác hướng 
nghiệp cho đội ngũ cán 
bộ quản lý của các trường 
THCS, THPT; tham mưu 
cho các cấp ủy Đảng, chính 
quyền địa phương tổ chức 
các buổi nói chuyện về 
định hướng nghề nghiệp 
cho học sinh; tổ chức hội 
nghị phân luồng học sinh 
sau THCS, THPT tại các địa 
phương trong tỉnh.
Thực hiện Nghị quyết 
37/2011/NQ-HĐND và 
207/2011/NQ-HĐND của 
HĐND tỉnh, giai đoạn 
2011-2015, tỉnh đã hỗ trợ 
kinh phí đào tạo, nâng cao 
kiến thức giáo viên làm 
công tác giáo dục hướng 
nghiệp, phân luồng mức 
3 triệu đồng/giáo viên/
năm; mỗi trường THPT có 
2 giáo viên hướng nghiệp, 
mỗi trường THCS có 1 giáo 
viên hướng nghiệp được 
đào tạo - bồi dưỡng hàng 
năm; hỗ trợ cho các trường 
THCS, THPT kinh phí mua 
tài liệu, tổ chức hướng 
nghiệp, phân luồng ở mức 
2,5 triệu đồng/trường/
năm. Giai đoạn 2016-2020, 
mỗi năm hỗ trợ 5 triệu 
đồng/trường THCS, THPT 
làm công tác hướng nghiệp 
phân luồng. Từ đó, đã tạo 
nhiều điều kiện thuận lợi 
về nguồn kinh phí, cơ sở vật 
chất để tiếp tục nâng cao 
chất lượng công tác hướng 
nghiệp trong những năm 
tiếp theo.
Cùng với đó là việc đa 
dạng hóa các loại hình đào 
tạo nghề, nâng cao chất 
lượng, năng lực đào tạo của 
các trường chuyên nghiệp, 
cơ sở dạy nghề. Các trung 
tâm giáo dục thường xuyên, 
giáo dục thường xuyên 
và dạy nghề, các trường 
chuyên nghiệp, dạy nghề 
của tỉnh đã chủ động khắc 
phục khó khăn, bất cập về 
cơ sở vật chất và đội ngũ, 
nâng cao chất lượng đào 
tạo.
Sau 5 năm ngành giáo 
dục đào tạo Vĩnh Phúc triển 
khai thực hiện chủ trương 
phân luồng, bước đầu đã 
làm chuyển biến nhận thức 
của cấp ủy, chính quyền, 
các nhàtrường, phụhuynh, 
học sinh về giáo dục nghề 
nghiệp. Sốlượng học sinh 
tốt nghiệp THCS, THPT 
vào học trung cấp chuyên 
nghiệp được cải thiện và 
tăng qua các năm. Ở bậc 
THCS, tỷ lệ học sinh vào 
các trường THPT giảm dần 
từ 84%, năm 2011 (trước khi 
có Nghị quyết 37/HĐND 
tỉnh) xuống 75% (2012), 
71% (năm 2013), 70% (năm 
2014, 2015) và 69,8% (năm 
2016). Trong khi đó, số học 
sinh theo học bổ túc THPT 
và học nghề tăng dần theo 
thứ tự 11% (năm 2011), 
18% (năm 2012), 19% (năm 
2013), 23% (năm 2014), 25% 
(năm 2015), 25,5% (năm 
2016). Số học sinh vào học 
tại các trường trung cấp 
chuyên nghiệp hàng năm 
chiếm từ 1-3%. Trung bình 
mỗi năm có khoảng 2.600 
học sinh không đăng ký dự 
thi lớp 10 mà đăng ký vào 
học bổ túc THPT và học 
nghề.
Hiệu quả kinh tế - xã hội 
của công tác hướng nghiệp 
phân luồng sau THCS, 
THPT đến nay đã được học 
sinh, phụ huynh và nhân 
dân Vĩnh Phúc nhận thức 
và thấy rõ, đólà: Học sinh 
được lựa chọn ngành nghề 
phù hợp với khả năng, sức 
khỏe, sở thích bản thân sẽ 
hứng thú và phát huy tốt 
nhất sở trường, sức bật của 
mình; Ra trường sớm tìm 
được việc làm, không lãng 
phí thời gian đào tạo, tiền 
của, công sức của gia đình, 
xã hội; Sớm có thu nhập và 
tự lập cuộc sống, trở thành 
công nhân lành nghề, kỹ 
thuật cao, có thể phát triển 
trên con đường sáng tạo 
khoa học kỹ thuật. n
T
riển khai Kế hoạch của Ban chỉ đạo 
thực hiện Đề án dạy học ngoại ngữ, từ 
tháng 10/2016, 25 trường phổ thông 
trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc được tiếp nhận 
25 giáo viên người nước ngoài về dạy theo 
Chương trình Tiếng Anh hiện hành của Bộ 
Giáo dục Đào tạo. Chương trình sử dụng 
nguồn ngân sách thuộc Đề án Dạy và học 
ngoại ngữ trong hệ thống Giáo dục và Đào 
tạo tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2014-2020. 
Đây là một cơ hội quý báu giúp không chỉ 
học sinh mà giáo viên tiếng Anh của mỗi 
nhà trường được giao tiếp, được nghe - nói 
cùng người bản ngữ. 
Tại các nhà trường như Tiểu học Đống 
Đa, Tiểu học Liên Minh, Tiểu học Kim Long, 
Tiểu học Thị trấn Vĩnh Tường,THCS Liên 
Bảo, THCS Vĩnh Yên, THPT Tam Dương, 
THCS&THPT Hai Bà Trưng… không chỉ 
học sinh hào hứng đón nhận những tiết 
giảng dạy của giáo viên người nước ngoài 
mà còn cả cán bộ quản lý, giáo viên trong 
mỗi nhà trường. Những ánh mắt sáng lên, 
những nụ cười tươi, sự hồn nhiên của các 
em học sinh hiện hữu trong các tiết dạy có 
giáo viên người nước ngoài.
Cô giáo môn tiếng Anh Trần Thị 
Hương Thảo - Phó Hiệu trưởng trường 
Tiểu học Liên Minh đánh giá: “Việc đưa 
giáo viên người nước ngoài vào giảng dạy 
trực tiếp tại nhà trường là thật sự hiệu quả 
và cần thiết. Với học sinh, giao tiếp trực 
tiếp với giáo viên nước ngoài giúp các em 
tiếp thu rất nhanh và nhớ lâu bài học. Các 
em mạnh dạn, tự tin hơn, không e ngại nói 
tiếng Anh hay xấu hổ khi tiếp xúc với người 
nước ngoài.
“Từ khi Ban giám hiệu nhà trường 
sắp xếp một chỗ nghỉ trưa cho thầy giáo 
Kelo – giáo viên người nước ngoài của nhà 
trường, ở khu nhà lớp 1 thì ngoài giờlên 
lớp, thầy đã cùng tham gia mọi hoạt động 
của tổ 1, từ ăn trưa, giải lao, chơi đàn cho 
đến chuyện phiếm… Điều đặc biệt ở chỗ, 
tất cả các buổi gặp gỡ trò chuyện đó không 
hề cần đến giáo viên tiếng Anh của nhà 
trường làm thông dịch viên. Nhiều video 
clip đối thoại rất vui vẻ, hài hước giữa các 
cô giáo khối 1 của trường với thầy giáo Kelo 
đã được chia sẻ trên mạng xã hội” - cô Thảo 
chia sẻ thêm. 
Sau 3 tháng triển khai, tuy có nhiều 
khó khăn khách quan như sự khác biệt về 
hướng đi hiệu quả tăng cường năng lực 
giao tiếp tiếng anh cho học sinh
@TrươNg QuaNg CườNg
Phó Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học
Thầy Kyle và học sinh trường Tiểu học 
thị trấn Vĩnh Tường trong giờ nghỉ giữa buổi
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc Xuân Đinh Dậu- 2017 10quản lý chỉ đạo quản lý chỉ đạo11
văn hóa, về điều kiện cơ sở 
vật chất, về sĩ số học sinh, 
về thời tiết - khí hậu… song 
kết quả đạt được rất đáng 
phấn khởi:
Thứ nhất, đối với học 
sinh, các em được nghe, 
nói trực tiếp với giáo viên 
người nước ngoài, được 
học ngôn ngữ và phong 
cách giảng dạy và giao tiếp 
tự nhiên, nhanh thuộc, dễ 
nhớ nên kỹ năng nghe nói 
tiếng Anh đã được cải thiện 
rõ rệt. Các em được tương 
tác, thực hành nhiều hơn 
trong môi trường tiếng Anh 
với phương pháp học mới, 
vì thế trở nên mạnh dạn, tự 
tin, hòa đồng khi tiếp xúc 
với người nước ngoài.
Thứ hai, đối với giáo 
viên tiếng Anh, sẽ rất khó 
để yêu cầu các thầy cô hàng 
ngày giao tiếp với nhau 
bằng tiếng Anh nhưng khi 
có giáo viên người nước 
ngoài đến trường, bắt buộc 
các thầy cô phải tiếp xúc, 
hướng dẫn, hỗ trợ giáo viên 
người nước ngoài, cùng với 
giáo viên nước ngoài lên lớp 
giảng dạy hàng ngày. Không 
những thế, các thầy cô là 
những cầu nối để giáo viên 
người nước ngoài giao tiếp 
với Ban giám hiệu, với các 
thầy cô giáo trong trường… 
Đó chính là dịp để các giáo 
viên tiếng Anh nâng cao khả 
năng nghe nói, bổ sung vốn 
ngôn ngữ, những kỹ năng 
mà mình còn thiếu, còn 
yếu. Bên cạnh đó, thông 
qua hỗ trợ giáo viên nước 
ngoài trong giảng dạy, giáo 
viên tiếng Anh của các nhà 
trường tích lũy được những 
kinh nghiệm, phương pháp 
giảng dạy mới, từ đó áp 
dụng vào thực tế giảng dạy 
của bản thân.
Thứ ba, giáo viên nước 
ngoài không chỉ mang đến 
môi trường tiếng Anh cho 
giáo viên tiếng Anh, cho học 
sinh mà giáo viên các bộ 
môn khác trong nhà trường 
cũng ít nhiều học hỏi được 
thêm cho mình những một 
số kiến thức, từ vựng, hiểu 
biết về các quốc gia khác 
trên thế giới. Ngoài ra, giáo 
viên nước ngoài đã mang 
đến cho mỗi nhà trường 
một phong cách làm việc 
khác biệt, có trách nhiệm, 
thân tình và luôn biết lắng 
nghe để hoàn thiện chính 
mình.
Ba tháng đưa người 
nước ngoài vào giảng dạy 
tiếng Anh tại 25 trường phổ 
thông trong tỉnh, dù chưa 
dài và chưa thể làm thay 
đổi cơ bản việc dạy và học 
tiếng Anh trong mỗi nhà 
trường nhưng đã mang đến 
cho giáo viên, cho học sinh 
một bầu không khí mới lạ, 
đầy háo hức và hấp dẫn khi 
học tiếng Anh.
Đề án dạy và học ngoại 
ngữ trong hệ thống giáo dục 
và đào tạo tỉnh Vĩnh Phúc 
giai đoạn 2014-2020 đã đi 
được gần nửa chặng đường. 
Với quyết tâm không ngừng 
của Ban chỉ đạo thực hiện 
Đề án ngoại ngữ, của các 
cấp quản lý cũng như của 
thầy và trò các nhà trường, 
Đề án đã đạt được những 
kết quả tích cực. Theo đó, 
toàn tỉnh hiện có trên 80% 
giáo viên tiếng Anh đạt 
chuẩn năng lực tiếng Anh 
theo Khung năng lực ngoại 
ngữ Việt Nam; Trang thiết 
bị dạy và học ngoại ngữ 
được quan tâm đầu tư theo 
hướng hiện đại tại các nhà 
trường; Số lượng học sinh 
học tiếng Anh theo Chương 
trình mới tăng dần từng 
năm. Đến nay, cấp tiểu học 
có 98,7% học sinh được 
học tiếng Anh, trong đó có 
70,4% học sinh từ lớp 3 đến 
lớp 5 được học tiếng Anh 
theo chương trình mới 10 
năm; cấp THCS và THPT 
có 100% học sinh được học 
tiếng Anh, trong đó lần lượt 
có 32,9% học sinh THCS và 
28,1% học sinh THPT được 
Cô Sara và học sinh trường Tiểu học Đống Đa - TP Vĩnh Yên
học tiếng Anh theo chương 
trình mới 10 năm; Tỉ lệ học 
sinh đạt giải trong các cuộc thi, 
các sân chơi tiếng Anh ngày 
càng cao, chất lượng khảo sát 
đầu ra học sinh lớp 5, lớp 9, lớp 
12 theo Khung năng lực ngoại 
ngữ Việt Nam mỗi năm một 
tốt hơn. Giao tiếp của học sinh 
có nhiều tiến bộ…
Tuy vậy, để đạt được mục 
tiêu của Đề án ngoại ngữ là đổi 
mới toàn diện việc dạy và học 
ngoại ngữ trong các trường 
TH, THCS, THPT, trung tâm 
GDTX và các trường chuyên 
nghiệp trong tỉnh; để ngoại 
ngữ là một công cụ giúp học 
sinh học tập ở những cấp học 
cao hơn và thực sự trở thành 
thế mạnh của học sinh, sinh 
viên Vĩnh Phúc…, thì việc tạo 
ra một môi trường tiếng Anh 
chuẩn xác, năng động, hiệu 
quả trong mỗi nhà trường cần 
tiếp tục nhận được sự quan 
tâm, chỉ đạo mạnh mẽ của các 
cấp lãnh đạo; sự tâm huyết, 
sáng tạo của mỗi nhà trường, 
nhất là tạo ra được cơ chế phối 
hợp, huy động được sự đầu tư 
của các nguồn lực xã hội vào 
hướng đi hiệu quả này. 
Để làm nên thành công 
trong việc học một ngoại ngữ 
thì người học phải được “tắm” 
mình trong môi trường ngoại 
ngữ đó. Kết quả ban đầu của 
việc đưa người nước ngoài 
vào giảng dạy tiếng Anh tại 25 
trường phổ thông năm 2016 
đã, đang và sẽ tạo nền tảng 
nhu cầu học tiếng Anh với 
người nước ngoài trong các 
nhà trường nói riêng, mở ra 
các cơ hội học tập, giao tiếp 
tiếng Anh hiệu quả cho học 
sinh Vĩnh Phúc. n
Hương lúa tình xuân
Lê Gia Hoài 
Trường THCS Vĩnh Thịnh - Vĩnh Tường
Hồng Hà ơi đã qua mùa nước xiết
Để đồng quê thêm phù sa màu mỡ
Thảm mạ non vươn mình theo nhịp thở
Uống ánh mặt trời bung sức vươn lên.
Giữa mùa xuân đàn én nhỏ chao nghiêng
Vẫy đôi cánh làm vui thêm đồng bãi
Lúa lên xanh mơn mởn thì con gái
Em ra đồng bất chợt đồng xanh thêm.
Mưa xuân bay lất phất mưa dịu êm
Làm tươi mát dấu chân em trên cỏ
Cả cánh đồng uốn mình theo chiều gió
Lộc biếc tràn về lúa trổ thành bông.
Bìm bịp kêu tha thiết giữa mênh mông
Giục lúa chín cho mùa vàng cuối vụ
Gặt lúa về lòng em vui tự nhủ
Hương lúa quê mình - hương của tình xuân.
Chùm thơ tứ tuyệt
Phạm Văn An
Trường Tiểu học Triệu Đề - Lập Thạch
1.Tháng giêng
Tháng Giêng chao nghiêng mái đình
Đung đưa say câu hát hội
Tim ai gặp nhịp mắt ai
Xuyến xao, rộn ràng nắng mới.
2.Hội xuân
Trống chèo đã giục hội vui
Giục lòng ta với lòng người nhịp riêng
Mặn nồng câu hát giao duyên
“Người ơi người ở”... hội xuân...“đừng về”. 
3.Đợi
Em ơi có về trẩy hội
Cùng anh như thuở hẹn hò
Em ơi, hội nào anh cũng
Nhớ nhung chờ đợi... đợi chờ...
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc Xuân Đinh Dậu- 2017 12quản lý chỉ đạo quản lý chỉ đạo13
T
ừ khi thành lập nhà 
trường năm 1997 
đến nay, trường 
THPT Chuyên Vĩnh Phúc 
đã có 1013 giải học sinh 
giỏi (HSG) cấp quốc gia, 
trong đó có 50 giải Nhất, 
238 giải Nhì, 407 giải Ba, 
318 giải Khuyến khích; có 
22 giải quốc tế và khu vực, 
trong đó có 3 Huy chương 
Vàng, 6 Huy chương Bạc, 
10 Huy chương Đồng và 
3 Bằng khen. Tỷ lệ học 
sinh đỗ tốt nghiệp THPT 
hàng năm luôn đạt 100%; 
tỷ lệ học sinh thi đỗ vào 
các trường đại học trong 
những năm gần đây là 
100%; có nhiều học sinh 
đỗ thủ khoa trong các kì 
thi vào đại học, có nhiều 
em được học ở các lớp cử 
nhân tài năng. 
Ngoài việc học tập 
trên lớp, học sinh của 
trường THPT Chuyên 
Vĩnh Phúc đã tích cực 
tham gia các hoạt động 
ngoài giờlên lớp, các hoạt 
động nghiên cứu khoa 
học và tích cực tham gia 
các hoạt động thể thao, 
văn nghệ. Trong các giải 
thể thao cấp tỉnh, nhà 
trường đã có các học sinh 
đạt Huy chương Vàng 
môn võ Vivonam, môn 
bơi nữ, môn bóng rổ nữ, 
môn đá cầu đồng đội nữ; 
đạt Huy chương Bạc môn 
cầu lông; đạt Huy chương 
Đồng môn bóng bàn, môn 
võ Karate, môn Aerobic, 
môn chạy 100m. Cuộc 
thi tiếng hát học sinh phổ 
thông toàn quốc, nhà 
trường đã có học sinh đạt 
Huy chương Bạc. Cuộc thi 
khoa học kỹ thuật cấp gia, 
học sinh của nhà trường 
đã có các dự án đạt giải 
Nhì toàn cuộc. 
Năm học 2016-2017, 
trường THPT Chuyên 
Vĩnh Phúc có 30 lớp 
với 1.015 học sinh, mỗi 
khối có 10 lớp (gồm 9 
lớp chuyên và 1 lớp phổ 
thông). Trong học kỳ 1 
năm học 2016-2017, nhà 
trường đã thực hiện tốt 
các nhiệm vụ, kế hoạch 
đề ra. Chất lượng các mặt 
giáo dục được giữ vững và 
phát triển. Công tác phát 
hiện, bồi dưỡng học sinh 
giỏi được nhà trường đặc 
biệt quan tâm, đầu tư. 
Một số kết quả đáng 
chú ý mà nhà trường đã 
đạt được trong học kỳ 1 
năm học 2016-2017 như 
sau: Kỳ thi chọn HSG cấp 
tỉnh lớp 12 các bộ môn 
văn hóa: Có 224 em đạt 
giải trên tổng số 241 em 
dự thi chiếm tỷ lệ 92,9%, 
trong đó có 30 giải nhất, 
69 giải nhì, 86 giải ba và 39 
giải KK; Cuộc thi Tài năng 
tiếng Anh cấp tỉnh: Có 
2 học sinh đạt giải nhất 
và được đi dự vòng thi 
quốc gia; Cuộc thi sáng 
tạo KHKT cấp tỉnh: Có 05 
dự án dự thi, vòng chung 
10 giải pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng 
học sinh giỏi quốc gia, quốc tế
@  Lê aNHTuấN
Hiệu trưởng trường THPT Chuyên Vĩnh Phúc
cuộc có 1 giải nhất, 1 giải 
ba, trong đó 1 dự án được 
dự thi vòng quốc gia; Cuộc 
thi Nuôi Tinh thể - Ươm 
mầm khoa học Việt Nam 
năm 2016 do Khoa Hóa 
-Trường Đại học Sư phạm 
Hà Nội tổ chức trong 
khuôn khổ cuộc thi Nuôi 
Tinh thể Quốc tế do Hiệp 
hội Tinh thể học quốc tế 
tổ chức: nhà trường có 
2 sản phẩm dự thi đều 
đạt giải nhất, trong đó 
có 01 sản phẩm được gửi 
tham dự thi quốc tế; Kỳ 
thi toán quốc tế giữa các 
thành phố mùa thu lần 
thứ 38 năm 2016 (ITOT) 
do Trường Đại học Giáo 
dục - Đại học Quốc gia Hà 
Nội tổ chức: nhà trường 
có 7 em tham gia dự thi thì 
6 em đạt giải, trong đó có 
4 giải nhất, 1 giải nhì và 1 
giải ba.
Năm học 2016-2017, 
trường THPT Chuyên 
Vĩnh Phúc có 90 học sinh 
của 10 đội tuyển tham dự 
thi chọn HSG quốc gia lớp 
12 các môn văn hóa. Mỗi 
đội tuyển Toán, Lý, Hóa, 
Sinh, Sử, Địa gồm 10 em; 
mỗi đội tuyển Anh, Văn, 
Tin gồm 8 em; đội tuyển 
tiếng Pháp gồm 6 em. Các 
đội tuyển tham gia tập 
huấn, bồi dưỡng tại trường 
từ ngày 24/10/2016 đến 
ngày 04/01/2017 dưới sự 
hướng dẫn giảng dạy của 
các thầy cô giáo trường 
THPT Chuyên Vĩnh Phúc 
và các giáo sư, tiến sĩ 
thuộc các trường đại học, 
các viện khoa học. Các em 
đã tham dự kỳ thi Chọn 
HSG quốc gia từ ngày 05-07/01/2017. Các thầy cô 
giáo giảng dạy, bồi dưỡng 
và các em trong đội tuyển 
nêu cao tinh thần quyết 
tâm phấn đấu để có kết 
quả cao nhất trong kỳ 
thi vừa qua và phấn đấu 
có nhiều học sinh được 
tham dự thi vòng 2 chọn 
đội tuyển dự thi khu vực, 
quốc tế năm 2017.
Trên cơ sở giáo dục 
toàn diện, để đảm bảo 
duy trì, ổn định và nâng 
cao chất lượng học sinh 
giỏi quốc gia, quốc tế 
hàng năm, nhà trường đã 
tập trung chỉ đạo, triển 
khai thực hiện một số giải 
pháp sau: 
1. Thường xuyên 
quán triệt mục tiêu, 
nhiệm vụ của trường 
THPT Chuyên đối với cán 
bộ, giáo viên, nhân viên, 
học sinh và phụ huynh 
học sinh; xây dựng quy 
chế làm việc phù hợp với 
nhiệm vụ, đặc thù của 
nhà trường; luôn giữ vững 
và tăng cường kỷ cương 
nề nếp trong giảng dạy, 
học tập và trong các hoạt 
động giáo dục. 
2.Quan tâm, giúp 
đỡ các trường THCS chất 
lượng cao trong tỉnh về 
công tác bồi dưỡng học 
sinh giỏi, kịp thời nắm bắt 
các em xuất sắc ngay từ 
cấp THCS để động viên, 
khuyến khích các em, làm 
tốt công tác tư vấn để các 
em thi tuyển vào trường 
THPT Chuyên Vĩnh Phúc.
3.Tích cực tham mưu 
với Sở GD&ĐT, đồng thời 
làm tốt công tác tuyển 
sinh vào lớp 10 trường 
THPT Chuyên Vĩnh Phúc 
đảm bảo nghiêm túc, 
khách quan, đúng quy 
chế và tuyển được hầu 
hết các em học sinh giỏi 
bậc THCS từ các huyện, 
thành, thị trong tỉnh theo 
chỉ tiêu, kế hoạch.
4. Căn cứ kế hoạch, 
nhiệm vụ hàng năm của 
Cô giáo và học sinh trường THPT Chuyên Vĩnh Phúc nhận giải thưởng 
cuộc thi Nuôi Tinh thể - Ươm mầm khoa học Việt Nam năm 2016 tại Hà Nội
Trong những năm qua, chất lượng giáo dục toàn diện của trường THPT Chuyên Vĩnh 
Phúc, đặc biệt là chất lượng học sinh giỏi quốc gia, quốc tế luôn giữ vững, phát triển và 
đứng trong tốp đầu cả nước. 
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc Xuân Đinh Dậu- 2017 14quản lý chỉ đạo quản lý chỉ đạo15
Bộ GD&ĐT và của Sở 
GD&ĐT Vĩnh Phúc, nhà 
trường xây dựng kế hoạch 
mỗi năm học chi tiết, cụ 
thể, sát với tình hình thực 
tế. Các tổ nhóm chuyên 
môn, tổ chức, cá nhân 
trên cơ sở kế hoạch của 
nhà trường xây dựng kế 
hoạch cụ thể, đảm bảo 
thực hiện nghiêm túc 
chương trình, nội dung 
giảng dạy và các mặt hoạt 
động. Nhà trường chỉ 
đạo các tổ chuyên môn 
xây dựng chương trình 
học chính khóa, chương 
trình học chuyên đề buổi 
chiều và chương trình bồi 
dưỡng học sinh giỏi mang 
tính liên thông, linh hoạt, 
đảm bảo học sinh ở các 
lớp 11 chuyên có đủ trình 
độ, kiến thức để tham dự 
thi chọn HSG vượt cấp lớp 
12 vòng tỉnh và tham gia 
vào các đội tuyển HSG lớp 
12 thi quốc gia.
5. Quan tâm xây dựng 
đội ngũ giáo viên dạy lớp 
chuyên và bồi dưỡng các 
đội tuyển học sinh giỏi 
dự thi quốc gia. Đa dạng 
hóa các hình thức bồi 
dưỡng giáo viên và coi 
việc bồi dưỡng thông qua 
giao công việc cụ thể là 
hình thức thúc đẩy, thiết 
thực nhất. Hàng năm, 
nhà trường tổ chức kì thi 
khảo sát đối với giáo viên 
về chuyên môn nhằm tạo 
động lực thúc đẩy việc tự 
bồi dưỡng của giáo viên. 
Hiện nay, mỗi bộ môn 
chuyên của nhà trường 
có từ 3 giáo viên đến 6 
giáo viên đảm nhiệm tốt 
công việc giảng dạy các 
lớp chuyên và bồi dưỡng 
các đội tuyển HSG dự thi 
quốc gia.
6. Giao sự chủ động 
cho đơn vị tổ, nhóm 
chuyên môn trong công 
tác chuyên môn và công 
tác bồi dưỡng giáo viên; 
đồng thời tăng cường sự 
kiểm tra, đánh giá của 
Ban Giám hiệu đối với 
giáo viên, nhân viên trong 
việc thực hiện nề nếp và 
quy chế chuyên môn; 
tăng cường sự kiểm tra, 
giám sát việc thực hiện 
chức trách nhiệm vụ được 
giao và sự nêu gương của 
các đồng chí lãnh đạo tổ 
chuyên môn, lãnh các tổ 
chức, đoàn thể trong nhà 
trường.
7. Trong phân công 
giảng dạy, nhà trường bố 
trí hợp lý đội ngũ giáo viên 
để phát huy tốt đội ngũ 
giáo viên giỏi có nhiều 
kinh nghiệm, có tinh thần 
trách nhiệm cao và bồi 
dưỡng giáo viên trẻ đảm 
nhận nhiệm vụ. Đồng 
thời, phân công, bố trí 
đội ngũ tổ trưởng, trưởng 
bộ môn và giáo viên dạy 
chuyên theo hiệu quả 
công việc và theo hướng 
thúc đẩy. 
8. Trong quá trình tổ 
chức ôn tập, bồi dưỡng 
các đội tuyển học sinh 
giỏi dự thi quốc gia, nhà 
trường làm tốt công tác 
tư tưởng đối với học sinh 
và phụ huynh học sinh 
để có sự quan tâm, ủng 
hộ và phối hợp tốt. Thực 
tế có một số phụ huynh 
học sinh muốn con đỗ 
vào trường chuyên để có 
môi trường để học tập tốt 
nhưng không muốn cho 
con tham gia vào các đội 
tuyển HSG dự thi quốc gia 
mà chỉ muốn tập trung ôn 
tập ở các môn thi đại học 
hoặc học thêm tiếng Anh 
để có cơ hội đi du học. 
9. Chỉ đạo tăng cường 
công tác bồi dưỡng cá biệt 
cho học sinh ngay từ lớp 
10 để các em học sinh 
tham dự thi chọn HSG 
quốc gia đạt giải và bồi 
dưỡng cá biệt để học sinh 
có giải cao tham dự thi 
vòng 2 chọn đội tuyển thi 
khu vực, quốc tế. Ngoài 
chế độ khen thưởng cho 
giáo viên có HSG quốc 
gia theo quy định của 
tỉnh, nhà trường có chế 
độ khuyến khích, khen 
thưởng thêm đối với các 
giáo viên bồi dưỡng cá 
biệt HSG dự quốc gia đạt 
giải từ nguồn quỹ khuyến 
học và nguồn quỹ phúc lợi 
tập thể, đồng thời ưu tiên 
đối với các giáo viên này 
trong việc xét các danh 
hiệu thi đua, khen thưởng 
cuối năm học.
10. Nhà trường tích 
cực tham mưu, đề xuất với 
Sở GD&ĐT và UBND tỉnh 
để có sự quan tâm đầu tư 
về cơ sở vật chất và cơ chế 
chính sách cho giáo viên 
và học sinh trường THPT 
chuyên; tăng cường công 
tác xã hội hóa để có thêm 
nguồn kinh phí phục vụ 
công tác bồi dưỡng các 
đội tuyển học sinh giỏi và 
công tác khen thưởng cho 
giáo viên, học sinh đạt 
thành tích xuất sắc. n
T
rường THPT Tam 
Dương được thành 
lập ngày 20/11/1966, 
đến nay đã trải qua 50 
năm xây dựng và phát 
triển. Đã có biết bao kỉ 
niệm, niềm vui, nỗi buồn 
và cũng có biết bao gian 
nan thử thách, nhưng 
những thành tựu giáo dục 
mà thầy trò nhà trường đạt 
được chính là minh chứng 
cho tình yêu tha thiết với 
sự nghiệp “trồng người” 
của các thầy cô giáo trên 
mảnh đất Tam Dương yêu 
dấu.
Những năm đầu 
mới thành lập có thể nói 
là thời kỳ gian khổ nhất, 
song cũng là thời kỳ đẹp 
đẽ nhất với các thế hệ thầy 
trò nhà trường. Dưới mái 
trường này, nhiều thầy cô 
đã trở thành những tấm 
gương mẫu mực về nhân 
cách và tri thức như: thầy 
Hiệu trưởng đầu tiên Vũ 
Đông Thanh, thầy Nguyễn 
Xuân Tình - giáo viên Văn, 
thầy Nguyễn Quý Khang 
- giáo viên Toán, thầy 
Hoàng Văn Hạp - giáo 
viên Toán… Những người 
thầy, người cô đó chính là 
những người «chở đò ưu 
tú» của mọi thế hệ học trò 
Tam Dương.
Lặng xuôi năm tháng 
êm trôi/Con đò kể chuyện 
một thời rất xưa/ Rằng 
người chèo chống đón đưa/ 
Mặc cho bụi phấn giữa 
trưa rơi nhiều
50 năm xây dựng và phát triển
@  NguyễNHùNg MạNH
Hiệu trưởng trường THPT Tam Dương
TrườNgTHPT TaM DươNg
Đồng chí Nguyễn Kim Khải - Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND tỉnhthừa ủy quyền của Chủ tịch nước
trao Huân chương Lao động hạng Nhất cho trường THPT Tam Dương
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc Xuân Đinh Dậu- 2017 16quản lý chỉ đạo quản lý chỉ đạo17
Trong ký ức của 
những nhà giáo gạo cội ấy, 
không ai có thể quên năm 
học đầu tiên (1966 - 1967), 
khi ấy trường chỉ có 3 lớp 
với tổng số 145 học sinh 
cùng 14 thầy cô giáo và 
cán bộ công nhân viên. Để 
tránh sự bắn phá của máy 
bay Mỹ, nhà trường phải 
di chuyển đến 5 lẩn. Cho 
tới năm học 1983 - 1984, 
trường chuyển địa điểm 
đến lẩn thứ 6, tiếp quản 
khu cơ quan huyện Tam 
Dương cũ và xây dựng ổn 
định, phát triển đến hôm 
nay. 
Được sự quan tâm 
giúp đỡ của các cấp ủy 
Đảng, chính quyền và 
của nhân dân; được sự 
chỉ đạo sát sao của ngành 
GDĐT tỉnh Vĩnh Phúc, 
nhà trường đã từng bước 
đi lên vững chắc và đã đạt 
được nhiều thành tích cao 
rất đáng tự hào.
Hiện nay, quy mô 
của trường gồm có 31 lớp 
với hơn 1.100 học sinh. 
Tổng số cán bộ, giáo viên, 
nhân viên là 80 người. Cơ 
sở vật chất khang trang, 
hiện đại; quang cảnh môi 
trường xanh sạch đẹp, nhà 
lớp học và nhà lớp học bộ 
môn đủ cho học sinh học 
tập và thực hành; cổng 
trường, sân chơi bãi tập, 
nhà rèn luyện thể chất, 
thư viện, phòng máy vi 
tính, phòng Lab... Tất cả 
tạo nên diện mạo trường 
THPT Tam Dương thân 
thiện và bề thế. 
Lịch sử đã sang trang, 
đất nước ta bước vào thời 
kì đổi mới, thời kì công 
nghiệp hóa - hiện đại 
hóa và hội nhập quốc tế, 
giáo dục và đào tạo cả 
nước cũng không ngừng 
vươn lên đạt được những 
thành tựu to lớn, trường 
THPT Tam Dương với 
nhiều cố gắng và nỗ lực 
phấn đấu luôn hoàn 
thành xuất sắc nhiệm vụ 
các năm học: nhiều năm 
liền trường được công 
nhận là trường tiên tiến 
xuất sắc, được tặng nhiều 
giấy khen, bằng khen của 
Trung ương và địa. Đặc 
biệt, năm học 2001 - 2002, 
trường vinh dự được Nhà 
nước tặng thưởng Huân 
chương Lao động hạng 
Ba; năm học 2005 – 2006, 
trường được Nhà nước 
tặng thưởng Huân chương 
Lao động hạng Nhì và 
trường đạt trường Chuẩn 
quốc gia; năm học 2009 
- 2010, trường được Bộ 
GDĐT công nhận trường 
đạt mức độ 3 về kiểm định 
chất lượng giáo dục; năm 
học 2015 - 2016, trường 
được Nhà nước tặng 
thưởng Huân chương Lao 
động hạng Nhất đúng vào 
dịp kỉ niệm 50 năm ngày 
thành lập trường.
Tròn một phần hai 
thế kỉ đã qua, nơi đây đã 
trở thành một gia đình lớn 
của nhiều thế hệ thầy cô, 
học trò. Ngày kỉ niệm 50 
năm chính là dịp hội ngộ 
của những tấm lòng gắn 
bó sắt son với mái trường 
này, gặp gỡ để cùng nhau 
ôn lại truyền thống tốt 
đẹp, sống lại cảm xúc 
“thủa ban đầu” và cùng 
tự hào về ngôi trường dấu 
yêu, về nghĩa tình bền 
chặt.
Dưới ánh nắng 
chan hòa của một ngày 
đầu đông, buổi Lễ kỉ 
niệm 50 năm ngày thành 
lập trường THPT Tam 
Dương và đón nhận Huân 
chương Lao động hạng 
Nhất đã diễn ra trọng thể, 
ấm cúng và thành công. 
Trong khoảnh khắc lịch 
sử của mái trường cũng là 
khoảnh khắc thiêng liêng 
trong trái tim của những ai 
có mặt. Tất cả mọi người 
đều chung niềm xúc động. 
Thế hệ thầy và trò nhà 
trường hôm nay quyết 
tâm đoàn kết, nỗ lực cố 
gắng đưa nhà trường ngày 
càng phát triển và vươn 
lên một tầm cao mới về 
chất lượng giáo dục đào 
tạo, xứng đáng với niềm 
tin yêu và giao phó của 
Đảng bộ và nhân dân 
huyện Tam Dương nói 
riêng, trở thành một trong 
những điểm sáng của giáo 
dục tỉnh Vĩnh Phúc. n
C
uộc thi “Nuôi tinh 
thể Crystal Growing 
Competition” được 
khởi xướng ở Vương quốc 
Bỉ vào năm 2000, sau đó 
lan ra nhiều nước như: Mỹ, 
Tây Ban Nha, Singapore, 
Canada… Đến năm 2016 
đã có hơn 40 nước tham 
gia. Cuộc thi được tổ chức 
hàng năm cho học sinh từ 
bậc tiểu học, THCS, THPT 
và sinh viên các trường đại 
học, với mong muốn các 
em tự tìm tòi, nghiên cứu, 
nhằm khơi dậy niềm đam 
mê khoa học trong cộng 
đồng học sinh, sinh viên. 
Việt Nam tham gia cuộc thi 
từ năm 2014 do khoa Hóa 
học - trường Đại học Sư 
phạm Hà Nội tổ chức.
Năm 2016, với chủ đề: 
“Nuôi tinh thể - Ươm mầm 
khoa học Việt Nam 2016”, 
cuộc thi cấp quốc gia đã 
có hơn 100 nhóm tham gia 
dự thi và có 72 sản phẩm 
vào vòng chung kết, trong 
đó có 16 sản phẩm khối 
THCS, 52 sản phầm khối 
THPT và 4 sản phẩm của 
sinh viên các trường đại 
học. Ban tổ chức đã công 
nhận 33 sản phẩm đạt giải 
trong đó khối THCS đạt 10 
giải, khối THPT đạt 23 giải.
Với thành tích như 
đã nêu trên của trường 
THPT Xuân Hòa, như vậy 
đây là năm thứ hai trường 
tham gia cuộc thi và cũng 
là năm thứ hai, trường có 
sản phẩm dự thi cấp quốc 
tế. Năm 2015, nhà trường 
cũng đạt được 1 giải Nhất 
quốc gia, sản phẩm tham 
dự cuộc thi quốc tế đem về 
tấm Huy chương Đồng. Đó 
cũng là sản phẩm duy nhất 
của Việt Nam và là một 
trong 4 sản phẩm đoạt giải 
quốc tế năm 2015. 
Nói về thành tích 
phong trào nghiên cứu 
khoa học kỹ thuật trong 
học sinh, trước đó, năm 
học 2013-2014, với đề tài 
“Tận dụng nguồn phế 
thải Gypsum để điều chế 
đạm Amoni sufat phục vụ 
sản xuất nông nghiệp”, 
trường THPT Xuân Hòa 
đã đoạt giải Nhất quốc gia 
và là 1 trong 6 sản phẩm 
được chọn dự thi quốc 
tế tại Mỹ. Năm học 2014-2015, trường đoạt giải Nhì 
quốc gia cuộc thi “Sáng 
@  HoàNg MạNHDu 
Hiệu trưởng trường THPT Xuân Hòa
Những ngày cuối năm 2016, một tin vui đến với thầy và trò trường THPT Xuân 
Hòa: Sản phẩm Tinh thể Alum của trường đoạt 1 giải Nhất và 1 giải KK cuộc thi 
“Nuôi tinh thể - Ươm mầm khoa học Việt Nam 2016” và được Ban Tổ chức lựa 
chọn cả 2 sản phẩm video clip tham gia cuộc thi quốc tế tại Vương quốc Bỉ.
Đoàn giáo viên và học sinh trường THPT Xuân Hoà trong Lễ trao giải
THPT Xuân Hòa
tiếp tục có sản phẩm 
nghiên cứu khoa học dự thi quốc tế 
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc Xuân Đinh Dậu- 2017 18quản lý chỉ đạo quản lý chỉ đạo19
tạo thanh thiếu niên, nhi 
đồng” toàn quốc và đây 
cũng là sản phẩm duy nhất 
của tỉnh Vĩnh Phúc được 
vinh danh tại cuộc thi. 
Tiếp nối thành công 
đó, năm 2016, tại cuộc thi 
Khoa học Kỹ thuật cấp 
tỉnh, nhà trường đạt 1 giải 
Nhất, 1 giải KK lĩnh vực và 1 
giải Nhì toàn cuộc. Điều đó 
đã khẳng định được niềm 
đam mê, sự quyết tâm và 
nỗ lực thầy và trò trường 
THPT Xuân Hòa trong việc 
nghiên cứu, sáng tạo khoa 
học kỹ thuật.
Cùng với việc nâng 
cao chất lượng dạy và học 
đại trà và mũi nhọn trong 
các năm học, việc nghiên 
cứu khoa học kỹ thuật và 
tích cực hưởng ứng, tham 
gia các cuộc thi cấp quốc 
gia, quốc tế luôn được Chi 
bộ, Ban Giám hiệu trường 
THPT Xuân hòa chú trọng 
quan tâm. Kết quả đạt được 
không chỉ là niềm vinh dự, 
tự hào của thầy và trò nhà 
trường, mà còn phát huy 
được tính sáng tạo trong 
mọi tình huống và tập dượt 
cho học sinh phương pháp 
nghiên cứu khoa học từ ý 
tưởng đến quá tình thực 
hiện. Đó cũng là hướng đi, 
đồng thời cũng là giải pháp 
thực hiện mục tiêu đổi mới 
giáo dục theo định hướng 
phát triển năng lực, tư duy 
cho học sinh, nhất là việc 
tự học, tự nghiên cứu, từng 
bước đáp ứng yêu cầu ngày 
càng cao của quá trình hội 
nhập.n
X
ã hội hóa giáo dục 
(XHHGD) là huy 
động, động viên các 
nguồn lực xã hội, các tầng 
lớp nhân dân góp sức xây 
dựng nền giáo dục quốc 
dân dưới sự lãnh đạo của 
Đảng và quản lý của Nhà 
nước. Trong khi nguồn 
lực của nhà nước đầu tư 
cho giáo dục vẫn còn hạn 
hẹp thì việc huy động đẩy 
mạnh XHHGD là rất cần 
thiết.
Nhận thức được tầm 
quan trọng của công tác 
XHHGD, những năm qua 
Ban Giám hiệu trường 
THCS An Hòa luôn quan 
tâm, coi đây là một nhiệm 
vụ song hành với nhiệm 
vụ đổi mới phương pháp 
để nâng cao chất lượng 
học sinh trong nhà trường. 
Nhà trường đã tìm ra một 
số giải pháp hữu hiệu để 
thực hiện tốt công tác 
XHHGD, huy động mọi 
người tham gia làm giáo 
dục từng bước có hiệu 
quả. 
Trên cơ sở cấp ủy, 
chính quyền giữ vai trò 
lãnh đạo, quản lý chỉ đạo, 
nhà trường thành lập Ban 
Xã hội hóa giáo dục, thống 
nhất giao trách nhiệm huy 
động nguồn lực cho mỗi 
thành viên. Các loại quỹ 
huy động từ cha mẹ học 
sinh đóng góp, các nguồn 
động viên trong xã hội 
đều được Ban Giám hiệu 
công khai rõ ràng trước 
các cuộc họp phụ huynh 
toàn trường, nhờvậy các 
nhà tài trợ, các bậc cha mẹ 
học sinh đều tin tưởng khi 
họ tham gia đóng góp xây 
dựng trường. 
Sự minh bạch thu, 
chi sử dụng đúng mục 
đích, sử dụng có hiệu quả 
các nguồn kinh phí đã góp 
phần củng cố sự đoàn kết 
trong nhà trường, khiến 
mọi người tích cực tham 
gia vào công tác tuyên 
truyền, huy động các 
nguồn lực.
Để làm tốt công 
tác huy động xã hội hóa 
giáo dục, trước hết phải 
làm tốt công tác tuyên 
truyền, vận động để cho 
các cấp ngành, người dân 
nắm vững quan điểm, 
chủ trương, đường lối 
của Đảng, pháp luật của 
Nhà nước về giáo dục và 
@  PHạMTHị TuyếT
Hiệu trưởng trường THCS An Hòa -Tam Dương 
trường thcS an hòa - tam dưƠng
thực hiện tốt công tác
xã hội hóa giáo dục
XHHGD, giúp họ hiểu rõ 
vai trò của giáo dục là “quốc 
sách hàng đầu” trong thời 
kỳ kinh tế tri thức và hội 
nhập quốc tế. Việc tuyên 
truyền đến các đối tượng 
trong xã hội và tranh thủ sự 
ủng hộ vật chất cũng như 
tinh thần của mọi người 
để xây dựng trường luôn 
được đẩy mạnh. Trong 
đó, nhà trường luôn nêu 
cao ý nghĩa nhân văn, lợi 
ích đem lại khi có được 
sự đồng lòng, chung tay 
đóng góp hiệu quả của các 
nguồn lực xã hội. 
Trong quá trình triển 
khai cuộc vận động, nhà 
trường thường xuyên phối 
kết hợp chặt chẽvới các 
ban, ngành, đoàn thể, 
tranh thủ sự quan tâm của 
cấp ủy, chính quyền địa 
phương, phòng Giáo dục 
và Đào tạo huyện.
Trong 2 năm học 2014-2015 và 2015-2016, mặc dù 
sĩ số học sinh có 252 em, 
nhưng việc triển khai thực 
hiện công tác XHHGD của 
nhà trường đã đạt được 
những kết quả rất đáng 
khích lệ. Phụ huynh đã hỗ 
trợ trên 100 triệu đồng để 
đầu tư nhiều hạng mục, 
công trình, trong đó lát sân 
chơi cho học sinh trị giá 48 
triệu đồng, hỗ trợ mua 9 tủ 
sách Kim Đồng trị giá 20 
triệu đồng, xây dựng được 
khuôn viên trường học trị 
giá gần 38 triệu đồng, xây 
dưng quỹ khuyến học trị 
giá 15 triệu đồng, sửa chữa 
làm đường điện ba pha trị 
giá 19,5 triệu đồng. 
Trong một thời gian 
ngắn,  nhờsự quan tâm 
chung sức đồng lòng của 
các bậc phụ huynh, nhà 
trường đã từng bước đầu 
tư, cải tạo không gian, cảnh 
quan môi trường sư phạm 
theo hướng “Xanh-sạch-đẹp-an toàn”, mua sắm 
trang thiết bị học tập. giúp 
học sinh  “Mỗi ngày đến 
trường là một ngày vui”.
Bên cạnh đó, nhà 
trường phối hợp, thực hiện 
đồng bộ nhiều giải pháp, 
trong đó không thể thiếu 
việc nâng cao chất lượng 
giáo dục toàn diện cho học 
sinh. Các hoạt động ngoại 
khóa được tổ chức khoa 
học, hiệu quả luôn thu 
hút học sinh, giúp các em 
trang bị được cho bản thân 
những kĩ năng sống cần 
thiết, tránh xa các tệ nạn xã 
hội, tạo niềm tin yêu trong 
lòng phụ huynh và nhân 
dân trong xã. Chất lượng 
đại trà và chất lượng giáo 
dục mũi nhọn có những 
chuyển biến tích cực, từ 
xếp thứ 13/14, hiện nay, 
nhà trường đã xếp thứ 8/14 
trường THCS trong toàn 
huyện về chất lượng giáo 
dục.
Đội ngũ nhà giáo và 
cán bộ quản lý luôn được 
nêu cao tinh thần trách 
nhiệm, quyết tâm thực 
hiện XHHGD; phải tạo 
uy tín với phụ huynh học 
sinh, với nhân dân bằng 
việc nâng cao chất lượng 
giáo dục, sử dụng có hiệu 
quả nguồn huy động, trân 
trọng sự đóng góp của xã 
hội; quan tâm chăm lo 
đến mọi đối tượng học 
sinh, đồng thời phải chăm 
lo đầu tư xây dựng cơ sở vật 
chất, trang thiết bị dạy học 
tốt, tạo được môi trường 
học tập thuận lợi cho học 
sinh.
Những kết quả trên 
là sự nỗ lực, đồng lòng, 
chung tay, góp sức của 
tập thể thầy và trò trường 
THCS An Hòa, là kết quả sự 
quan tâm của các cấp, các 
ngành, đặc biệt là sự quan 
tâm của từng người dân 
An Hòa, Tam Dương với 
sự nghiệp giáo dục xã nhà. 
Thời gian tới, trường THCS 
An Hòa tiếp tục phát huy 
những kết quả đã đạt được, 
nhân rộng mô hình xã hội 
hóa giáo dục, góp phần 
nâng cao chất lượng giáo 
dục của nhà trường.
Khuôn viên nhà trường
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 20 trao đổIkInh nghIệm trao đổIkInh nghIệm 21 Xuân Đinh Dậu- 2017
K
huyến khích phát 
huy đổi mới phương 
pháp dạy học, đổi 
mới sinh hoạt chuyên 
môn, chú trọng giáo dục 
phát triển năng lực học 
sinh… là một trong những 
nội dung quan trọng đã 
được đề cập trong Hướng 
dẫn nhiệm vụ giáo dục 
trung học năm học 2016-2017 của Sở GD&ĐT. 
Nhận thức đây là nhiệm 
vụ quan trọng, góp phần 
đổi mới căn bản, toàn diện 
GD&ĐT, Phòng GD&ĐT 
Vĩnh Tường đã đẩy mạnh 
quản lý và chỉ đạo, chủ 
động xây dựng kế hoạch 
sinh hoạt chuyên môn, 
tư vấn hướng dẫn cho 
các nhà trường chủ động 
xây dựng kế hoạch từ cấp 
trường đến cấp cụm. 
Học kì 1 của năm 
học, Phòng GD&ĐT đã 
xây dựng 2 chuyên đề cấp 
huyện, trong đó mạnh 
dạn tổ chức 1 chuyên đề 
sinh hoạt câu lạc bộ Tiếng 
Anh tại trường THCS Chấn 
Hưng.
Đây là một hình thức 
sinh hoạt chuyên môn 
mới, kết hợp buổi sinh 
hoạt chuyên đề của các 
giáo viên tiếng Anh toàn 
huyện với tổ chức một Hội 
thi của Câu lạc bộ Tiếng 
Anh trường THCS Chấn 
Hưng. 
Đối với học sinh, phần 
Hội thi tạo ra một sân chơi, 
một không gian thuận lợi 
để các em được học và rèn 
luyện các kỹ năng tiếng 
Anh, được cọ sát, phát huy 
năng lực, năng khiếu của 
bản thân, được tự tin thể 
hiện mình trước các thầy 
cô giáo trong toàn huyện. 
Đến với chương trình, 
các giáo viên tiếng Anh 
được làm quen với việc lên 
ý tưởng, tổ chức và phát 
triển câu lạc bộ tiếng Anh 
trong nhà trường, cách 
thức tổ chức một hội thi 
trong câu lạc bộ cũng như 
một buổi sinh hoạt chuyên 
môn giữa các câu lạc bộ 
tiếng Anh với nhau. 
Tại sự kiện, thông 
qua việc trực tiếp giao lưu, 
tương tác với các đội chơi 
của Câu lạc bộ Tiếng Anh 
trường THCS Chấn Hưng, 
với các thầy cô giáo chủ 
nhiệm Câu lạc bộ, 28 giáo 
viên tiếng Anh trong toàn 
huyện được học hỏi, rút 
Sinh hoạt chuyên môn bộ môn tiếng anh 
theo mô hình câu lạc bộ 
@  NguyễNHồNg LoNg 
Phòng GDĐT Vĩnh Tường
Toàn cảnh buổi sinh hoạt chuyên môn
kinh nghiệm, thấy được 
những thuận lợi, khó khăn 
và lợi ích tích cực khi tổ 
chức được mô hình câu 
lạc bộ tiếng Anh nói riêng 
trong nhà trường. 
Phần Hội thi diễn 
ra giữa 4 đội chơi các em 
học sinh trong Câu lạc 
bộ Tiếng Anh của trường 
THCS Chấn Hưng. Xuyên 
suốt 4 phần thi gồm Chào 
hỏi; Kiến thức; Tài năng; 
Nói, là không khí sôi nổi và 
hào hứng của khán phòng. 
Giáo viên các trường trong 
huyện đến dự được chọn 
vào Ban giám khảo, trực 
tiếp giao lưu, tương tác, 
vấn đáp, đánh giá, cho 
điểm các đội chơi. Xen kẽ 
phần thi là nhiều tiết mục 
hát múa sổi nổi bằng tiếng 
Anh của các em học sinh 
và giáo viên.
Nhiều kiến thức ở các 
bộ môn như Toán, Vật lí, 
Hóa học, Sinh học, Ngữ 
Văn, Lịch sử, Địa lí được 
tổng hợp, sử dụng làm câu 
hỏi trong phần thi Kiến 
thức, giúp nâng cao hiểu 
biết các lĩnh vực đời sống 
xã hội cho học sinh. Trong 
khi đó, phần thi Tài năng 
thực sự trở thành một cơ 
hội để các em học sinh 
thể hiện tài năng và năng 
khiếu của bản thân với các 
tiết mục đã được chuẩn 
bị kỹ như hát, kể chuyện, 
đóng kịch… Ở phần thi 
Nói, các em được các thầy 
cô đặt câu hỏi và thảo luận, 
trao đổi và trình bày. Sự 
tương tác trực tiếp và ngay 
lập tức giữa các thầy cô với 
học sinh trong các đội thi 
cho thấy khả năng sử dụng 
ngôn ngữ, kỹ năng trình 
bày vấn đề, sự tự tin của 
các em đã có nhiều tiến bộ.
Kết thúc Hội thi, các 
giáo viên đã tiến hành thảo 
luận về kinh nghiệm tổ 
chức câu lạc bộ tiếng Anh 
trong nhà trường, cách 
thức hoạt động và phát 
triển cả về quy mô và chất 
lượng, chia sẻ những thuận 
lợi, khó khăn khi tổ chức và 
hoạt động câu lạc bộ, đồng 
thời cũng đề ra cách tháo 
gỡ những khó khăn đó.
Đồng chí Phan Quốc 
Hào - Phó Trưởng phòng 
GD&ĐT huyện Vĩnh 
Tường nêu bật, câu lạc bộ 
tạo ra sân chơi bổ ích cho 
học sinh có cơ hội giao lưu 
học hỏi, trao đổi, rèn luyện 
kĩ năng nghe nói, giao tiếp 
bằng tiếng Anh dưới hình 
thức tổ chức “học mà chơi, 
chơi mà học”. Đây là một 
không gian tiếng Anh mà 
học sinh và phụ huynh rất 
ủng hộ và luôn đồng tình”.
Việc tổ chức sinh hoạt 
chuyên đề theo hình thức 
như trên phù hợp với mục 
tiêu đổi mới hình thức sinh 
hoạt chuyên môn, đem lại 
nhiều lợi ích, hứng thú cho 
giáo viên tham dự và cho 
cả học sinh tham gia. Mô 
hình này cần phát huy và 
nhân rộng, có thể tổ chức 
các câu lạc bộ liên trường, 
liên cụm, tổ chức sinh hoạt 
chuyên đề chuyên môn 
liên trường, liên cụm, tạo 
ra một môi trường tiếng 
Anh thuận lợi cho cả giáo 
viên và học sinh. n
Đóng kịch trong phần thi “Tài năng”
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 22 trao đổIkInh nghIệm trao đổIkInh nghIệm 23 Xuân Đinh Dậu- 2017
M
ột kết quả nghiên 
cứu của trường 
Cao đẳng Kinh tế 
- Kỹ thuật Vĩnh Phúc năm 
2016 cho thấy, có đến 65,4% 
sinh viên chưa biết hết về 
ngành học mình lựa chọn; 
50,8% không biết học xong 
ra làm việc gì và nơi nào 
tuyển dụng. Chính vì thế 
khi được hỏi về mức độ thỏa 
mãn với nghề lựa chọn, có 
đến 75,6% sinh viên cho 
biết họ chưa hài lòng với sự 
lựa chọn của mình; 32,4% 
sinh viên muốn được thi 
lại vào năm sau. Một trong 
những nguyên nhân mà các 
em đưa ra là “vào học rồi, 
em mới biết mình không 
hợp”… Kết quả này cho 
thấy có một tỉ lệ lớn các 
bạn trẻ đã không lựa chọn 
được đúng nghề như mong 
muốn của bản thân.
Một khảo sát khác của 
Trung tâm Dự báo nguồn 
nhân lực TP.HCM cũng nêu 
ra những con số đáng lo 
ngại. Hiện nay tỷ lệ học sinh 
chọn sai ngành học chiếm 
khoảng 60% tổng số sinh 
viên, học viên trong các 
trường đại học, cao đẳng, 
trường nghề. Chỉ có 5% sinh 
viên, học viên có hiểu biết, 
20% có hiểu biết tương đối 
đầy đủ và 75% thiếu hiểu 
biết về nghề mà bản thân 
mình chọn học.
Vậy đâu là lý do của 
thực trạng trên? Về mặt chủ 
quan của người học, chúng 
tôi cho rằng, thứ nhất là 
do các em coi nhẹ việc lựa 
chọn nghề nghiệp trong 
tương lai. Sự hời hợt trong 
việc chọn lựa ngành nghề 
theo kiểu “nước đến chân 
mới nhảy” cũng thường xảy 
ra. Nhiều học sinh đến năm 
lớp 12 vẫn chưa tìm hiểu và 
chưa quyết định chọn nghề, 
thậm chí sát nút mới “rải hồ 
sơ” để “chống trượt”. 
Thứ hai, chọn nghề 
không đúng năng lực, sở 
trường, tính cách bản thân. 
Điều này là do các em thiếu 
hiểu biết, lười tìm hiểu, 
thiếu cân nhắc, ngộ nhận, 
mơ mộng hoặc ảo tưởng 
hình thức. Ví như, có bạn 
giỏi khối B nên đã chọn 
ngành y nhưng khi vào học 
mới nhận ra mình không 
chịu được cảnh máu me, 
mổ xẻ… Có bạn học giỏi 
môn văn đã chọn nghề 
học ngành báo chí – truyền 
thông. Đúng là nghề này 
cần đến người dùng ngôn 
ngữ để diễn đạt thông tin, 
tư tưởng rành mạch, logic, 
song nếu không nhanh 
nhẹn, tháo vát, năng động, 
dám xông pha, chịu đựng 
áp lực công việc cao... thì 
không thể theo đuổi nghề 
này được… 
Các lý do phổ biến 
khiến nhiều sinh viên chọn 
“nhầm” ngành học tiếp 
theo là đánh giá thấp ngành 
học, coi một số ngành là 
thấp kèm hoặc ngược lại 
chọn nghề vì “háo danh”, 
“nghe tên hay”; có em thì 
chọn nghề theo phong trào, 
theo sự áp đặt hoặc rủ rê 
của người khác…
Việc lựa chọn sai nghề 
của cá nhân không chỉ ảnh 
hưởng trực tiếp tới chính 
bản thân, gia đình họ mà 
còn có những ảnh hưởng 
sâu sắc tới sự phát triển 
chung của nhà trường và 
của nền kinh tế xã hội. Đối 
những lưu ý để lựa chọn được
nghề nghiệp phù hợp
@  Phòng Khoa học công nghệ và Đối ngoại 
Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Vĩnh Phúc
với cá nhân, chọn sai nghề 
không chỉ làm tốn kém, 
lãng phí thời gian, tiền của 
mà bản thân không phát 
huy được hết năng lực, tố 
chất của mình trong công 
việc, giảm năng suất và hiệu 
quả lao động. Từ đó sẽ gây 
ra tâm lý chán nản, thất 
vọng, thiếu tự tin và mất 
đi động lực học tập, phấn 
đấu và làm việc. Đối với 
nhà trường và xã hội, việc 
có nhiều cá nhân lựa chọn 
sai nghề dẫn tới sự giảm sút 
chất lượng đào tạo, gây lãng 
phí cho công tác đào tạo và 
đào tạo lại. Nhiều người có 
khả năng, nhu cầu lại phải 
chuyển sang lĩnh vực nghề 
nghiệp khác gây tốn chi cho 
xã hội. Chất lượng nguồn 
nhân lực sau đào tạo không 
đảm bảo dẫn tới năng suất 
lao động không cao, nảy 
sinh nhiều xáo trộn trong 
hoạt động của các doanh 
nghiệp, tổ chức bởi các hiện 
tượng như bỏ nghề, chuyển 
nghề, nhảy việc… Các 
doanh nghiệp mất thêm chi 
phí đào tạo và đào tạo lại 
cho đội ngũ của mình.
Để khắc phục phần 
nào những bất cập trên, về 
mặt chủ quan chúng ta cần 
lưu ý những điều sau nhằm 
lựa chọn cho mình được 
nghề nghiệp phù hợp:
1. Hãy dành thời gian 
cho việc lựa chọn nghề 
nghiệp tương lai. Nhận thức 
môt cách nghiêm túc rằng 
việc lựa chọn nghề nghiệp 
tương lai phù hợp với bản 
thân là rất quan trọng, vì 
công việc là một phần quan 
trọng của cuộc sống (cảm 
thấy mình có ích, thu nhập 
nuôi sống bản thân, gia 
đình và đóng góp cho cộng 
đồng và xã hội, niềm vui 
sáng tạo trong công việc...). 
2. Loại bỏ những vấn 
đề sai lầm khi chọn nghề. 
Chọn nghề chỉ có ở bậc đại 
học, chọn nghề theo “mác”, 
theo “nhãn”, theo phong 
trào mà không biết nghề 
đó có phù hợp với mình 
không, chọn nghề theo sự 
áp đặt hoặc rủ rê của người 
khác (cha mẹ, bạn bè, người 
yêu...), chọn nghề theo may 
rủi bằng những phương 
pháp ngẫu nhiên, chọn 
nghề không phù hợp với 
năng lực, tính cách, sở thích 
của mình, chọn nghề mà 
không quan tâm đến điều 
kiện gia đình và nhu cầu xã 
hội.
3. Xác định sở thích, 
năng lực của bản thân và 
tìm ngành nghề phù hợp. 
Để xác định bản thân mình 
phù hợp với ngành nghề 
nào, bạn hãy bắt đầu từ sở 
thích, tính cách và điều kiện 
của mình. Hãy tham khảo 
ý kiến của thầy cô, người 
thân, nhất là những người 
có kinh nghiệm, đã và đang 
thành đạt trong lĩnh vực mà 
mình quan tâm, chuyên gia 
tư vấn hướng nghiệp... để 
đánh giá các sở thích và khả 
năng của mình phù hợp với 
ngành nghề nào. Hãy tìm 
hiểu thông tin bằng việc 
tham dự các buổi thuyết 
trình của các báo cáo viên 
thuộc nhiều ngành nghề 
khác nhau; đến thư viện, 
vào mạng tra cứu thông tin, 
truy cập các website của 
các cơ sở đào tạo, gọi điện 
đến ban tư vấn tuyển sinh, 
phòng đào tạo của nhà 
trường để tìm hiểu thêm về 
các lĩnh vực mà mình quan 
tâm.
Chọn ra những nghề 
nào thích hợp nhất để 
nghiên cứu và loại bỏ dần. 
Bạn có thể thực hiện những 
bài trắc nghiệm về nghề 
nghiệp tại một số trang 
mạng thông dụng hiện nay 
hoặc tìm hiểu thông tin qua 
các trang mạng xã hội hiện 
đang rất thịnh hành. Tranh 
thủ nhiều nhất những điều 
kiện đang có để tham quan 
thực tế nghề nghiệp ở các 
công ty, tìm hiểu thêm 
thực tế nghề nghiệp qua 
một số cá nhân đang làm 
nghề. Trao đổi với những 
ai đã thành công trong lĩnh 
vực bạn sắp chọn. Hỏi về 
cách sống, cách làm việc, 
tìm hiểu cả môi trường 
làm việc, những thách thức 
nghề nghiệp, những khó 
khăn và thuận lợi trong 
nghề nghiệp, điều kiện phát 
triển... Khám phá xem công 
việc này phù hợp với những 
tính cách nào. Bạn đã có gì 
và cần phải trang bị thêm 
những gì, để từ đó có những 
định hướng hợp lý nhất và 
có thể điều chỉnh khi phù 
hợp. Hãy để sự lựa chọn của 
mình mở ra với nhiều cơ hội 
nghề nghiệp khác nhau.
4. Xác định mục tiêu 
nghề nghiệp của bản thân. 
Bạn đã lựa chọn được nghề 
nghiệp của mình. Bây giờ
bạn hãy xác định mục tiêu 
cụ thể bạn muốn đạt tới 
trong nghề nghiệp đó và 
bắt đầu một kế hoạch để 
thực hiện mục tiêu đó. Bạn 
muốn trở thành một tiến sĩ 
hay một doanh nhân thành 
đạt? Bạn thích thu nhập cao 
hay cơ hội phát triển nghề 
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 24 trao đổIkInh nghIệm trao đổIkInh nghIệm 25 Xuân Đinh Dậu- 2017
nghiệp, cả hai, hay còn điều 
gì khác nữa? Hãy xem xét 
kỹ xem mình mong muốn 
điều gì ở tương lai của chính 
mình. 
5. Tìm hiểu sâu về 
ngành nghề mà mình lựa 
chọn
- Tên nghề và những 
nghề nghiệp chuyên môn 
thường gặp trong nghề.
- Mục tiêu đào tạo và 
nội dung đào tạo của ngành 
nghề.
- Nhu cầu thị trường 
lao động đối với ngành 
nghề đó.
- Những phẩm chất và 
kỹ năng cần thiết để tham 
gia lao động trong nghề.
- Những nơi đào tạo 
ngành nghề từ hệ công 
nhân kỹ thuật cho đến bậc 
đại học.
- Đánh giá hướng phát 
triển của ngành nghề bạn 
muốn theo đuổi.
- Học phí, học bổng.
- Bằng cấp và cơ hội 
học lên cao.
- Thời gian và phương 
thức đào tạo.
- Tìm hiểu các khối thi 
tuyển sinh đầu vào, điểm 
trúng tuyển của ngành nghề
- Những nơi có thể 
làm việc sau khi học ngành 
nghề.
- Cơ sở vật chất, đội 
ngũ giảng viên, quá trình 
đào tạo của nhà trường.
- Tỷ lệ sinh viên tốt 
nghiệp ngành nghề đó có 
việc làm, mức thu nhập 
trung bình.
- Những chống chỉ 
định y học…
6. Xác định năng lực 
học tập và khả năng thi đỗ 
vào trường đào tạo 
7. Lê kế hoạch, cách 
thức học tập, ôn luyện phù 
hợp và nỗ lực cố gắng để đạt 
hiệu quả cao nhất trong kỳ 
thi tuyển sinh. 
Thạc sĩ Nguyễn Hoàng 
Khắc Hiếu – giảng viên Đại 
học Sư phạm thành phố Hồ 
Chí Minh đã từng chia sẻ về 
vấn đề hướng nghiệp: “Việc 
chọn nghề là cực kỳ quan 
trọng đối với cuộc đời mỗi 
người và rộng hơn là đối với 
xã hội. Thế nhưng chúng 
ta đang tồn tại quy trình 
ngược là chọn nghề trước 
khi hiểu bản thân. Các bạn 
học phổ thông, chưa hiểu rõ 
về các ngành nghề, chưa trả 
lời được câu hỏi “Mình sống 
để làm gì” và cũng chưa rõ 
tiềm năng ưu điểm và hạn 
chế bản thân đã phải ra 
quyết định ảnh hưởng đến 
cả đời”.
Tương lai của bạn nằm 
trong tay chính bạn. Hãy 
luôn kiểm soát nó để tận 
hưởng niềm vui của cuộc 
sống này! n
Em đến trường vào mỗi sáng mai
Lá vàng đổ như vẫy chào, thúc giục
Mỗi mầm non là một niềm hạnh phúc
Đang dâng tràn sau mỗi đợt lá rơi.
Hãy thật nhẹ nhàng, thật khẽ gió ơi!
Để cho em nghe tiếng thì thầm từ lá
Để một phút thôi giữa dòng đời hối hả
Em gặp lại mình từ thủa đầu tiên…
Lòng dặn lòng tất cả sẽ quên
Những lo âu giữa bộn bề cuộc sống
Hãy nhìn tương lai bằng màu xanh hy vọng
Chăm những mầm non đang từng bước 
trưởng thành
Một mai em về trong buổi sáng bình minh
Em vẫn bước đi giữa đời thường thanh 
thản
Dưới chân em vầng hào quang sáng lạn
Thảm lá dày … chào đón bước chân ai!
TẢN MẠN… LÁ SÂN TRƯỜNG
NguyễNTHị MiNH
Trường THCS Hợp Hòa - Tam Dương
Đ
ể đối phó với thảm họa từ rác, ở 
Việt Nam, yêu cầu bức thiết hiện 
nay chính là làm thế nào thay đổi 
ý thức người dân, xây dựng một hệ tư 
tưởng xanh trong vấn đề xử lý và phân loại 
rác, góp phần bảo vệ môi trường, đem lại 
nhiều nguồn lợi kinh tế. Dự án Món quà 
từ rác ra đời và triển khai ngay trên đối 
tượng học sinh, thế hệ tương lai của đất 
nước, với mục đích định hướng và hình 
thành ý thức, hành động tích cực cho học 
sinh trong việc xử lý và phân loại rác.
“Món quà từ rác” (Garbage Gift- GG) 
- dự án về phân loại rác thải là sự hiện 
thực hóa ý tưởng của cô giáo Nguyễn Thị 
Thanh Nhân và nhóm học sinh Việt Nam 
khi tham gia chương trình Thủ Lĩnh Thanh 
Niên Đông Nam Á do Đại sứ quán Hoa Kỳ 
tổ chức thông qua một tháng học tập và 
tham quan tại xứ sở cờhoa năm 2015.
Sự phát triển kinh tế cùng với sự gia 
tăng dân số không ngừng khiến rác thải 
trở thành vấn nạn đối với các nước đang 
phát triển, trong đó có Việt Nam. Theo 
một cuộc khảo sát gần đây, mỗi ngày Việt 
Nam phát sinh 12 tấn rác thải sinh hoạt, 
và theo tính toán sẽ lên tới 20 tấn/ngày 
vào năm 2020. Trong khi đó, việc quản lý 
và xử lý rác thải nước ta đang còn lạc hậu, 
chủ yếu là chôn lấp gây ra rất nhiều hậu 
quả nghiêm trọng.
Để đối phó với thảm hoạ rác, các 
nước trên thế giới như Anh, Mỹ... hay một 
số nước trong khu vực châu Á như Nhật, 
Hàn Quốc, Singapore... rất chú trọng và 
chi trả một lượng tiền khổng lồ mỗi năm 
cho việc xử lý và phân loại rác. Bên cạnh 
việc tập trung đầu từ vào những hệ thống 
máy móc xử lí rác hiện đại hay đề ra những 
luật cấm, xử phạt người vi phạm, những 
đất nước văn minh này còn bắt đầu cuộc 
chiến đẩy lùi rác thải từ việc giáo dục ý 
thức người dân. 
Trước tình hình báo động về rác thải 
hiện nay, dự án hứa hẹn sẽ đem đến sự 
thay đổi tích cực trong nhận thức cũng 
như hành động của học sinh Vĩnh Phúc 
nói riêng và thế hệ trẻ nói chung trong 
việc xử lý và phân loại rác, dần dần hình 
thành hệ thống thùng rác mới, thùng rác 
thân thiện với môi trường.
Cùng chung tay
với “Món quà từ rác”
@  PHạMMỹ aNH
Lớp 12A8 trường THPT Chuyên Vĩnh Phúc
Cô giáo Nguyễn Thị Thanh Nhân (thứ 2 hàng đầu từ 
trái sang) cùng nhóm tình nguyện viên
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 26 trao đổIkInh nghIệm trao đổIkInh nghIệm 27 Xuân Đinh Dậu- 2017
Ngày 6-7/8/2016, dưới sự hướng 
dẫn của cô Nguyễn Thị Thanh Nhân, các 
tình nguyện viên đã bắt tay vào công tác 
chuẩn bị thực hiện dự án. Ngày đầu tiên, 
các thành viên trong nhóm tình nguyện 
– phần lớn đến từ trường THPT Chuyên 
Vĩnh Phúc được hướng dẫn, cung cấp 
những kiến thức về rác, cũng như cách 
thức phân loại và xử lí rác, từ đó thiết kế 
giáo án và giảng dạy cho các em học sinh 
trường Tiểu học Liên Minh – Vĩnh Yên.
Để dễ dàng trong việc truyền tải kiến 
thức và các kĩ năng, giáo án được phân 
loại theo ba khối lớp: lớp 1; lớp 2,3; và lớp 
4,5. Sau khi được phân công, các thành 
viên trong nhóm tình nguyện đã chuẩn 
bị và chạy thử bài giảng, nhờđó thống 
nhất được giáo án cũng như cách giảng 
dạy. Bên cạnh đó, những thiết bị, dụng cụ 
giảng dạy như: thùng rác demo, tranh ảnh 
về rác demo, rác thật, thùng rác 4 màu… 
cho tiết dạy học sinh khối 4,5 cũng được 
các tình nguyện viên tự tay chuẩn bị.
Ngày 30/9/2016, các tình nguyện 
viên của dự án Món quà từ rác đã tiến 
hành dạy thử nghiệm việc xử lý và phân 
loại rác đối với các em học sinh thuộc 7 
lớp trong khối 5 của trường Tiểu học Liên 
Minh. Các em học sinh tỏ ra vô cùng hào 
hứng và sôi nổi trong suốt quá trình dạy. 
Các tình nguyện viên đã giới thiệu cho các 
em về 3 phương pháp xử lý rác: tái chế, tái 
sử dụng và giảm thiểu lượng rác phát sinh; 
cũng như cách phân loại rác theo 4 nhóm 
chính: rác nhựa, rác giấy, rác hỗn hợp và 
rác hữu cơ.
Buổi dạy thử nghiệm với giáo án trực 
quan, phương pháp dạy thú vị, sáng tạo, 
các tranh ảnh, thùng rác demo sinh động, 
trò chơi hấp dẫn cùng sự nhiệt tình của 
các tình nguyện viên đã nhận được sự 
hưởng ứng tích cực từ các em học sinh. 
Mục tiêu của nhóm tình nguyện khi kết 
thúc buổi dạy là học sinh nắm được những 
kiến thức cần thiết trong việc bảo vệ môi 
trường cũng như cách xử lý và phân loại 
rác thải.
Sau khi chơi trò chơi thực hành phân 
loại rác demo, các em học sinh khối 5 được 
làm một bài kiểm tra 10 phút, nhằm đánh 
giá mức độ am hiểu cũng như sự chuyển 
biến trong nhận thức về rác, cách xử lý và 
phân loại rác. 
Trong 1 tuần triển khai dự án, trường 
Tiểu học Liên Minh đã được cung cấp các 
bộ thùng rác được phân chia theo 4 loại 
rác cơ bản: nhựa, giấy, hỗn hợp và hữu cơ. 
Với các kiến thức được trang bị sau buổi 
học, các học sinh đã tiến hành phân loại 
rác thử, từ đó tạo nên ý thức và thói quen 
tốt cho các em, tạo cơ sở cho một thế hệ 
mới có ý thức trong việc xử lý và phân loại 
rác. 
Đến thời điểm này, dự án đã thiết kế 
xong hệ thống thùng rác mới theo tiêu chí 
thân thiện với môi trường. Dự án đang tìm 
kiếm sự hợp tác đầu tư của các tổ chức, 
các doanh nghiệp và các trường học để 
tiến hành làm mô hình mẫu tại trường 
Tiểu học Liên Minh vào năm học 2017-2018, dần dần áp dụng đại trà trên các 
trường trong địa bàn thành phố Vĩnh Yên 
nói riêng và tỉnh Vĩnh Phúc nói chung. 
Với mong muốn tìm kiếm giải pháp 
hữu hiệu và tối ưu trong việc nâng cao 
ý thức học sinh nói riêng, xây dựng một 
hệ tư tưởng xanh, một môi trường xanh, 
sạch, đẹp, dự ánMón quà từ rácrất mong 
nhận được sự ủng hộ, hợp tác và tài trợ từ 
các cá nhân, tổ chức góp phần mở rộng 
quy mô, nâng tầm ảnh hưởng của dự án 
không chỉ trong phạm vi trường học mà 
còn trên toàn xã hội. n
Cô giáo Nguyễn Thị Thanh Nhân và các tình nguyện 
viên trong buổi dạy thử đầu tiên tại trường Tiểu học 
Liên Minh - Vĩnh Yên L
à trường trọng điểm chất lượng cao 
của huyện Bình Xuyên, trường THPT 
Bình Xuyên luôn nỗ lực hoàn thành 
tốt các nhiệm vụ chính trị, chuyên môn 
được giao, trong đó trường luôn đi đầu 
trong việc ứng dụng CNTT vào quản lý và 
giảng dạy. 
Từ vài năm trở lại đây, hệ thống email 
của ngành đã được 100% giáo viên nhà 
trường sử dụng như một công cụ không 
thể thiếu trong việc thông tin, trao đổi, 
giao tiếp và chia sẻ; website của trường
được cập nhật thường xuyên; hệ thống 
thông tin quản lý giáo dục được triển khai 
khoa học, đồng bộ; Ban Giám hiệu ứng 
dụng Google drive trong công tác cập 
nhật trực tuyến kết quả hoạt động dạy và 
học theo từng tuần. 
Trong dạy và học, hàng năm, mỗi 
giáo viên nhà trường đều ứng dụng tối 
thiểu 10 tiết có sử dụng CNTT đạt hiệu 
quả cao; tổ chức tốt sinh hoạt chuyên 
môn trên trường học kết nối; tham gia các 
cuộc thi về ứng dụng CNTT do Sở GD&ĐT 
tổ chức… Vì thế, các thành tích đạt được 
liên quan đến ứng dụng CNTT trong giảng 
dạy những năm học gần đây rất đáng 
phấn khởi. Năm học 2015 - 2016, trường 
xếp thứ 2 toàn tỉnh trong cuộc thi Thiết kế 
bài giảng e-Learning; đạt giải Ba cấp quốc 
gia cuộc thi Thiếu kế bài giảng e-Learning 
với chủ đề “Dư địa chí Việt Nam”; là một 
trong hai trường của tỉnh có sản phẩm lọt 
vào chung kết cuộc thi “Giáo viên sáng tạo 
trên nền tảng công nghệ thông tin” toàn 
quốc… 
Tiếp nối những thành quả đã đạt 
được, năm học 2016 – 2017, Ban Giám 
hiệu trường THPT Bình Xuyên tiếp tục chỉ 
đạo đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công 
tác quản lý, dạy và học, trong đó chú trọng 
yêu cầu giáo viên khai thác hiệu quả bộ 
thiết bị tương tác thông minh U-pointer 
nhằm nâng cao hiệu quả dạy và học. 
Bộ thiết bị tương tác thông minh 
U-pointer là một thiết bị tương tác thông 
qua công nghệ xử lý hình ảnh. Nó nhận 
biết và phân tích chuyển động thông qua 
Pen (bút) để hiển thị và tương tác lên màn 
hình. Với bộ thiết bị tương tác này, bất kỳ 
mặt phẳng nào cũng có thể trở thành bảng 
tương tác thông minh như: Mặt tường 
phẳng, mặt bàn, bảng viết thông thường. 
Màn hình hiển thị như: LCD, LED, PDP, 
Tivi cũng có thể trở thành bảng tương tác 
thông minh với độ nét cao, vì vậy, độ lớn 
của bảng có thể lên đến 150 inch với độ 
chính xác cao. 
Với bộ thiết bị tương tác thông minh 
U-pointer, giáo viên và học sinh có thể 
thao tác trực tiếp với máy tính trên bảng 
tương tác như màn hình cảm ứng.
Sau đây, xin chia sẻ một số kinh 
nghiệm ứng dụng bộ thiết bị tương tác 
Ứng dụng Bộ thiết bị tương tác thông minh u-pointer 
trong dạy và học
@  NguyễNKHáNHTâM
Trường THPT Bình Xuyên
Bộ thiết bị tương tác thông minh U-pointer
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 28 trao đổIkInh nghIệm trao đổIkInh nghIệm 29 Xuân Đinh Dậu- 2017
thông minh U-pointer trong bài giảng 
thiết kế trên phần mềm Powerpoint.
Thứ nhất, thầy cô cần phân biệt bộ 
thiết bị tương tác thông minh U-pointer 
có 2 chế độ: 
+ Chế độ thường: sử dụng bút để trình 
chiếu bài giảng. Ở chế độ này, khi nhấn 
bút lên màn hình tương tác, bài giảng 
powerpoint sẽ chuyển đến slide tiếp theo 
giống như dùng chuột, bàn phím, cảm 
ứng trên máy tính hoặc bút điều khiển 
để chuyển slide khi chỉ dùng máy chiếu 
thông thường.
+ Chế độ tương tác thông minh: sử 
dụng bút viết trực tiếp trên màn hình 
tương tác trong quá trình trình chiếu bài 
giảng powerpoint. Ở chế độ này, nếu 
nhấn bút lên màn hình tương tác thì slide 
bài giảng powerpoint sẽ không chuyển 
như ở chế độ thường.
Việc phân biệt 2 chế độ này rất hữu 
ích đối với thầy cô mới sử dụng thiết bị, 
để thao tác chuyển chế độ giúp quá trình 
giảng bài chúng ta không bị mất nhiều 
thời gian.
Thứ hai, khai thác tính năng tạo 
bảng trắng giúp thầy cô có thể giảng giải 
chi tiết nội dung kiến thức, khai thác tính 
năng dùng tối đa 4 bút cùng lúc trên màn 
hình tương tác để có thể cho 4 nhóm học 
sinh trình bày kết quả hoạt động nhóm 
trên màn hình tương tác. Đây là hai trong 
nhiều tính năng ưu việt của thiết bị, giúp 
giáo viên và học sinh có thể cách li phấn 
viết bảng mà nếu dùng máy chiếu thông 
thường không hỗ trợ được.
Thứ ba, tìm hiểu kỹ tất cả tính năng 
của thiết bị để thiết kế được bài học mở 
theo hướng phát triển năng lực học sinh. 
Các thầy cô cần vận dụng khoa học các 
phương pháp dạy học, vận dụng linh hoạt 
các kỹ thuật dạy học tích cực và xây dựng 
hình thức kiểm tra đánh giá sáng tạo với 
sự hỗ trợ của bộ thiết bị; Tránh thiết kế bài 
giảng theo kiểu trình chiếu, song cũng cần 
tránh lạm dụng thiết bị bởi sẽ gây mất thời 
gian, ảnh hưởng đến nội dung kiến thức 
cần đạt được của bài học. 
Một bài học nếu được thiết kế mở 
theo hướng phát triển năng lực cùng với 
sự hỗ trợ của bộ thiết bị tương tác thông 
minh U-pointer thì học sinh có thể đạt 
được một số kỹ năng và năng lực hình 
thành ngay tại lớp, giúp giờhọc đạt hiệu 
quả tối ưu. 
Thứ tư, cần hướng dẫn các em học 
sinh sử dụng bộ thiết bị để các em có thể 
sử dụng thành thạo, giúp các em hứng thú 
hơn trong giờhọc, tham gia tích cực và 
sáng tạo hơn vào các hoạt động học tập. 
Tránh ứng dụng bộ thiết bị một chiều tức 
là chỉ có giáo viên ứng dụng. 
Ngoài ra, để pin hoạt động tốt thì sau 
khi dùng xong, thầy cô nên tháo pin ra 
khỏi bút và đặt bút nơi khô ráo, tránh để 
lâu pin chảy ướt ẩm, làm hỏng bút.
Thực tế ứng dụng bộ thiết bị tương 
tác thông minh U-pointer trong dạy và 
học ở trường THPT Bình Xuyên đã đem 
lại hiệu quả cao. Các em được trải nghiệm 
những giờhọc đầy hứng thú, tự tin, các 
bài tập nhóm được chuẩn bị sáng tạo hơn. 
Bên cạnh đó, do việc ứng dụng bộ thiết 
bị đòi hỏi giáo viên phải đầu tư thiết kế 
bài học mở theo hướng phát triển năng 
lực học sinh nên từ đó giúp bồi dưỡng có 
hiệu quả năng lực nghề nghiệp cho giáo 
viên, bao gồm kỹ năng về CNTT, đổi mới 
phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá, 
vận dụng các kỹ thuật dạy học tích cực. 
Ngoài ra, việc bài học được thiết kế mở 
theo hướng phát triển năng lực giúp học 
sinh đạt được một số kỹ năng và năng lực 
của bài học ngay tại lớp, giờhọc đạt hiệu 
quả cao hơn rõ rệt.
Việc đưa các thiết bị thông minh vào 
dạy và học trong nhà trường một lần nữa 
khẳng định sự hiệu quả trong chỉ đạo tăng 
cường ứng dụng CNTT vào quản lý, dạy 
và học của Sở GD&ĐT. Cùng với đề án bồi 
dưỡng CNTT cho đội ngũ cán bộ quản lý, 
giáo viên đang triển khai của toàn ngành, 
trường THPT Bình Xuyên quyết tâm đẩy 
mạnh phong trào ứng dụng CNTT trong 
quản lý, dạy và học, từ đó góp phần nâng 
cao hơn nữa chất lượng giáo dục của nhà 
trường, đáp ứng yêu cầu “Đổi mới căn 
bản, toàn diện giáo dục và đào tạo” trong 
giai đoạn hiện nay.
H
ơn một tháng trở lại 
đây, với sự ra đời của 
Trung tâm giáo dục 
STEM và Câu lạc bộ Nghiên 
cứu Khoa học, thầy và trò 
trường THPT Nguyễn Viết 
Xuân vô cùng hào hứng và 
phấn khởi bước vào mỗi giờ
học ngoại khóa tại lớp học 
đặc biệt này.
STEM là phương pháp 
học được áp dụng đầu tiên 
tại Mỹ với đặc điểm cung 
cấp kiến thức toàn diện 
của các lĩnh vực, môn học. 
Điểm nổi bật của STEM là 
kết nối, liên hệ thông tin 
giữa các lĩnh vực, các môn 
học vào trong thực tế. Các 
thí nghiệm, hoạt động thực 
tiễn thường xuyên diễn ra 
để các em có thể thảo luận, 
tự rút ra kết luận và ghi nhớ 
sâu sắc.
Đây là dự án mà Sở 
GD&ĐT Vĩnh Phúc đầu tư, 
giao cho Ban Quản lý Dự án 
của Sở điều phối, trước mắt 
tổ chức thí điểm tại 2 trường 
THPT là Nguyễn Viết Xuân 
và Phạm Công Bình nhằm 
tăng cường các trải nghiệm 
khoa học cho học sinh. 
Thương hiệu cung cấp 
mô hình giáo dục STEM là 
Vinaponics. Mô hình này 
bao gồm nuôi cá – trồng 
cây, dự báo thời tiết, năng 
lượng sạch, xử lý nước thải, 
hệ thống vạn vật kết nối 
giúp học sinh, giáo viên 
được trải nghiệm và ứng 
dụng lý thuyết được học vào 
thực tiễn. Đây là mô hình 
đem đến các giải pháp về tái 
sử dụng năng lượng và tạo 
ra nguồn thực phẩm sạch 
bằng cách áp dụng những 
phương pháp tiên tiến trên 
thế giới.
Ngoài ra, mô hình này 
còn giúp học sinh và giáo 
viên tiếp cận với phương 
thức dạy học đảo ngược, 
dạy học theo chủ đề, tích 
hợp liên môn cùng phương 
pháp giáo dục STEM giúp 
các em có cơ hội ứng dụng 
khoa học vào đời sống.
Để triển khai mô hình 
này, mỗi nhà trường thí 
học sinh tích cực trải nghiệm khoa học 
với mô hình giáo dục STEM 
@  Đỗ BằNg giaNg
Trường THPT Nguyễn Viết Xuân
Lễ khánh thành Trung tâm giáo dục STEM và Câu lạc bộ Nghiên cứu khoa 
tại trường THPT Nguyễn Viết Xuân 
Đồng chí Hoàng Minh Quân - Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở GD&ĐT 
cùng lãnh đạo doanh nghiệp và nhà trường thăm quan dự án
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 30 trao đổIkInh nghIệm trao đổIkInh nghIệm 31 Xuân Đinh Dậu- 2017
điểm đã được đầu tư một 
nhà kính phục vụ việc trồng 
rau thủy canh và nuôi cá 
dành cho việc trải nghiệm, 
nghiên cứu khoa học với 
diện tích 54m2, cùng các hệ 
thống chức năng bên ngoài 
gồm xử lý nước, dự báo thời 
tiết, năng lượng mặt trời 
trên một ô đất rộng khoảng 
150m2. 
Việc áp dụng các thiết 
bị hiện đại và phương pháp 
tiên tiến nhất, đảm bảo việc 
nuôi trồng trong nhà kính 
hoàn toàn cách ly hoàn 
toàn với môi trường bên 
ngoài, không có côn trùng, 
sâu bệnh, không có chất trừ 
sâu. Vào những ngày trời rét 
hoặc trời nóng bất thường, 
nhà kính có hệ thống phun 
sương, làm mát, hệ thống 
cắt nắng, đảm bảo nhiệt độ 
trong nhà kính luôn ổn định 
ở mức cây trồng phát triển 
bình thường. 
Ngay sau khi Trung 
tâm giáo dục STEM ra đời, 
trường THPT Nguyễn Viết 
Xuân đã tổ chức thành lập 
Câu lạc bộ Nghiên cứu khoa 
học. Học sinh tham gia dưới 
sự hướng dẫn của các thầy 
cô giáo. Mỗi lớp có khoảng 
25 học sinh tham gia câu 
lạc bộ. Ngoài giờhọc chính 
khóa, vào các buổi chiều, 
học sinh tự đến phòng học 
đặc biệt trên để đo đạc, 
phân tích các thông số về 
chất dinh dưỡng, nồng độ 
PH, độ ẩm không khí, nhiệt 
độ. 
Lần đầu tiên được tiếp 
xúc với những trang thiết bị 
hiện đại, với phương pháp 
học và trải nghiệm tiên tiến, 
học sinh và giáo viên nhà 
trường rất hào hứng với việc 
thực hành và nghiên cứu 
khoa học. 
Đối với giáo viên, đây 
là môi trường mở thuận lợi 
để các thầy cô chủ động 
hơn trong việc tổ chức các 
hoạt động học tập gắn liền 
với thực tiễn. Giáo viên 
có thể tận dụng tối đa các 
phương tiện để đa dạng 
hóa các phương pháp dạy 
học nhằm phát huy tính 
tích cực, chủ động cho học 
sinh. Ví dụ: Trong mô hình 
Aquaponics - Nuôi cá trồng 
cây, học sinh có thể trực 
tiếp theo dõi quá trình sinh 
trưởng và phát triển của cây 
và cá theo từng giai đoạn; 
đánh giá được sự tác động 
của các yếu tố môi trường 
ảnh hưởng đến đời sống 
sinh vật. 
Đối với học sinh, các 
em có cơ hội tiếp cận các 
phương tiện kỹ thuật, khoa 
học công nghệ hiện đại và 
tiên tiến; được thực hành, 
trải nghiệm trong nghiên 
cứu và trong đời sống thực 
tiễn. 
Việc áp dụng mô hình 
giáo dục STEM giúp học 
sinh phát huy các năng lực 
về khoa học, công nghệ, 
kỹ thuật và toán học. Học 
sinh dần dần định hướng 
nghề nghiệp cho mình qua 
thông quá trình tham gia 
vào các hoạt động của dự 
án, giúp các em phát triển 
và trau dồi các tố chất của 
một nhà khoa học thực thụ. 
Trên hết, đối với toàn 
thể thầy và trò nhà trường, 
việc áp dụng mô hình nuôi 
cá, trồng trên hệ thống thủy 
canh hồi lưu giúp nâng cao 
nhận thức và ý thức tiết 
kiệm, bảo vệ môi trường và 
an toàn vệ sinh thực phẩm – 
vấn đề thiết yếu đang được 
cả xã hội quan tâm hiện 
nay. n
Đ
uối nước là một 
trong những 
nguyên nhân 
thương tích gây tử vong 
hàng đầu ở trẻ em. Hầu 
như ngày nào trên các 
phương tiện thông tin đại 
chúng cũng khiến ta không 
khỏi xót xa trước những 
tai nạn đuối nước thương 
tâm trên khắp mọi miền 
đất nước, nhất là vào dịp 
hè. Trước thực trạng này, 
trường THPT Văn Quán đã 
lên kế hoạch một cách cụ 
thể về phòng chống đuối 
nước.
Để xây dựng môi 
trường sinh hoạt và học 
tập an toàn, cần phải có sự 
phối kết hợp chặt chẽ giữa 
nhà trường với phụ huynh 
và học sinh. Nhiệm vụ 
trọng tâm là tuyên truyền, 
phổ biến, nâng cao nhận 
thức về vai trò cấp thiết 
của việc học bơi, giúp các 
em rèn luyện kĩ năng sống, 
nâng cao sức khỏe, cải 
thiện vóc dáng, thể trạng, 
rèn luyện ý chí cũng như 
hình thành nhân cách.
Theo đó, nhà trường 
đã tăng cường hơn các 
hoạt động tuyên truyền, 
phổ biến về các biện pháp 
phòng tránh đuối nước 
trên bảng tin, website của 
nhà trường, các giờsinh 
hoạt dưới cờ, sinh hoạt 
lớp; Tổ chức điều tra sơ bộ 
và lập danh sách học sinh 
biết bơi, chưa biết bơi để 
theo dõi quản lý; Giáo viên 
chủ nhiệm (GVCN) phối 
hợp tốt với phụ huynh học 
sinh để kịp thời thông báo 
cụ thể kế hoạch, thời gian 
các hoạt động tổ chức giải 
bơi cho các em.
Đây là căn cứ để Ban 
Giám hiệu (BGH) nhà 
trường xây dựng kế hoạch 
và triển khai cụ thể đến 
từng bộ phận: Công đoàn 
phát động phong trào, 
kết hợp với Đoàn Thanh 
niên trong công tác tuyên 
truyền hướng dẫn học 
sinh; GVCN kết hợp chặt 
chẽ với phụ huynh học 
sinh (PHHS) trong việc 
quản lý đôn đốc các em; 
Cán bộ y tế phải tham gia 
đầy đủ các đợt tập huấn 
về sơ cứu và tổ chức huấn 
luyện lại cho học sinh; 
Giáo viên bộ môn thể dục 
lên kế hoạch và trực tiếp 
huấn luyện học sinh. 
Được sự chỉ đạo của 
BGH, Công đoàn trường 
đã phát động cuộc thi bơi 
cho các cháu thiếu nhi 
là con em cán bộ trong 
trường, khuyến khích các 
sôi nổi các giải bơi dành cho học sinh
@  NguyễNTHị THàNHNga
Trường THPT Văn Quán
TrườNg THPTVăNQuáN
Một góc nhà kính với phương pháp trồng rau sạch 
hiện đại tại trường THPT Nguyễn Viết Xuân
Mô hình giáo dục này giúp học sinh làm quen, 
thực hành và vun đắp niềm đam mê khoa học
Đồng chí Võ Hồng Vân - Trưởng phòng CT HSSV,
thầy Trần Đình Công - Hiệu trưởng nhà trường và các nhà tài trợ
trao thưởng cho các em đoạt giải
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 32 trao đổIkInh nghIệm trao đổIkInh nghIệm 33 Xuân Đinh Dậu- 2017
bậc phụ huynh cho con 
em đi học bơi tại các trung 
tâm từ đầu hè và chuẩn bị 
cho cuộc thi diễn ra trước 
thềm năm học 2016-2017. 
Qua hai tháng luyện tập, 
sáng 27/8/2016, cuộc thi 
đã diễn ra tại bể bơi Thông 
minh Thị trấn Lập Thạch, 
thu hút tất cả các bậc phụ 
huynh và các cháu thiếu 
nhi. Trước sự reo hò cổ vũ 
nhiệt tình của các bậc phụ 
huynh cuộc thi diễn ra vô 
cùng sôi nổi, hấp dẫn.
Các thí sinh dự thi tuy 
nhỏ tuổi nhưng rất bản 
lĩnh bởi các em đã được 
tập luyện kĩ càng. Trên 
những gương mặt ngây 
thơ hồn nhiên là niềm vui 
mừng rạng rỡ bởi những 
trải nghiệm đầu đời khi 
chinh phục được chính 
bản thân mình. Hình ảnh 
ấn tượng nhất khiến các 
bậc phụ huynh lặng đi vì 
xúc động chính là chứng 
kiến sự trưởng của các con, 
bởi chúng đã học được 
cách yêu thương, dìu dắt 
nâng đỡ nhau mỗi khi gặp 
khó khăn. Sự nỗ lực của 
các cháu chính là phần 
thưởng vô giá và là niềm tự 
hào của cha mẹ
Tiếp nối thành công 
của giải bơi dành cho con 
em giáo viên, nhà trường 
tiếp tục tổ chức giải bơi 
cho học sinh sau 2 tháng 
lên kế hoạch và triển khai 
cụ thể.
Hoạt động phòng, 
chống đuối nước của 
trường THPT Văn Quán 
thực sự tạo nên những 
trải nghiệm thú vị cho học 
sinh và con em giáo viên 
nhà trường. Qua đó, góp 
phần nâng cao ý thức trách 
nhiệm của các bậc phụ 
huynh, giảm thiểu những 
tai nạn đuối nước thương 
tâm cho xã hội. n
Đẩy mạnh công tác 
tuyên truyền
Dinh dưỡng và sức 
khoẻ trẻ em luôn là vấn đề 
được toàn xã hội quan tâm. 
Việc tổ chức cho trẻ ăn bán 
trú tại trường là một nhiệm 
vụ vô cùng quan trọng, cần 
thiết và hữu ích. Ngay từ 
đầu năm học nhà trường 
đã tổ chức họp phụ huynh, 
vận động các bậc phụ 
huynh cho con em ăn bán 
trú tại trường. Đồng thời 
trực tiếp chỉ đạo giáo viên 
chủ nhiệm các nhóm lớp 
xây dựng góc tuyên truyền 
với nhiều nội dung phong 
phú thu hút sự quan tâm 
của các bậc phụ huynh, 
trong đó không thể thiếu 
nội dung tuyên truyền về 
công tác bán trú, những lời 
khuyên dinh dưỡng hợp 
lý, lợi ích của việc ăn uống 
khoa học đối với sức khỏe 
trẻ... để các bậc phụ huynh 
thấy được lợi ích của việc 
cho con ăn bán trú tại 
trường.
Thường xuyên trao 
đổi thông tin với cha mẹ trẻ 
về tình hình trẻ ăn bán trú 
tại trường, cung cấp thêm 
cho phụ huynh những lời 
khuyên dạy con theo khoa 
học, chế độ ăn đảm bảo 
đủ chất dinh dưỡng đặc 
biệt là các phụ huynh có 
con bị suy dinh dưỡng ở 
các thể. Tuyên truyền để 
phụ huynh đồng ý nâng 
mức ăn cho trẻ từ 10.000đ 
lên 11.000đ/ngày/trẻ; Vận 
động phụ huynh thay 
phiên nhau tham gia nấu 
ăn bán trú tại khu trung 
tâm, một số phụ huynh 
cùng giáo viên chở cơm 
tới khu lẻ (Khu 13 - Hòa 
Thịnh) cho trẻ.
Bồi dưỡng, nâng cao 
năng lực đội ngũ
Ngoài công tác bồi 
dưỡng chuyên môn 
nghiệp vụ cho cán bộ giáo 
viên, nhà trường thường 
xuyên tổ chức các lớp bồi 
dưỡng về chăm sóc, nuôi 
dưỡng trẻ cho cán bộ giáo 
viên, nhân viên. Đối với 
giáo viên, yêu cầu phải có 
kiến thức, kỹ năng thuần 
thục trong công tác chăm 
sóc, nuôi dưỡng trẻ từ bữa 
ăn, giấc ngủ đến việc hình 
thành cho trẻ những kỹ 
năng vệ sinh cá nhân, vệ 
sinh ăn uống… 
Đối với giáo viên dinh 
dưỡng phải có kiến thức về 
vệ sinh ATTP, có kỹ năng 
chế biến các món ăn cho 
trẻ đảm bảo ngon mắt, 
ngon mũi, ngon miệng 
và thực hiện nghiêm túc 
TrườNg MầM NoN Hoa SeN
nâng cao tỷ lệ trẻ ăn bán trú tại trường
@  Đỗ THị HiêN
Hiệu trưởng trường MN Hoa Sen - Tam Dương
Các em học sinh đang tham gia giải bơi
Không đề
Dương Thị hoA
Trường THPT Đội Cấn
Du thuyền xem hội quê mình
Ai qua gặp chốn hữu tình mà say
Nàng đào Diễm hát đêm nay,
Giọng ca đằm thắm lòng ngây ý tình
Rượu nồng điểm mắt lung linh
Lời ca tài tú tôn vinh má hồng
Bâng khuâng chạm dải yếm sồng
Nỉ non điệu hát níu lòng khách thơ…
Trường mầm non (MN) Hoa Sen thuộc xã miền núi còn gặp nhiều khó khăn của huyện 
Tam Dương. Do vậy, nhận thức của cha mẹ trẻ trong việc cho trẻ ăn bán trú tại trường 
nhìn chung chưa đầy đủ. Thêm vào đó, cơ sở vật chất của nhà trường còn thiếu thốn 
nên hàng năm tỷ lệ trẻ huy động ăn bán trú tại trường còn thấp. Xác định rõ mục tiêu 
phải tăng tỷ lệ trẻ ăn bán trú và nâng cao chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ, trường 
đã thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp.
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 34 trao đổIkInh nghIệm trao đổIkInh nghIệm 35 Xuân Đinh Dậu- 2017
thực đơn đã đề ra; Đảm 
bảo cho trẻ thường xuyên 
được thay đổi món ăn giúp 
trẻ ăn ngon miệng, ăn hết 
suất.
Nhân viên kế toán của 
nhà trường cũng được bồi 
dưỡng nâng cao kiến thức 
tính khẩu ăn cho trẻ đảm 
bảo cân đối các chất dinh 
dưỡng P-L-G và đảm bảo 
tỷ lệ calo cho trẻ từ 680-780 
calo/ngày.
Trong quá trình thực 
hiện nhiệm vụ năm học, 
nhà trường luôn động viên 
cán bộ, giáo viên, nhân 
viên nỗ lực phấn đấu hoàn 
thành tốt nhiệm vụ được 
giao, tiên phong, gương 
mẫu đi đầu trong mọi hoạt 
động, chăm sóc giáo dục 
trẻ như con em của mình. 
Đồng thời bố trí, sắp xếp 
giáo viên có kinh nghiệm 
phụ trách công tác bán trú 
ở khu lẻ để phụ huynh yên 
tâm gửi con ăn bán trú.
Tăng cường đầu tư cơ 
sở vật chất, trang thiết bị 
Nhà trường tích cực 
tham mưu với Đảng ủy - 
UBND xã cho xây dựng hệ 
thống bếp một chiều đảm 
bảo VSATTP; Đầu tư một 
số trang thiết bị phục vụ 
công tác dạy học cho cô và 
trò; Vận động phụ huynh 
học sinh tham gia ủng hộ 
may rèm cửa cho trẻ để 
đảm bảo giấc ngủ trưa, 
mua sắm thêm đồ dùng 
bán trú, dụng cụ nấu ăn... 
góp phần nâng cao chất 
lượng bữa ăn cho trẻ.
Chủ động công khai 
chế độ ăn của trẻ
Nhà trường thực hiện 
nghiêm túc việc công khai 
chế độ ăn của trẻ dưới 
nhiều hình thức: Bảng 
công khai tài chính, thông 
báo ở bảng thông báo của 
từng nhóm lớp... để phụ 
huynh học sinh biết được 
chế độ ăn từng ngày của 
trẻ và mức chi phí cho từng 
bữa ăn.
Với những giải pháp 
nêu trên, năm học qua, 
trường MN Hoa Sen đã 
đạt được một số kết quả cụ 
thể như sau: Số trẻ ăn bán 
trú từ 30% (năm học 2014-2015) tăng lên 73% (năm 
học 2015-2016), nhóm lớp 
ăn bán trú: 10/13, đạt 77%; 
Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng 
về cân nặng đầu năm ở 
mức 11,8%, cuối năm chỉ 
còn 5,2%; giảm 1,2% so 
với năm học trước; Tỷ lệ 
trẻ thấp còi đầu năm là 
12,3%, cuối năm còn 6,5%; 
giảm 1,5% so với năm học 
trước; Chất lượng khảo 
sát trẻ cuối năm do Phòng 
GD&ĐT tổ chức cũng được 
nâng lên rõ rệt với 100% trẻ 
đạt khá tốt, không có trẻ 
đạt trung bình.
Không chỉ vậy, chất 
lượng đội ngũ ngày càng 
được nâng lên với nhiều 
giáo viên đạt danh hiệu 
giáo viên giỏi các cấp. 
Theo đó, có 6 giáo viên 
giỏi cấp trường; 2 giáo viên 
đạt giải Nhất, 1 giáo viên 
đạt giải Nhì cấp huyện; 1 
giáo viên đạt giải Nhất tại 
cuộc thi Thiết kế bài giảng 
e-Learing cấp tỉnh… 
Việc tổ chức cho trẻ 
ăn bán trú tại trường MN 
Hoa Sen tuy còn nhiều 
khó khăn nhưng bước đầu 
đã đạt được một số kết 
quả đáng khích lệ. Những 
kết quả trên tuy nhỏ bé 
nhưng đã phần nào nói 
lên được sự cố gắng, nỗ lực 
hết mình của đội ngũ cán 
bộ, giáo viên, nhân viên, 
sự quan tâm sát sao của 
các cấp lãnh đạo và sự vào 
cuộc, đồng thuận của các 
bậc phụ huynh. n
C
uộc sống của chúng 
ta cần lắm những 
tấm lòng, những 
tình thương, lòng nhân ái. 
Để làm gì? - Đơn giản là 
để mang yêu thương đến 
khắp mọi nơi, dù đó chỉ là 
làn gió thoảng qua nhưng 
cũng đủ giúp ta cảm thấy 
ấm lòng.
Trong chiến lược phát 
triển của trường THPT 
Vĩnh Tường, bên cạnh việc 
phát triển đội ngũ, chú 
trọng nâng cao chất lượng 
dạy và học, xây dựng cơ 
sở vật chất, giáo dục toàn 
diện, giáo dục kỹ năng 
sống thì công tác thiện 
nguyện cũng được nhà 
trường quan tâm và triển 
khai, thực hiện tốt nhiều 
năm nay.
Trước những hoàn 
cảnh éo le, đầy khó khăn 
cực nhọc của học sinh, 
những tấm gương vượt khó 
đi lên, lãnh đạo nhà trường 
xác định, có giúp được các 
em học sinh khó khăn mới 
tạo được cơ hội, tạo điều 
kiện cho các em để các em 
yên tâm học tập. 
Không dừng lại việc 
thiện nguyện trong nhà 
trường, hàng năm nhà 
trường còn tổ chức những 
chuyến đi đến các trường 
vùng sâu, vùng xa, vùng 
đặc biệt khó khăn để chia 
sẻ những khó khăn, thiếu 
thốn của các em học sinh; 
tham gia nhiều hoạt động 
giao lưu, gây quỹ, đóng 
góp ủng hộ những người 
khuyết tật; thăm hỏi và 
tặng quà các gia đình 
chính sách mà nhà trường 
nhận chăm sóc…
Đối với các cuộc vận 
động quyên góp, mỗi năm 
nhà trường ủng hộ trung 
bình trên 20 triệu đồng. 
Năm 2013, đóng góp và 
ủng hộ đồng bào lũ lụt, 
chia sẻ nỗi vất vả đối với 
người dân và các bạn học 
sinh vùng lũ miền Trung, 
toàn trường đã đóng góp 
Những “ngọn lửa”
từ trái tim
Đoàn thiện nguyện trường THPT Vĩnh Tường thăm và tặng quà cho các 
em học sinh trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học Mỏ Vàng 
xã Mỏ Vàng, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái tháng 11/2016
@  NguyễNTHị TuyếTLoaN
Phó Hiệu trưởng trường THPT Vĩnh Tường
Các cháu ăn bán trú tại trường
gưƠng ngườItỐt - vIệc tỐt37 Xuân Đinh Dậu- 2017 Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 36 trao đổIkInh nghIệm
được rất nhiều quần áo, 
sách vở, đồ dùng học tập 
và tiền mặt trên 5 triệu 
đồng. Các năm 2014, 2015, 
nhà trường đã vận động 
học sinh và phụ huynh 
học sinh quyên góp ủng hộ 
đồng bào miền Trung quần 
áo mùa đông để chống trọi 
với cái rét… Đầu năm học 
2016, nhà trường đã tổ 
chức buổi giao lưu gây quỹ 
cho học sinh của trung tâm 
khuyết tật tình thương với 
số tiền gần 7 triệu đồng.
Tất cả các cuộc vận 
động ủng hộ do các cấp 
các ngành từ trung ương 
đến địa phương tổ chức 
nhà trường đã thực hiện 
nghiêm túc và đầy đủ. 
Định kỳ hàng năm nhà 
trường tổ chức 2 cuộc vận 
động quyên góp ủng hộ 
xây dựng quỹ, đó là quỹ 
“Vòng tay nhân ái” và quỹ 
“Hơi ấm mùa đông”. 
Đối với quỹ “Vòng tay 
nhân ái” dành để giúp đỡ 
các học sinh có hoàn cảnh 
đặc biệt khó khăn, học sinh 
nghèo, học sinh khuyết tật 
của nhà trường, hai năm 
qua, số tiền mà cha mẹ học 
sinh, thầy cô và các em học 
sinh đã ủng hộ, quyên góp 
được số tiền trên 38 triệu 
đồng. 
Với chương trình “Hơi 
ấm mùa đông”, đầu tháng 
11/2015 nhà trường đã 
nhận được gần 1 tấn gạo, 
5 thùng sữa tươi, 58 thùng 
mỳ tôm, 5 thùng vở mới, 
bút viết, bánh kẹo và hơn 
chục thùng sách vở, quần 
áo, đồ dùng học tập… từ 
phụ huynh học sinh, thầy 
cô và các em học sinh 
trong nhà trường. Ngoài 
ra, riêng nhà trường đã ủng 
hộ hơn 600 chiếc ghế Inox 
và trao tận tay cho các em 
học sinh trường Tiểu học 
và THCS Xuân Sơn - Tân 
Sơn - Phú Thọ.
Cũng chương trình 
này, đầu tháng 11/2016, 
nhà trường tổ chức chương 
trình thiện nguyện lần thứ 
2 đối với các em học sinh 
trường Phổ thông Dân tộc 
Bán trú Tiểu học Mỏ Vàng 
- Xã Mỏ Vàng, huyện Văn 
Yên, tỉnh Yên Bái. Trong 
buổi quyên góp ủng hộ, các 
em học sinh, phụ huynh 
học sinh và các thầy cô 
trong hội đồng nhà trường 
đã tham gia ủng hộ bằng 
tiền và hiện vật gồm 1.605 
kg gạo, rất nhiều sách vở, 
mỳ tôm, nước mắm, mỳ 
chính, bánh kẹo, quần áo 
cũ… và số tiền mặt trên 7 
triệu đồng.
Phong trào làm thiện 
nguyện của trường THPT 
Vĩnh Tường đã được thầy 
cô, phụ huynh học sinh và 
các em học sinh trong nhà 
trường hưởng ứng rất nhiệt 
tình. Việc làm đó được xác 
định như một trách nhiệm, 
đồng thời cũng là nghĩa 
vụ của mọi người đối với 
cộng đồng. Nó được ví như 
những “Ngọn lửa từ trái 
tim”, đó chính là tình yêu 
thương và tinh thần trách 
nhiệm của cả một tập thể. 
Thành quả đó có được 
phần nào là do nhà trường 
rất chú trọng rèn luyện 
đạo đức, lối sống cho học 
sinh, đặc biệt là việc giáo 
dục lòng nhân ái, tinh 
thần tương thân tương ái, 
trách nhiệm của công dân 
đối với cộng đồng, giáo 
dục lý tưởng sống cũng 
như những ước mơ, hoài 
bão và khát vọng của tuổi 
trẻ… Những việc làm đó 
đã tạo được niềm tin cho 
các em học sinh cũng như 
phụ huỵnh học sinh, khiến 
cho những việc làm thiện 
nguyện của nhà trường 
ngày càng được nhân lên 
và có sức lan tỏa nhiều 
hơn. n
Đoàn thiện nguyện của nhà trường trong chương trình
Hơi ấm mùa đông
“Mỗi năm hoa đào 
nở/ Lại thấy ông đồ già/ 
Bày mực tàu giấy đỏ/ Bên 
phố đông người qua...”
Những câu thơ của 
nhà thơ Vũ Đình Liên gợi 
nhắc ta nhớ về thú chơi 
tao nhã mỗi dịp Tết đến 
xuân về của người xưa: 
xin chữ và cho chữ. Ngày 
nay, thú chơi tao nhã đó 
vẫn rất thịnh hành ở các 
thành phố lớn. Chỉ có 
điều, người viết chữ không 
chỉ là các “ông đồ” già mà 
còn có rất nhiều các “anh 
đồ” trẻ, và chữ cho cũng 
không còn bó hẹp trong 
khuôn khổ các chữ Hán-Nôm như xưa, chữ thư 
pháp Việt hiện đang được 
nhiều người ưa chuộng.
Trong số những người 
yêu thư pháp của mảnh 
đất trung du hiếu học Lập 
Thạch, có một thầy giáo 
tuy còn trẻ nhưng rất đam 
mê và nặng lòng với chữ 
Hán - Nôm. Đó là thầy 
Phạm Văn An, một giáo 
viên trẻ của trường Tiểu 
học Triệu Đề.
Ngay từ thời là sinh 
viên sư phạm, thầy An đã 
đam mê và tự học Hán - 
Nôm. Suốt hơn 15 năm 
qua, đam mê ấy chưa bao 
giờthôi tắt trong anh. 
Sinh năm 1984, thầy 
An cho biết, tình yêu chữ 
Hán - Nôm đến với anh 
rất tình cờ, tự nhiên và 
ngấm vào máu thịt mình 
lúc nào cũng chẳng biết 
nữa. Chỉ biết rằng, ngay 
từ thời thơ bé, cùng một 
số bạn nhỏ trong làng, cậu 
bé An đã đứng ngây người 
say mê nhìn các cụ đồ già 
ngồi trên chiếu hoa nắn 
nót trang trọng viết những 
chữ rồng bay phượng múa 
lên quá giang mỗi căn nhà 
mới dựng. Hay mỗi dịp 
Tết đến, cậu bé An được 
theo ông nội đi chúc Tết, 
đến nhà các cụ đồ già, 
được các cụ múa bút viết 
tặng cho một đôi chữ thì 
sướng như nhận được 
một thứ quà quý, cho dù 
những chữ ngoằn ngoèo 
kia chẳng biết là chữ gì, 
chỉ thấy giống một bức 
Thầy giáo trẻ đam mê
chữ hán - nôm
@  Lưu THị HưởNg
Trường Tiểu học Triệu Đề - Lập Thạch
Thầy giáo Phạm Văn An với những nét bút của đam mê
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 38gưƠng ngườItỐt - vIệc tỐt gưƠng ngườItỐt - vIệc tỐt39 Xuân Đinh Dậu- 2017
hoạ đen trên nền giấy đỏ.
Lớn lên, đi học sư 
phạm, có điều kiện về thời 
gian hơn, thầy An bắt đầu 
học Hán văn, phần nhiều 
là tự học trên sách vở và 
cắp sách học “mót” chữ từ 
những cụ cao niên trong 
làng. Giờđây, các cụ đồ 
Nho chỉ còn “vang bóng 
một thời”. Người biết chữ 
Hán - Nôm ở vùng quê “đá 
dựng” cũng chẳng nhiều 
như xưa nữa. Với vốn chữ 
Hán - Nôm mà thầy luôn 
cho là ít ỏi của mình, qua 
mỗi nơi thầy dạy học trong 
huyện, thầy đều nhiệt tình 
giúp đỡ mọi người dịch gia 
phả, dịch sách cổ, soạn, 
viết câu đối, hoành phi, 
viết chữ cho đình, đền...
Trong bộn bề của 
cuộc sống, thầy An luôn 
dành một khoảng trân 
trọng cho đam mê và thú 
vui của mình. Góc làm 
việc của thầy bao giờtrên 
giá sách cũng có một diện 
tích khá lớn bày sách Hán 
- Nôm và nào nghiên, 
nào bút, nào giấy dó, giấy 
bản... Mỗi độ xuân về, 
những nét chữ của đam 
mê kia lại được thầy trân 
quý, nắn nót trên giấy đỏ 
tặng người thân và bè bạn 
- những người biết trân 
trọng và am hiểu nghệ 
thuật chơi chữ của người 
xưa.
Ngoài thời gian lên 
lớp, hễ rảnh rãi, thầy 
lại lặn lội đi sưu tập các 
hoành phi câu đối cổ và 
tra cứu trên mạng các 
tài liệu Hán - Nôm. Thầy 
chia sẻ: “Chính những 
hoành phi, câu đối cổ là 
những pho sách quý dạy 
mình chữ nghĩa và truyền 
thống. Qua đó, mình học 
được rất nhiều về cấu tứ 
cũng như thâm ý và cái 
hồn, thần thái của nét bút 
khi viết”. 
Miệt mài và chăm chỉ 
tự học chữ Hán - Nôm, 
thầy luôn tâm niệm: “Di 
sản văn hoá Hán - Nôm 
của cha ông mình để lại, 
mình cần phải gìn giữ, kế 
thừa và phát huy để cho 
con cháu muôn đời sau”. 
Mong ước giản dị của thầy 
là: “có điều kiện và thời 
gian để tham gia những 
lớp đào tạo bài bản về Hán 
- Nôm”.
Thầy Nguyễn Văn An 
là tấm gương sáng cho 
học trò và đồng nghiệp về 
bài học trân trọng nâng 
niu những di sản văn hoá 
truyền thống của cha ông, 
một tấm gương sáng về 
tinh thần tự học đầy đam 
mê trong cuộc sống. n
Rộn ràng
xuân biên cương
nguyễn Văn Khương
Trường Tiểu học Cao Minh B - Phúc Yên
Rộn ràng xuân ở biên cương
Chiến sĩ, dân bản tình thương mặn mà
Xuân về nô nức lời ca
Múa khèn, đẩy gậy, tết hoa vui mừng
Xuân về giữa chốn núi rừng
Lời ca tiếng hát theo từng bước chân
Xuân về luôn ấm tình thân
Bởi những chiến sĩ luôn gần bà con
Xuân về giữa chốn núi non
Cùng chung điệu hát ví von mặn nồng
Xuân về trên những cánh đồng
Hoa tam giác mạch mênh mông giữa trời
Ở nơi biên giới em ơi
Xuân về hoa nở rực trời đầy xuân
Xuân xa mà lại hoá gần
Vì anh luôn có người thân bên mình
Thuỷ chung, son sắt, nghĩa tình
Lời thề giữ Nước đinh ninh trong lòng.
T
ấm Huy chương Vàng 
mà Tạ Nam Khánh 
- Học sinh lớp 9E1 
đem về trong kì thi Toán 
Singapoe Mathematical 
Olympic đã làm cho ngày lễ 
kỉ niệm 40 năm ngày thành 
lập và lễ đón nhận Huân 
chương Lao động hạng 
Nhất của trường THCS 
Vĩnh Tường thêm ý nghĩa. 
Cái tên Tạ Nam Khánh đã 
làm rạng danh không chỉ 
quê hương Vĩnh Tường mà 
còn đem vinh quang về cho 
ngành giáo dục Vĩnh Phúc.
Khánh sinh ra trong 
một gia đình công chức 
ở vùng quê hiếu học phía 
Bắc Vĩnh Tường. Bố em là 
giảng viên Học viện Chính 
trị Quốc gia Hồ Chí Minh. 
Mẹ em là giáo viên trường 
Tiểu học Đại Đồng - Vĩnh 
Tường. 
Thừa hưởng tinh thần 
hiếu học của quê hương và 
gia đình, Khánh đã từng 
bước vươn lên trong học 
tập và luôn dẫn đầu các cấp 
học về môn Toán. Trong 8 
năm qua, em luôn đạt các 
thành tích cao trong học 
tập. Những tấm bằng khen 
và những tấm huy chương 
mà em được nhận đã gấp 
hơn hai lần số tuổi của em. 
Nhìn vào thành tích đó, ai 
cũng phải tự hào và ngưỡng 
mộ, còn bạn bè của em thì 
trầm trồ, thán phục. 
Trong 5 năm học tiểu 
học, các kỳ thi học sinh giỏi 
(HSG) chưa được tổ chức 
nhiều nên thành tích của 
Tạ Nam Khánh còn “khiêm 
tốn” ở mức 18 lần đạt giải, 
trong đó phải kể đến: Huy 
chương Bạc môn Toán trên 
mạng cấp quốc gia; Giải 
Nhất thi toán qua mạng 
cấp tỉnh; Giải Nhất thi Giao 
lưu HSG lớp 5 cấp tỉnh; Giải 
Ba thi Olympic Tiếng Anh 
cấp Tỉnh.
Sang đến những năm 
học cấp 2, dưới sự dẫn dắt 
của thầy giáo dạy Toán 
đồng thời cũng là thầy chủ 
nhiệm - Lê Huy Hoàng, 
thành tích của Khánh đã 
tăng dần lên theo năm 
tháng. Từ lớp 6 đến lớp 8, 
em đạt 20 giải, nổi bật là 
các giải: Giải Ba cuộc thi 
đặc biệt nhân 15 năm Toán 
Tuổi Thơ; Huy chương 
Vàng cuộc thi Olympic 
Toán Singapore mở rộng 
TạNaM KHáNH 
niềm tự hào của giáo dục vĩnh tường
Em Tạ Nam Khánh - học sinh 
trường Tiểu học Vĩnh Tường
@  NguyễNTHị KiMHoa
Trường THCS Vĩnh Tường 
Tạ Nam Khánh (đứng giữa) với tấm Huy chương Vàng
tài kỳ thi Tìm kiếm Tài năng Toán học Việt Nam 2016
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 40gưƠng ngườItỐt - vIệc tỐt gưƠng ngườItỐt - vIệc tỐt41 Xuân Đinh Dậu- 2017
M
ỗi khi nhìn thấy 
em, nghe tên em, 
trong lòng tôi 
lại sáng lên niềm tự hào 
về nghị lực của cậu học 
trò nhỏ đã vượt lên hoàn 
cảnh éo le để trở thành 
nguồn động lực tốt đẹp 
cho thầy và trò trường 
THPT Nguyễn Thái Học.
Tôi biết về em, trong 
ngày đến trường đầu tiên 
của năm học 2015- 2016, 
lúc đó em là cậu học sinh 
mới chập chững bước vào 
lớp 10, còn lạ trường, lạ 
bạn. Ngày đầu tiên ấy, trời 
mưa rất to, cô giáo chủ 
nhiệm tất tả đèo em về 
nhà. Đường mưa ngập, hai 
cô trò loay hoay lội nước 
để về nhà em - Trung tâm 
Giáo dục Dạy nghề, Hội 
Người mù tỉnh Vĩnh Phúc. 
Con đường đến trường 
mưa gió hôm ấy cùng biết 
bao khó khăn khác của 
cuộc đời đã không ngăn 
được bước chân khát khao 
đến trường của cậu học 
trò mang tên Lê Thanh 
Ánh.
Em sinh ra ở thôn 
Khoái Trung, xã Đức Bác, 
huyện Sông Lô trong 
một gia đình thuần nông 
nghèo. Tuổi thơ cứ hiền 
hòa trôi đi trong xóm làng 
yên bình với nhiều trò chơi 
tinh nghịch trẻ nhỏ. Năm 
lên 8 tuổi, do bất cẩn trong 
lúc chơi đùa với bạn bè, 
em bị thương vào mắt trái, 
chảy máu rất đau đớn. Vì 
sợ hãi và chưa có hiểu biết, 
em tìm nhiều cách để giấu 
diếm bố mẹ. Khi gia đình 
phát hiện thì mắt trái của 
em đã teo dần, mất thị lực. 
Song do gia cảnh quá khó 
khăn, em không được đưa 
vào bệnh viện chữa trị. 
Em được đưa đến 
Trung tâm Giáo dục Dạy 
nghề, Hội Người mù tỉnh 
Vĩnh Phúc năm 11 tuổi. 
Tấm gương sáng
của nghị lực và niềm tin
@NGUYễNNHATRANG
Trường THPT Nguyễn Thái Học
Thanh Ánh đang chăm chú nghe bạn đọc sách trong giờ ra chơi
(SMO); Giải Nhất toán Hà Nội mở rộng 
cấp quốc gia; Huy chương Vàng thi Tìm 
kiếm tài năng Toán học của Hội Toán 
học Việt Nam; Huy chương Vàng thi Toán 
Tiếng Anh lớp 8 trên mạng cấp quốc gia; 
Huy chương bạc thi Toán Tuổi thơ cấp 
quốc gia; Giải Vàng giải toán qua thư; Giải 
Nhì thi Giao lưu HSG Toán lớp 9 vượt cấp 
cấp tỉnh; Giải Khuyến Khích kỳ thi Toán 
Tiếng Việt trên mạng lớp 9 vượt cấp cấp 
tỉnh; giải Nhì thi Toán Tiếng Việt lớp 8 trên 
mạng cấp tỉnh; giải Nhì thi Toán Tiếng 
Anh lớp 8 trên mạng cấp tỉnh.
Học kì I lớp 9 vừa qua, mới chỉ tham 
gia một kì thi, nhưng Khánh đã rinh về 
giải Nhất kì thi HSG lớp 9 cấp huyện, còn 
nhiều kì thi khác đang đợi em ở phía trước 
và chắc chắn Khánh sẽ thành công.
Học giỏi Toán là vậy nhưng những 
môn học khác, Khánh cũng không hề thua 
kém bạn bè, điểm tổng kết các môn học 
khác của Khánh cũng rất đáng để bạn bè 
phải học tập. 
Học giỏi nhưng không tự kiêu, đó là 
nét tính cách đáng quý ở Khánh. Là giáo 
viên dạy em suốt 3 năm liền, tôi thấy 
Khánh rất hoà đồng, đoàn kết cùng các 
bạn, lễ phép với thầy cô và đặc biệt rất 
giản dị. Dù cách trường gần 10km nhưng 
lúc nào Khánh cũng đi học đúng giờ, bên 
cạnh đó Khánh còn làm tốt vai trò của một 
người anh trong gia đình: Bố công tác xa ở 
Hà Nội, mẹ bận công việc của trường nên 
hàng ngày, Khánh vừa đi học vừa đưa, đón 
em giúp bố mẹ.
Khi được hỏi về những ước mơ dự 
định trong tương lai, em ngập ngừng cho 
tôi biết: “Em chưa biết sau này mình sẽ 
làm nghề gì nhưng em rất yêu Toán học 
và ngưỡng mộ Giáo sư Ngô Bảo Châu”. 
Có lẽ em thầm ước mơ sau này mình sẽ 
là học trò của Giáo sư Ngô Bảo Châu. Kết 
thúc cuộc trò chuyện cùng tôi, cậu học 
trò có dáng người chắc khỏe, cái miệng 
duyên hay cười, cúi chào rồi chạy nhanh 
vào lớp. Xin chúc cho những ước mơ của 
em thành hiện thực để cái tên Tạ Nam 
Khánh tỏa sáng niềm tự hào của quê lúa 
Vĩnh Tường.n
Bài hát tặng Mẹ
hoàng Thị Qúy
Trường THPT Triệu Thái 
Cám ơn Mẹ những buổi chiều đông
Mẹ dạy con qua từng câu hát
Điệu ví dặm mẹ ngọt ngào bát ngát
Nơi làng Sen, nơi xứ Nghệ quê mình.
Khúc tâm tình hay Hò anh kéo pháo
Khúc dân ca hay Thăm bến Nhà Rồng
Mẹ ngồi dạy hát, môi hồng con bé tập
Ngàn bài ca thân thuộc tuổi thơ con
Con nhớ lắm nơi “Tàu anh qua núi”
Có một Đồng lộc “Cô gái mở đường” xưa
Có “ Tình ca” của núi rừng Tây Bắc
Có chàng trai đợi nàng
“Trước ngày hội bắn” xuân
Cả bản xứ “Người Mèo ơn Đảng”
Vui trong tiếng khèn réo rắt bản làng xa
Rồi con học trong tấm lòng cô gái 
“Lên ngàn” kia chung thủy đợi chồng về
Dẫu Trường Sơn mưa nắng dầm dề
Tình son sắt vẹn nguyên ngày chiến thắng
“Như có Bác trong ngày vui đại thắng”
Quân dân mình vui múa điệu xòe hoa
Ôi! Thế đã ba mươi năm rồi Mẹ nhỉ?
Thật qua nhanh như sóng nước qua cầu
Tuổi già yếu lại bộn bề lo lắng
Khúc nhạc lòng Mẹ tự hát Mẹ nghe
Giờ lớn khôn con sẽ hát tặng Mẹ
Ngàn bài ca đẹp nhất trái tim mình
Dâng tặng Mẹ, cám ơn Mẹ đã dạy
Những lời ca nuôi dưỡng tuổi thơ con
Bài hát ấy Mẹ là tất cả
Cuộc đời con không thể vắng Mẹ hiền!
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 42gưƠng ngườItỐt - vIệc tỐt gưƠng ngườItỐt - vIệc tỐt43 Xuân Đinh Dậu- 2017
tộc, thêm yêu và tự hào 
về quê hương đất nước 
mình. Em đã là thành viên 
đặc biệt của Đội tuyển 
Học sinh giỏi Lịch sử lớp 
11 của nhà trường. 
Cô Nguyễn Thị Lan 
- Giáo viên chủ nhiệm 
của em tâm sự: “Từ khi 
em Ánh chuyển sang 
lớp 11A1, khả năng học 
các môn khoa học xã 
hội của em được phát 
huy. Em đã làm thay đổi 
không khí học tập của 
lớp. Các giờsinh hoạt và 
hoạt động ngoại khóa đã 
phong phú, nay càng trở 
nên sinh động hơn. Ánh 
có thể ngâm thơ, hùng 
biện, hát, kể chuyện cho 
các bạn. Ánh đã lan tỏa 
lối sống đẹp cho học sinh 
của lớp”. Còn Ánh tâm sự 
với tôi “Ước mơ giờđây 
của em là trở thành giáo 
viên dạy chữ nổi cho học 
sinh khiếm thị. Em tin 
rằng mình sẽ đạt được. 
Em không muốn mọi 
người thương hại mình 
mà muốn mọi người tự 
hào về em”.
Bằng đôi tay cần 
mẫn, đôi tai sáng, niềm 
lạc quan yêu đời và nghị 
lực vươn lên, Thanh Ánh 
đang truyền cảm hứng 
cho mọi người. Nhìn cậu 
học sinh giản dị trong bộ 
quần áo đồng phục trường 
THPT Nguyễn Thái Học, 
tay nắm tay bạn, sải từng 
bước chân vững chắc, tôi 
tin rằng ước mơ của em sẽ 
thành hiện thực bởi bên 
em có gia đình, thầy cô 
và bạn bè tin yêu và nâng 
bước. n
XUÂN ĐÃ VỀ
Thúy Căn
Hiệu trưởng trường 
Mầm non Đạo Đức - Bình Xuyên
Anh ơi xuân đã về
Cành non tơ lộc biếc 
Mai, đào cười chúm chím
Trước thềm nắng đơm bông.
Dưới mái trường tuổi hồng
Bài giảng sang trang mới
Hình như xuân đã nói
Trong lời cô say xưa.
Xuân về với muôn nhà
Mẹ bận hơn ngày cũ
Thấp thoáng xuân qua phố
Nhộn nhịp bước phồn vinh.
Chẳng lỗi hẹn đâu anh
Một mùa xuân nguyên vẹn
Nghiêng trời chao cánh én
Cả đất trời vào xuân.
BỐ TRỔ TÀI 
Đỗ Thị ThoA
Trường Tiểu học Đồng Ích B - Lập Thạch
Xuân này chẳng giống những xuân qua,
Bố em tích cực trổ tài ba.
Chắc là bố muốn chia phần bận,
Hay vì thương mẹ, giữ xuân qua.
Bố tự ra vườn tỉa lại hoa
Sắm sanh đào quất, dọn lại nhà
Bóc hành trắng nõn đem vào muối
Giò lụa, giò bò, thịt nấu đông…
Lạ nhất là tài gói bánh chưng
Mỗi khi mẹ gói phải dùng khuôn
Năm nay bố gói tay trần cả
Mười cái như mười bốn góc vuông!
Bà nội tự hào khoe bà ngoại:
“Rể quý trổ tài – phúc vạn xuân…”
Tại đây, em đã nhận được 
sự quan tâm chăm sóc của 
các giáo viên, nhân viên 
Trung tâm và tiếp tục theo 
học ở trường THCS Khai 
Quang. 
Năm 2010, khi em 
mới 13 tuổi, tai họa lại 
tiếp tục ập xuống gia đình 
em. Do mắc bênh hiểm 
nghèo, kinh tế thiếu thốn 
bố em sớm qua đời. Gánh 
nặng gia đình dồn lên vai 
người mẹ tảo tần, lam 
lũ. Thương mẹ, biết ơn 
những người mẹ thứ hai 
ở Trung tâm, Thanh Ánh 
quyết tâm học thật giỏi. 
Lúc đó em mong muốn 
trở thành bác sĩ để chữa 
bệnh cho chính mình. 
Năm 14 tuổi, mắt phải của 
em có dấu hiệu đau nhức 
thoái hóa, em đã trải qua 
3 lần phẫu thuật phức tạp 
ở Bệnh viện Mắt Trung 
ương nhưng đều thất bại. 
Ánh sáng của cuộc đời, 
của sự sống từ đó bỗng 
trở thành một ký ức xa xôi 
trong hoài niệm với em.
Một năm học vừa 
qua, em đã trở thành 
điểm sáng cho lớp 10A2. 
Em nhanh chóng hòa 
đồng cùng các bạn, học 
giỏi hát hay, biết làm thơ 
và thổi sáo. Em còn tham 
gia nhiệt tình vào các hoạt 
động ngoại khóa của nhà 
trường. Các bài kiểm tra, 
các kỳ thi khảo sát em 
đều đạt điểm cao. Trong 
giờhọc em chăm chú, tập 
trung cao độ như uống 
lấy từng lời giảng của thầy 
cô để nhanh chóng ghi 
nhớ. Em không nhìn thấy 
chúng tôi nhưng có thể 
nhận ra được từng thầy cô 
qua giọng nói. Em chuyển 
hóa nhuần nhuyễn tri 
thức bằng lời của thầy cô 
thành kiến thưc cho mình. 
Em học không bằng 
đôi mắt sáng của mình 
nhưng em đã có đôi mắt 
của cả thầy cô và bạn 
bè. Mỗi giờra chơi, Ánh 
thường ngồi nghe bạn 
đọc sách báo hoặc nhờ
bạn giảng lại bài. Tâm 
trí em tĩnh lặng và trong 
sáng như mặt nước hồ 
thu. Khả năng tự ghi nhớ 
của em nhất là các kiến 
thức khoa học xã hội tốt 
đến độ, đôi khi cần có 
dẫn chứng các bạn lại 
nhắc: “Ánh ơi, giúp tớ”. 
Ấn tượng cảm động 
nhất với tôi ngoài hình 
ảnh của Thanh Ánh trên lễ 
đài nhận phần thưởng còn 
là một Thanh Ánh tự tin và 
xúc động khi hát bài Khát 
vọng tặng các anh chị lớp 
12 trong ngày lễ Tri ân và 
Trưởng thành. Không chỉ 
giáo viên, học sinh mà là 
toàn thể phụ huynh có 
mặt tại buổi lễ cùng lặng lẽ 
rơi nước mắt. Đó là những 
giọt nước mắt hạnh phúc, 
xúc động vì nghị lực lớn 
lao của cậu học sinh 
khiếm thị. Em đã làm 
được nhiều hơn những gì 
chúng tôi kỳ vọng. Em đã 
nhận được nhiều sự động 
viên, giúp đỡ, của Hội phụ 
huynh, các tổ chức, cá 
nhân trong và ngoài nhà 
trường. Thanh Ánh không 
bao giờmặc cảm về sự 
khiếm thị của mình bởi 
em biết mình không hề cô 
đơn, lẻ loi. Em đang sống 
trong sự yêu thương đùm 
bọc của mọi người.
Năm học này, Thanh 
Ánh có thêm nhiều niềm 
vui. Bạn cùng phòng thân 
thiết với em đã trở thành 
bạn cùng trường. Em 
chuyển lên lớp 11A1, đồng 
hành cùng các bạn yêu 
thích các môn khoa học xã 
hội, theo đuổi niềm đam 
mê môn Lịch sử. Với em 
môn học Lịch sử giúp em 
hiểu được cội nguồn dân 
Tiếng hát của em luôn chan chứa tình yêu và niềm tin
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 44gưƠng ngườItỐt - vIệc tỐt gưƠng ngườItỐt - vIệc tỐt45 Xuân Đinh Dậu- 2017
Nội đều đoạt HCV, trong đó hai 
em Nguyễn Thanh Bình và Dương 
Quang Giang đạt danh hiệu thủ 
khoa trong kỳ thi này.
Năm học 2016-2017, cô Trần 
Thị Vân tiếp tục được nhà trường 
phân công giảng dạy đội tuyển 
Toán 9, đội tuyển giải Toán qua 
mạng và đội tuyển máy tính cầm 
tay. Ngay từ đầu năm học, cô đã lập 
kế hoạch cho từng đội tuyển, phân 
chia thời gian hợp lý cho từng đội. 
Bên cạnh việc học đội tuyển, các 
em học sinh của cô cũng hăng hái 
tham gia đọc và giải bài trên tap 
chí Toán tuổi thơ 2 và tạp chí Toán 
học và Tuổi trẻ. Số tạp chí Toán 
học và Tuổi trẻ tháng 12/2016, rất 
nhiều học sinh của đội tuyển toán 
9 có tên được đăng trong mục “Đề 
ra kỳ này”.
Đội tuyển Toán trên mạng 
Internet 9, tiếp tục tham gia các 
vòng thi tự luyện, nhiều em đã 
đạt được điểm tuyệt đối ở 11 vòng 
thi đầu tiên. Trong vòng thi cấp 
trường nhiều em đạt điểm tối đa 
trong thời gian dưới 10 phút. Khả 
năng dịch đề trong các vòng thi giải 
Toán bằng tiếng Anh trên mạng 
Internet đã thành thạo, nhiều học 
sinh đã có kết quả xuất sắc trong 7 
vòng thi đầu tiên.
Tại kỳ thi Học sinh giỏi cấp 
huyện môn giải Toán trên máy 
tính cầm tay, em Dương Quang 
Giang đã đạt điểm thủ khoa. Tại 
kỳ thi Học sinh giỏi cấp huyện 
môn Toán, các em Nguyễn Thanh 
Bình, Nguyễn Văn Chiến và Dương 
Quang Giang đều đạt 9,75 điểm.
Với những kết quả đã đạt 
được trong nhiều năm học qua, 
cô giáo Trần Thị Vân được đồng 
nghiệp nể phục, được các em học 
sinh và phụ huynh tin tưởng. Cô là 
tấm gương sáng của trường THCS 
Yên Lạc. n
Vĩnh Phúc quê hương
Lương nguyên
Trường THCS Lý Nhân - Vĩnh Tường
Con nghe bà kểngày xưa
Quê hương Vĩnh Phúc mỗi trưa nắng hè
Bình yên dưới mái tranh che
Sông Hồng in bóng rặng tre ven làng
Quê hương tiếng ấy dịu dàng
Mànghe cứ thấy ngỡngàng trong con
Làm sao chữhiếu cho tròn
Quê Cha, đất Tổ, mỏi mòn nhớ mong
Hương Canh nỗi nhớ cháy lòng
Sông Lô, Tam Đảo nước trong mây vờn
Tây Thiên, Đại Lải chập chờn
Mê Linh một cõi chẳng sờn đất xưa
Vĩnh Yên trải mấy nắng mưa
Vững vàng tiến bước sớm trưa chuyển mình 
Tam Dương tiếng hát ân tình
Lạc Trung đón Bác bình minh nắng về
Lúa vàng vỗ sóng chân đê
Gọi đàn cò trắng mải mê liệng vòng
Quê hương chín đợi mười mong
Để cho Vĩnh Phúc đẹp trong mắt người
Đại Đồng cây trái xanh tươi
Lý Nhân vang tiếng búa cười, máy reo
Yên Lạc thoát khỏi đói nghèo
Vươn lên làm chủ noi theo bao người
Hai mươi năm ấy ngậm cười
Dựng xây đổi mới gấp mười trước đây
Lúa vàng trải đến chân mây
Nhà cao san sát dựng xây đẹp giàu
Quê hương đẹp tựa sắc màu
Vẽ trên thảm lúa phía sau chân trời
Gió về cất tiếng ru hời
Hồn ta vang mãi muôn đời đắm say.
@   Tạ MiNHHiếu
Trường THCS Yên Lạc
Một mùa vàng
bội thu
N
ăm học 2015-2016, 
đội tuyển toán 8, 
trường THCS Yên 
Lạc do cô giáo Trần Thị 
Vân trực tiếp giảng dạy đã 
gặt hái được một mùa vàng 
bội thu, với 11 Huy chương 
Vàng (HCV), 3 Huy chương 
Bạc (HCB), 4 Huy chương 
Đồng (HCĐ) cuộc thi Giải 
Toán tiếng Anh trên mạng 
cấp quốc gia; 3 HCV Toán 
tuổi thơ toàn quốc; 3 giải 
nhì toán Hà Nội mở rộng 
(HOMC 2016). Kết quả mà 
đội tuyển Toán 8 đã đạt 
được góp phần không nhỏ 
cho chất lượng đào tạo 
học sinh giỏi quốc gia của 
huyện Yên Lạc và của tỉnh 
Vĩnh Phúc. 
Thành tích mà đội 
tuyển Toán 8 đã đạt được 
là có sự tận tâm với công 
việc, không ngại khó khăn 
của cô giáo Trần Thị Vân 
- một cô giáo trẻ luôn tự 
tìm tòi trau dồi trình độ 
chuyên môn nghiệp vụ từ 
những kinh nghiệm khoá 
trước mà cô đã bồi dưỡng 
học sinh giỏi, học tập đồng 
nghiệp có nhiều học sinh 
giỏi quốc gia, tham khảo 
các tài liệu trong sách, báo 
và trên mạng Internet. 
Bởi các đề thi quốc 
gia đều sử dụng đề bằng 
tiếng Anh, do vậy tạo cho 
các em có sự hứng thú 
học toán bằng tiếng Anh 
là điều quan trọng nhất. 
Vốn từ Toán tiếng Anh mà 
cô mỗi ngày tăng cường 
cho các em từ 10 đến 12 
từ toán chuyên ngành, các 
em trong đội tuyển đã có 
thể tự tin dịch chuẩn các 
đề thi. Bên cạnh đó, nhờ
sự nghiêm túc học hỏi từ 
các thầy cô dạy tiếng Anh 
về cấu trúc ngữ pháp, các 
cụm từ toán học hay dùng 
bằng tiếng Anh, cô Vân rất 
chú tâm truyền dạy cho 
học sinh cách trình bày lời 
giải bằng tiếng Anh. 
Được sự hướng dẫn 
chu đáo, tận tình của cô 
Vân, các em học sinh đội 
tuyển toán 8 đã đạt được 
kết quả bất ngờ. Trong kỳ 
thi quốc gia Giải Toán qua 
mạng bằng tiếng Anh, em 
Cao Quốc Dũng là học 
sinh có điểm cao nhất toàn 
quốc. Một điều bất ngờ
hơn khi cả 3 học sinh của 
cô tham dự kỳ thi Toán 
Tuổi thơ toàn quốc tại Hà 
Cô giáo Trần Thị Vân và ba học sinh
đạt Huy chương Vàng Toán Tuổi thơ toàn quốc năm 2016
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 46trang văn nghệ nhà trường trang văn nghệ nhà trường 47 Xuân Đinh Dậu- 2017
năm loại trái cây chính là: 
chuối, bưởi hay phật thủ, 
đào, hồng, quýt. Cách bày 
trí khá đơn giản, nải chuối 
được đặt ở giữa đỡ lấy hay 
đan xem các loại trái cây 
khác. Mâm ngũ quả làm 
cho không khí ngày Tết trở 
nên ấm cúng, rực rỡ xem 
lẫn các màu sắc của các 
loại quả.
Ngoài mâm ngũ quả, 
tủ thờmiền Bắc còn có bát 
đũa, gói bánh kẹo, hai cây 
mía ở hai bên để ông bà, 
ông vải chống gậy lên trời 
cầu bình an cho con cháu. 
Người miền Bắc khá chú 
ý việc trang trí bày biện tủ 
thờnên học bày trí rất tỉ 
mỉ, cẩn thận.
3. Mâm cỗ
Ẩm thực Tết cổ truyền 
không chỉ là nét đẹp mà 
còn là truyền thống văn 
hóa lâu đời cần gìn giữ 
của người Việt Nam. Mỗi 
gia đình đều tất bật chuẩn 
bị chu đáo nhất cho mâm 
cơm Tất niên- mâm cơm 
đoàn tụ của cả gia đình.
Người Bắc thường có 
câu: “Thịt mỡ dưa hành 
câu đối đỏ/Cây nêu trang 
pháo, bánh trưng xanh”. 
Không thịt mỡ, không dưa 
hành, không bánh trưng 
xanh thì không phải ngày 
Tết. Bánh trưng thể hiện 
lòng biết ơn với tổ tiên, đất 
trời và đây là loại bánh duy 
nhất có lịch sử lâu đời trong 
ẩm thực truyền thống Việt 
Nam. Thịt đông là món 
ăn “tủ” của miền Bắc do 
đặc điểm không khí có khí 
lạnh. Ăn thịt đông cùng 
với bánh chưng, hoặc cơm 
thêm dưa hành dường như 
ta thấy cái vị Tết thấm lên 
đầu lưỡi.
Mâm cỗ truyền thống 
là bốn bát, bốn đĩa. Cỗ lớn 
là sáu hoặc tám bát tám 
đĩa. Mâm cỗ thường được 
chuẩn bị rất cầu kỳ. Đĩa xôi 
gấc đỏ như một điểm nhấn 
thể hiện mong ước những 
điều may mắn trong năm 
mới. Thịt gà được dùng 
trong năm mới thường là 
gà trống thiến được làm 
sẵn vào chiều ba mươi. 
Mỗi món nấu hay món 
canh đều được rắc lên cọng 
hành lá xanh để điểm thêm 
màu sắc cho món ăn. Có lẽ 
thói quen chú trọng hình 
thức nên mâm cỗ thường 
được người Bắc chăm chú 
và trình bày tinh tế, cầu kì. 
Mâm cỗ ngày Tết như sợi 
dây gắn kết tinh thần mọi 
thành viên nên nó mang ý 
nghĩa quan trọng và thiêng 
liêng trong mỗi gia đình.
Tinh tế mà ấm áp, Tết 
miền Bắc như nhành đào 
góp vào ngày đầu xuân cảu 
đất nước. Tết, một chút nét 
cổ truyền pha chút cái màu 
hiện đại nhưng những gì 
là truyền thống, là hồn 
cốt dân tộc thì sẽ mãi in 
dấu. Không khí Tết phảng 
phất trong cơn mưa phùn, 
ngọt ngọt trong không khí 
lạnh... Lòng người dường 
như cũng mênh mang 
theo dòng hành hương.n
N
hững cơn mưa phùn 
rơi rất nhẹ trên vai 
áo. Tôi thoáng thấy 
chút se lạnh của những 
ngày cuối năm. Bất chợt, 
cái sắc đỏ của đèn lồng, cái 
sắc xanh của những chiếc 
lá rong hay cái phớt hồng 
của hoa đào là dậy trong 
tôi một không khí cổ xưa 
của Tết cổ truyền. Tết là 
ngày đoàn tụ của gia đình 
nhưng cũng chứa bao nét 
phong tục cổ truyền của 
từng vùng miền. Tôi đưa 
chân các bạn đi tìm chút 
gì rất riêng của Tết ở miền 
Bắc - Tinh tế mà ấm áp.
1. Hoa đào 
Mỗi độ tết đến xuân 
về, trong những phiên 
chợ quê ở miền Bắc, ta 
thấy một mảng màu hồng 
e thẹn của những cành 
đào. Tục trưng hoa đào 
ngày Tết là phong tục từ 
cổ xưa bắt nguồn từ truyền 
thuyết ở trên ngọn núi Sóc 
Sơn. Vào những ngày cuối 
năm, khi những vị thần về 
Thiên Đình trình báo Ngọc 
Hoàng thì yêu tinh hoành 
hành, quấy rối nhân dân. 
Vì thế, Thần bảo con người 
ngày Tết chặt những cành 
đào cắm trong nhà để xua 
đuổi tà ma.
Hoa đào như một nét 
điểm trong nhà mỗi độ Tết 
về. Sắc hồng ấy làm ngôi 
nhà thêm ấm áp mà vẫn vô 
cùng trang nhã. Cành đào 
còn mang bao nét ý nghĩa 
mà người xưa gửi lại. Hoa 
đào là tinh hoa của Ngũ 
hành, có thể xua đuổi bách 
quỷ đem lại cho con người 
cuộc sống bình an, hạnh 
phúc. Những bông hoa 
đào chúm chím xen màu 
xanh của lá như minh 
chứng cho sự sinh sôi, 
sức sống của mùa xuân. 
Nhành hoa đào như gieo 
cho ta một niềm tin vào 
một năm an khang, thịnh 
vượng, làm ăn phát đạt. 
Đặc biệt, từng cánh hoa e 
ấp, mỏng manh của bông 
hoa đào cũng giống vẻ dịu 
dàng, e lệ mà kiều diễm 
của con gái miền Bắc. Hoa 
đào còn cho ta nhớ tình 
thủy chung của Quan Vũ 
và Trương Phi.
2. Mâm ngũ quả.
Mâm ngũ quả là một 
phong tục không thể thiếu 
trong phong tục ngày Tết 
của người dân miền Bắc. 
Ngũ quả thể hiện năm 
yếu tố: Kim- Mộc- Thủy- 
Hỏa-Thổ, năm yếu tố… 
vũ trụ. Ngoài ra ngũ quả 
còn được xem như thành 
quả của một năm lao động 
miệt mài của người nông 
dân. Để đến khi xuân sang, 
dâng lên ông bà Mâm ngủ 
quả là biểu trưng cho lòng 
hiếu thảo và ước mong 
những điều tốt lành cho 
một năm sắp tới.
So với miền Nam, 
mâm ngũ quả miền Bắc 
có chút khác. Mâm ngũ 
quả thường trưng bày 
Tết Bắc
@   Vũ THị XuâNTHu 
HS Chuyên Văn 2014- 2017 - THPT Chuyên Vĩnh Phúc
tinh tế mà ấm áp
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 48trang văn nghệ nhà trường trang văn nghệ nhà trường 49 Xuân Đinh Dậu- 2017
chính làchuột đểmèo vờn, 
đám bạn thấy vậy hoan hô 
vàreo hòinh ỏi, kết quả
séc đầu bốthua 5/11. Séc 
2 bốrất cay cúliền thay đổi 
chiến thuật đểđánh nhanh 
thắng nhanh, bốgiao bóng 
thật xoáy vàgiật thật xung 
sang hai góc đểthầy không 
đỡđược, thầy rất bình tĩnh 
trước sựtấn công như vũ
bão của bố, đợi quảgiật như 
tên bắn của bốsang bàn 
rồi nhẹnhàng kê trảbóng 
sang, bốra sức giật quả2, 
quả3 màvẫn bịthầy vô 
hiệu hóa, séc 2 bốlại thua 
với tỉsố5/11. Sang séc thứ3 
bốquyết định tung hết đòn 
đểhạthầy, lúc séc phủi, lúc 
séc xoáy lên, lúc séc xoáy 
xuống, lúc giật xung, lúc 
giật vồng, lúc tét bóng, lúc 
cài, lúc cắt…nhưng thầy 
không ngại đòn nào cả. 
Séc này thầy chủđộng tấn 
công, quảnào thầy cũng 
đánh trước khiến bốthiên 
vềchống đỡ, màbóng của 
thầy đánh sang khólắm, 
kết quảbốlại thua séc 3 với 
tỉsố5/11. Đấy làchuyện 
thứnhất thầy dạy bốbài 
học vềsựđiềm đạm vàlòng 
khiêm tốn, còn chuyện thứ
hai làthầy đãcứu bốthoát 
khỏi một trận đòn trảthù
đau đớn. Hồi  ấy bọn bố
cậy trường nhànên nhung 
nhăng lắm, hay bắt nạt các 
bạn mới đến, một hôm có
mấy đứa học sinh cấp III 
Triệu Thái ra trường bố
chơi, cómột thằng rất hung 
hăng đãbịbọn bốđánh 
tập thểkháđau, hôm sau 
chúng kéo nhau ra trường 
bốđến 20 đứa, đứa nào 
đứa đấy cũng cócôn vàgậy, 
nhân lúc thầy cô chưa đến 
chúng đãxông vào trường, 
bọn bạn bốthấy vậy chạy 
hết, còn mình bốbịchúng 
dồn vào chân tường, thằng 
to đen nhất hội vung côn 
lên định phang vào đầu bố
thìcótiếng quát của thầy: 
“Hùng, dừng tay lại, cháu 
vàcác bạn của cháu bảo 
nhau vềngay nếu không 
chúsẽbáo cáo các thầy 
cô ởtrường Triệu Thái, tối 
chúsẽvào nhànói chuyện 
với bốcháu”. Thằng Hùng 
quay lại nhìn thấy thầy 
Củng nóliền giấu vội côn 
vào trong áo, nónói línhí: 
“Cháu chào chú ạ, tại nó
đánh bạn của cháu”. Thầy 
bảo: “Đólàhọc tròcủa chú, 
chúsẽxửlí”. Nghe thầy nói 
vậy, Hùng liền nói to với 
các bạn: “Vềthôi, chúCủng 
cùng đơn vịcủa bốtao, bộ
đội đặc công đấy, không 
chơi được đâu”. Thếlàbố
thoát chết. Từđấy trởđi 
bốnểthầy lắm, càng khâm 
phục hơn lànhững giờ 
giảng Văn của thầy, rất sâu 
sắc và ýnghĩa, bọn bốnhư 
được sống lại với quákhứ
khổđau màhào hùng của 
dân tộc, thầy chính làngười 
đãthắp lên ngọn lửa học 
tập trong bố, nhờ sựđộng 
viên vàkhích lệcủa thầy 
màbốchăm học, thích học 
vàsay sưa học, nhất làmôn 
Văn nên bây giờ bốmới là
giáo viên dạy Văn đấy con 
gái ạ.
Bích Nguyệt nghe bố
kểđến đấy thìthốt lên:
- Thầy giáo của bốsiêu 
thế, thếmàbây giờ bốmới 
kểcho con biết?
- Còn một chuyện nữa 
con gái  ạ, chuyện ấy bố
không bao giờ quên được 
ơn thầy, đólàhènăm 1990, 
bốxung phong làm sinh 
viên tình nguyện, trong 
một lần đi lao động giúp đỡ
đồng bào miền Trung bịlũ
lụt không may bốbịtai nạn 
nặng, mất rất nhiều máu. 
Ông bànội con sinh được 
mình bố, ông của con mất 
sớm, bàbịbệnh nên không 
cóngười cho máu, thầy đã
cho bốmáu đểduy trìtiếp 
sựsống đến hôm nay đấy. 
Chuyện của bốvới thầy là
như vậy, giờ con đãhiểu tại 
sao màbốthường xuyên 
đến với thầy, nhất làngày 
20/11 hoặc khi tết đến xuân 
vềchưa?
Bích Nguyệt cúi đầu, lí
nhíđáp lời của bố: “Dạ, con 
hiểu rồi ạ”.
- Thôi, xuân Đinh Dậu 
sắp vềrồi, năm nay ngoài lễ
tết ra bốcon mình sẽmua 
một cây đào thật đẹp để
biếu thầy, mừng thầy tuổi 
80, thầy thích đào lắm, nhất 
làđào Bích.
- Bốơi, bốsắm lễtết, 
con sắm đào nhé, năm nay 
con được Cổng Thông tin 
điện tửSở GD&ĐT Vĩnh 
Phúc trả3 lần tiền nhuận 
bút vàđược thưởng gần 
một triệu tiền học sinh giỏi 
các cấp, con muốn cómột 
món quàđặc biệt đểbiếu 
ông, bốđồng ýnhé.
- Đúng làcon gái của 
bố, bốcon ta đi thôi.
Hai bốcon thầy Hải 
lên xe máy, tiếng động cơ 
nổgiòn. Đường phốmùa 
xuân thật nhộn nhịp, mưa 
xuân lất phất, gióxuân 
mơn man, lòng người phơi 
phới. Mùa xuân đang về
thật gần!n
N
ăm nào cũng vậy, cứ
đến 27 tết làthầy Hải 
lại đi lễtết thầy giáo 
cũcủa mình. Những năm 
trước đây thường làhai vợ
chồng thầy đi nhưng năm 
nay thầy Hải đãcócô con 
gái làBích Ngyệt học lớp 8 
trường THCS Sông Lô xung 
phong đi cùng.
Trước khi đi Bích 
Nguyệt đềnghịvới bố:
- Bốơi, con muốn tặng 
thầy giáo của bốmột bài 
thơ con viết vềmùa xuân 
được không ạ? Hôm trước 
lớp con cótiết tập làm thơ, 
con làm bài thơ này đọc 
trước lớp, cô giáo vàcác 
bạn rất thích, cô cùng các 
bạn còn bình bài thơ, góp 
ýsửa một sốchữcho hay 
hơn, nay con đãhoàn thiện 
vàmuốn tặng một người 
yêu thơ, không biết ýbốthế
nào?
- Thếcòn gìbằng, 
thầy giáo của bốcũng là
một nhàthơ nổi tiếng đấy, 
nhưng con phải đọc cho bố
kiểm định vàthưởng thức 
đã…
- Bốơi, tại sao năm 
nào bốcũng đi lễtết thầy, 
sao chúng con không phải 
đi? Bốbảo con lớn lên sẽ
cho biết lído màmãi con 
không biết, bốcho con biết 
đi?
- Con biết không, ai 
trong đời muốn nên người 
vàthành đạt cũng đều có
những người thầy riêng 
của mình. Bốcócuộc sống 
ngày hôm nay lànhờ thầy 
Củng đấy, thầy đãgiúp đỡ
vàdạy cho bốrất nhiều bài 
học làm người, từkiến thức 
đến lối sống, chuyện làthế
này con gái ạ:
Hồi học cấp 1 bốhọc 
giỏi lắm, luôn đứng nhất 
nhìkhối chẳng kém gìcon 
bây giờ, nhưng lên cấp 2 
bốmải chơi, theo lũbạn 
nghịch ngợm đủtrònhư 
suốt ngày trốn học đi tắm 
sông, đánh bóng bàn, đá
bóng, thi thoảng lại tập 
hợp nhau lại bắt nạt các 
bạn ởxãkhác đến học ởđịa 
phương mình nên việc học 
hành càng ngày càng sa sút, 
kết quảthi vào lớp 10 bốbị
trượt, phải xin vào học hệ
B, thầy Củng làgiáo viên 
chủnhiệm vàdạy Văn của 
bố, nghe các anh chịđồn 
thầy làbộđội đặc công và
thầy dạy giỏi lắm. Mặc dù
lười học nhưng bốcónăng 
khiếu học Văn vàthểthao, 
chơi giỏi nhất làmôn bóng 
bàn nên bốvô địch huyện 
năm lớp 9. Trong một giờ 
thểdục bốđang biểu diễn 
bóng bàn vìkhông cóđối 
thủthìthầy Củng xuất 
hiện, thầy bảo cho thầy 
xin vài séc, bốmỉm cười 
ngạo mạn trước những lời 
tung hô của bạn bè, nào 
là“Bạn ấy đánh siêu lắm, 
mấy năm nay không cóđố
thủ”, “Bạn ấy lànhàvô địch 
huyện”… Thầy mỉm cười 
vànói: “Được học tập nhà
vô địch thìcòn gìbằng”. 
Trong đầu bốnảy ra ýnghĩ
đây làcơ hội trảthùthầy vì
giờ Văn lúc nãy thầy cho bố
đứng xódo quên vở, bốsẽ
chơi trò“mèo vờn chuột” 
với thầy. Bốnhường thầy 
giao bóng trước nhưng thầy 
không nghe, bốnghĩthầm: 
đãthếthì… Séc 1 bốgiao 
bóng phủi đểtạo tính bất 
ngờ nhưng thầy nhẹnhàng 
kê bóng sang, bốđợi bóng 
nảy ra khỏi bàn rồi bốmóc 
bóng đi cầu vồng thật xoáy 
đểkhi bóng rơi sang bàn 
sẽnảy ra ngoài khiến thầy 
không đỡđược, cho thầy 
chạy lung tung đểđám 
bạn cười hảdạnhưng bố
càng móc xoáy bao nhiêu 
thìthầy lại móc bóng trả
lại xoáy bấy nhiêu khiến bố
Mùa xuân Tết thầy
@ Truyện ngắn của TrầNTHaNHHươNg 
Trường THCS Sông Lô
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 50trang văn nghệ nhà trường trang văn nghệ nhà trường 51 Xuân Đinh Dậu- 2017
U
ống nước nhớ nguồn 
là lẽ sống tốt đẹp từ 
bao đời nay của dân 
tộc Việt Nam. Nhận thức 
được vai trò quan trọng của 
đạo lí truyền thống ấy trong 
sự nghiệp trồng người, 
hàng năm, cứ mỗi độ Tết 
đến xuân về, thầy và trò 
trường THPT Trần Nguyên 
Hãn lại náo nức hướng về 
nguồn cội với lòng thành 
kính chân thành, tri ân 
người ươm mầm tri thức - 
nhà giáo Đỗ Khắc Chung.
Đỗ Khắc Chung là một 
vị quan tài giỏi, đã đóng góp 
nhiều công lao to lớn cho 
đất nước dưới triều đại nhà 
Trần ở nửa cuối thế kỷ XIII 
đến đầu thế kỷ XIV. Đối với 
nhân dân làng Quan Tử, xã 
Sơn Đông nói riêng và nhân 
dân trong vùng Lập Thạch 
nói chung, “cụ Đỗ chỉ có 
ơn”. Lời đánh giá ấy của 
nhà nghiên cứu lịch sử Lê 
Kim Thuyên đã ngợi ca ân 
đức lớn lao của người thầy 
Đỗ Khắc Chung trong việc 
khai mở dân trí, sự nghiệp 
khoa cử, đưa Quan Tử trở 
thành làng hiếu học nổi 
tiếng cả nước.
Nhân dân nơi đây luôn 
mang trong mình ý niệm 
rằng Cụ Đỗ là người thầy 
giáo đầu tiên của làng. Cụ 
đến đây khi còn trẻ tuổi, 
lập trường mở lớp, dạy 
cho con em trong làng biết 
đọc biết viết. Tâm đức của 
Cụ không chỉ thấm nhuần 
trong những người dân hệ 
học đương thời, với những 
lớp học trò của Cụ sau này, 
ân đức đó vẫn không ngừng 
chảy. Noi gương học tập 
của Cụ và cũng là để đền 
đáp ân nghĩa đó, những thế 
hệ con em làng Quan Tử, 
xã Sơn Đông ra sức học tập, 
rèn rũa nhân cách để trở 
thành những người tích cực 
xây dựng quê hương đất 
nước, làm giàu cho truyền 
thống nơi đây.
Vào thời Lê, tỉnh Vĩnh 
Phúc có 13 người đỗ tiến 
sĩ thì ở làng Quan Tử có 12 
người đỗ. Đến nay, Quan 
Từ được vinh danh là một 
trong hai mươi làng tiến 
sĩ của cả nước. Đó là một 
vinh dự, tự hào không gì 
sánh nổi. Sơn Đông trở 
thành miền đất học, vùng 
danh nhân văn hóa, cung 
cấp cho đất nước rất nhiều 
những người con ưu tú.
Để tri ân công lao trời 
Xuân về
nhớ ơn người gieo hạt
@PHaNTHị THuyêN
Trường THPT Trần Nguyên Hãn
Tập thể giáo viên trường THPT Trần Nguyên Hãn
dâng hương tại đền thờ Đỗ Khắc Chung
cùng thưởng thức 
bánh tẻ ngon
ngày Tết
@Đào KiMLiêN
Trường THCS Hoàng Hoa Thám - Sông Lô 
M
ỗi một miền quê thường gắn với 
những món ăn mang hương vị đặc 
trưng riêng mà không nơi nào có 
được. Cùng là bánh tẻ nhưng không giống với 
bánh tẻ ở các vùng quê khác bánh tẻ quê tôi 
mang một hương vị rất đặc biệt. Nét đặc biệt 
ấy có được là do chính sự cầu kỳ trong từng 
khâu làm bánh của người dân nơi đây. 
Đầu tiên phải kể đến là khâu chế biến 
“nước nẳng” để làm bánh. Nước nẳng hay còn 
là nước tro là một thứ nước có màu vàng đậm 
được chiết ra từ những loài cây có vỏ dai, đẫm 
vị đắng chát, mà những loại cây ấy phải được 
mọc lên từ chính mảnh đất Tứ Yên - Sông Lô 
cằn cỗi. Những loại cây như cây xẻ ba, cây gai, 
bể của nhà giáo Đỗ Khắc Chung, 
nhân dân đã dựng miếu thờtrên 
nền đất cũ của lớp học do cụ lập 
nên. Miếu được gọi bằng một cái 
tên giản dị là miếu Quan Tử hay 
miếu Cụ Đỗ. Ngày nay, ta biết đến 
địa danh này qua tên gọi Đền thờ
Đỗ Khắc Chung. Trong tâm trí của 
nhân dân nơi đây, cụ Đỗ được tôn 
vinh là Thành Hoàng làng. 
Hơn bảy thế kỉ đã trôi qua, biết 
bao thế hệ đã mãi mãi yên nghỉ 
trong vòng tay ấm áp của đất mẹ 
yêu thương nhưng mạch nguồn ân 
nghĩa, uống nước nhớ nguồn vẫn 
không ngừng chảy. Thấm nhuần 
truyền thống quý báu từ ngàn đời 
ấy của dân tộc, thầy và trò trường 
THPT Trần Nguyên Hãn luôn ghi 
nhớ công ơn nhà giáo Đỗ Khắc 
Chung, người đã gieo mầm tri thức, 
ươm những tài năng cho đời. Hàng 
năm, cứ mỗi độ Tết đến, xuân về, 
tập thể giáo viên và học sinh của 
trường lại nao nao hướng về nguồn 
cội, dâng nén hương thơm tưởng 
nhớ người thầy đáng kính với tấm 
lòng biết ơn sâu sắc, chân thành.
Hoạt động thường xuyên này 
của thầy trò nhà trường không chỉ 
nhắc nhớ về truyền thống, đạo lý 
ân tình mà còn góp phần giáo dục 
nhân cách và bồi dưỡng tri thức cho 
học sinh. Tới thăm đền thờcụ Đỗ, 
học sinh được hòa mình vào một 
giờhọc ngoại khóa thú vị. Các em 
được cung cấp thêm những kiến 
thức quý báu về lịch sử và văn hóa 
địa phương qua những trải nghiệm 
thực tế, từ đó vun đắp tình yêu quê 
hương, đất nước, lối sống nhân 
ái nghĩa tình, thủy chung son sắt. 
Ngoài ra, hoạt động ý nghĩa này còn 
khơi dậy niềm tự hào sâu sắc về nét 
đẹp của quê hương, nhờđó các em 
như được tiếp thêm ngọn lửa đam 
mê trong học tập và phấn đấu tu 
dưỡng đạo đức để trở thành con 
ngoan, trò giỏi, mai này xây dựng, 
cống hiến cho quê hương. n
Bánh tẻ Tứ Yên
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 52trang văn nghệ nhà trường trang văn nghệ nhà trường 53 Xuân Đinh Dậu- 2017
cây bưởi, cây sắn, tầm gửi 
cây dọc và các loài cây có 
vị đắng khác cùng với vỏ 
bưởi, chã vừng, chã ngô, vỏ 
lạc mỗi thứ một ít đem đốt 
trên sân gạch vào khoảng 
giữa tháng Chạp ta khi heo 
may cuối năm đổ về, sẽ 
được một thứ tro; tro này 
đem giần bỏ những phần 
chưa cháy hết rồi đổ vào 
một vại nước khoảng 10 lít 
ngâm 10-15 ngày sau chắt 
nước trong ra thì dùng 
được. Nước dùng để ngâm 
tro cũng phải là nước giếng 
khơi trên đồi cao thật trong 
và thật ngọt. Để phân biệt 
độ mặn nhạt của nước 
nẳng, các bà, các mẹ có 
kinh nghiệm dùng một 
miếng cau cộng một lá 
trầu không giã nhỏ thả vào 
bát nước nẳng: nếu màu 
nước đỏ tươi là được nẳng; 
nếu đỏ vừa là nhạt nẳng, 
phải lấy một ít nước vôi 
trong hoà thêm vào nước 
nẳng cho vừa. Nước nẳng 
có tác dụng như hàn the, 
nhưng không độc hại, làm 
cho bánh dẻo dai, giòn... 
Sau là đến khâu chọn 
gạo làm bánh phải là gạo 
tám mới xát. Gạo đem giã 
thành bột. Lấy nước nẳng 
gột đều cho ướt rồi đem 
vào cối giã gọi là lèn bánh, 
lèn càng nhiều, bánh càng 
dẻo dai. Lấy bột đã lèn cho 
vào nồi bóp đều; tiếp tục 
cho nước nẳng với liều 
lượng một phần bột cộng 
một phần nước quấy cho 
bột hoà đều. Đun nhỏ 
lửa, hai tay dùng đũa cái 
đảo đều để bột khỏi cháy. 
Khi bột đã sột sệt thì bắc 
ra, múc dần sang lá dong 
ngay khi còn nóng. Cho 
nhân vào giữa gói lại: Hai 
tay lăn đều cho bánh tròn 
và dài độ 15-20cm (khoảng 
một cỡ tay từ cổ tay đến 
đầu ngón tay giữa là được), 
dùng tay bẻ hai đầu lá 
dong gập lại (để khi sôi, bột 
bánh không chạy ra ngoài) 
rồi lấy lạt buộc tròn quanh 
bánh. 
Gói xong, xếp bánh 
vào chõ, hấp cách thuỷ 
khoảng một tiếng rưỡi 
đồng hồ là bánh chín. Bắc 
chõ bánh ra, mùi thơm 
ngào ngạt, mùi thơm của 
gạo tám, mùi của nhân 
thịt ba chỉ với hành lá, mục 
nhĩ, hạt tiêu nước mắm 
hòa quyện nên một thứ 
hương vị thật khó tả. Khi 
bóc ra ruột bánh có màu 
xanh của lá dong, trong 
suốt nhìn thấy cả nhân bên 
trong, mềm nhưng không 
nát. Cắt bánh thành từng 
miếng nhỏ vừa ăn, xếp ra 
đĩa, khi ăn chấm với nước 
mắm có pha chút chanh 
với hạt tiêu. Cắn một 
miếng bánh ta cảm nhận 
độ giòn độ ngọt vị béo, vị 
thanh, tất cả hòa quyện 
vấn vương nơi đầu lưỡi, ăn 
chỉ thấy no mà không biết 
chán, ăn một lần là nhớ 
mãi không quên.
Bánh tẻ là một trong 
những thứ bánh không 
thể thiếu trong ngày tết ở 
quê tôi. Bánh được làm để 
dâng cúng ông bà tổ tiên, 
bánh được bày trong mâm 
cỗ tết, bánh được dùng để 
làm quà biếu. Là một thứ 
quà quê bình dị nhưng 
đậm nghĩa tình như chính 
con người ở vùng quê 
nghèo cằn cỗi mà sâu nặng 
tình người. Chính vì hương 
vị đặc biệt ấy mà những 
người con xa quê, cho dù 
được thưởng thức đủ thứ 
sơn hào hải vị, mâm cao cỗ 
đầy nhưng vẫn thèm đến 
cháy lòng một miếng bánh 
quê hương. n
T
ừ bao đời nay, thơ 
văn viết về mùa 
xuân vẫn là sự hội tụ 
của cái đẹp, là sự đan kết, 
thêu dệt giữa lòng người và 
đất trời. Các áng văn đẹp 
câu thơ hay viết về mùa 
xuân vẫn neo đậu trong 
trái tim con người, đặc 
biệt là trẻ thơ với những 
cảm xúc tự nhiên. Trong 
chương trình Ngữ văn 
Trung học, các bài thơ viết 
về mùa xuân khá nhiều, 
các áng văn dẫu có vị trí 
khiêm tốn hơn nhưng đều 
là sự trân quý bởi “Quý hồ 
tinh bất quý hồ đa’. Trước 
hết chúng ta đến với mùa 
xuân của Vũ Bằng qua 
bài bút ký “Mùa xuân của 
tôi”. Đoạn trích “Mùa 
xuân của tôi” là đoạn mở 
đầu của chương một “Mơ 
về trăng non rét ngọt”của 
thiên tùy bút “Thương nhớ 
mười hai”.Mười hai tháng 
là mười hai cung bậc của 
cảm xúc, là mười hai nhịp 
cầu của sự nhớ thương cứ 
nối dài trong lòng người 
xa xứ .
Ba câu văn mở đầu, 
người đọc đã bị «thôi 
miên» bởi giọng văn chính 
luận - trữ tình lý trí tỉnh 
táo là độ mê say của tình 
cảm qua những hình ảnh 
đời sống trong mối tương 
quan gắn bó: non thương 
nước, bướm thương hoa, 
trăng thương gió, trai 
thương gái, mẹ yêu con, 
cô gái còn son nhớ chồng. 
Hơi văn liền mạch, lời văn 
dồn dập... Tất cả những 
yếu tố ngôn từ của tác giả: 
“Tự nhiên là thế: ai cũng 
chuộng mùa xuân. Mà 
tháng giêng là tháng đầu 
của mùa xuân, người ta 
càng trìu mến, không có 
gì lạ hết. Ai bảo được non 
đừng thương nước, bướm 
đừng thương hoa, trăng 
đừng thương gió; ai cấm 
được trai thương gái, ai 
cấm được mẹ yêu con; ai 
cấm được cô gái còn son 
nhớ chồng thì mới hết 
được người mê luyến mùa 
xuân”. 
“Chuộng”, “trìu mến”, 
“mê luyến”,trình tự xuất 
hiện của ba từ theo cấp độ 
tăng dần đã nói lên cung 
bậc tình cảm của con 
người đối với mùa xuân. 
Đó là thứ tình cảm «tự 
nhiên như thế», «không có 
gì lạ hết».Sau hai câu văn 
khẳng định là câu văn giả 
định để khẳng định với 
những cụm từ hô ứng mà 
vế đầu được điệp lại tới 
bốn lần: “Ai bảo được, ai 
cấm được”, “thì mới hết 
được”... Cùng sự chắc nịch 
của đó đã khẳng định tình 
cảm của con người đối với 
mùa xuân là một quy luật 
tự nhiên, tất yếu.
Mùa xuân trong cảm 
thức của Vũ Bằng là mùa 
xuân của xứ Bắc, mùa 
xuân của người xa xứ. 
Dường như trong ký ức 
của nhà văn mùa xuân 
hiện lên cụ thể chân thực 
trong mọi cảm xúc với tác 
giả nó là “Mùa xuân thần 
thánh”. Chỉ với hai câu 
văn tả ít, gợi nhiều, nhà 
văn đã thu hết cả hồn vía 
của cảnh vật mùa xuân: 
“Sông xanh, núi tím; mưa 
Mùa xuân đi qua
những trang văn trong nhà trường 
@TrầNCôNg MiNH
Trường THCS & THPT Hai Bà Trưng
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 54trang văn nghệ nhà trường trang văn nghệ nhà trường 55 Xuân Đinh Dậu- 2017
riêu riêu, gió lành lạnh, 
tiếng nhạn kêu trong đêm 
xanh, tiếng trống chèo 
vọng lại, câu hát huê tình 
của cô gái đẹp như thơ 
mộng...”và đặc biệt là hình 
ảnh “trời đất mang mang” 
được gợi ra từ cảm nhận 
tinh tế. Có hình ảnh ngày 
nay đã không còn nữa, 
nhưng đa phần thuộc về 
cảnh của mùa xuân muôn 
thuở, trong kí ức mà cũng 
là hiện tại, tương lai... Gần 
gũi thân thuộc mà sao 
bây giờta mới cảm nhận 
hết chất thơ mộng, huyền 
ảo của nó qua lời văn dịu 
ngọt của ông. Không chỉ tả 
cảnh mùa xuân, nhà văn 
còn làm sống lại những 
tình cảm với mùa xuân 
mà chúng ta biết rằng cảm 
xúc là cái mênh mang, mơ 
hồ khó nắm bắt, nó vụt 
đến, vụt đi và dễ rơi vào sự 
diễn đạt đơn điệu, nhàm 
chán. Thế nhưng Vũ Bằng 
đã vượt qua cửa ải ngôn 
ngữ để cụ thể hóa cảm xúc 
con người bằng những so 
sánh. Vẫn biết so sánh là 
một thủ pháp trong văn 
học được nhiều nhà văn 
sử dụng nhưng Vũ Bằng 
thật tài hoa khi tạo các 
hình ảnh so sánh diệu 
bút “Ngồi yên không chịu 
được”, “đi ra ngoài vào 
những lúc đất trời mang 
mang”, “tự nhiên thấy một 
cái thú giang hồ êm ái như 
nhung và không cần uống 
rưọu mạnh cũng như lòng 
mình say sưa một cái gì đó 
- có lẽ là sự sống”, “nhựa 
sống trong người căng lên 
như máu căng lên trong 
lộc của loài nai, như mầm 
non của cây cối nằm im 
mãi không chịu được, phải 
trồi ra thành những cái lá 
nhỏ li ti giơ tay vẫy những 
cặp uyên ương đứng cạnh”.
Và đây là một so sánh rất 
bạo - so sánh tình người 
với hành vi của động vật: 
“Y như những con vật nằm 
thu mình một nơi trốn rét 
thấy nắng ấm trở về thì 
lại bò ra nhảy nhót kiếm 
ăn, anh cũng “sống” lại và 
thèm khát yêu thương thực 
sự. Ra ngoài trời ai cũng 
muốn yêu thương...
Mùa xuân gắn liền với 
ngày Tết, ngày Tết ở xứ Bắc 
bao giờcũng kỹ càng, “bày 
biện “ cầu kỳ hơn, nhưng 
cái tài của Vũ Bằng là ông 
không nhắc đến một chữ 
Tết nào mà chúng ta vẫn 
hình dung ra cảnh đón Tết 
trong mỗi gia đình. Không 
phải mâm cao cỗ đầy, 
mà là cái không khí bao 
trùm. Đó là ánh sáng của 
đèn nến, hương thơm của 
nhang trầm, bầu không khí 
đoàn tụ êm đềm trên kính 
dưới nhường, là tình cảm 
tín ngưỡng, tâm linh... Tất 
cả khiến lòng người cảm 
thấy “ấm lạ lùng”, “như 
có không biết bao nhiêu là 
hoa nở, bướm ra ràng mở 
hội liên hoan”. 
Người xưa có câu:“Giỗ 
Tết quanh năm không 
bằng rằm tháng Giêng”.
Thời điểm từ Tết đến rằm 
tháng Giêng cũng rất đẹp, 
mang không khí huyền 
ảo. Ngòi bút đặc biệt tinh 
tế đã phát hiện và miêu tả 
sự thay đổi, chuyển biến 
của màu sắc và không 
khí đất trời, cây cỏ: “Tết 
hết mà chưa hết hẳn, đào 
hơi phai nhưng nhụy vẫn 
còn phong, cỏ không mướt 
xanh như cuối đông đầu 
giêng, nhưng trái lại, lại 
nức một mùi hương man 
mác...”, “trời đã hết nồm, 
Mùa xuân xứ Bắc 
mưa xuân bắt đầu thay thế 
cho mưa phùn, không còn 
làm cho nền trời đùng đục 
như màu pha lê mờ. Sáng 
dậy, nằm dài nhìn ra cửa 
sổ thấy những vệt xanh 
tươi hiện ở trên trời, mình 
cảm thấy rạo rực một niềm 
vui sáng sủa. Trên giàn 
thiên lí, vài con ong siêng 
năng bay đi kiếm nhị hoa. 
Chỉ độ tám chín giờ sáng, 
trên nền trời có những làn 
sóng hồng hồng rung động 
như cánh con ve mới lột”.
Màu sắc, hương thơm 
và ánh sáng của mùa xuân 
ở trong khoảng thời gian 
ngắn ngủi ngay sau rằm 
tháng Giêng - giống như 
thời gian bản lề giữa đầu 
xuân và cuối xuân - đã cho 
ta cái cảm giác mùa xuân 
đang chín. Đoạn văn miêu 
tả chứa đựng những hình 
ảnh chọn lọc của không 
gian trong những thời 
điểm thời gian cụ thể và 
thấm đượm tâm tình tác 
giả. Có lúc, không kìm nổi 
lòng mình, ông đã thốt lên 
tiếng gọi mùa xuân như 
tiếng xuýt xoa khen tặng 
người thân: «Đẹp quá đi, 
mùa xuân ơi!».
Đến với tác phẩm 
“Vợ chồng A Phủ” của Tô 
Hoài một lần nữa trái tim 
ta lại căng tràn sức sống 
khi đến với mùa xuân trên 
vùng núi Tây Bắc. Hãy đọc 
chậm để các giác quan 
và trí tưởng tượng có thể 
“theo kịp” ngòi bút của 
nhà văn khi vẽ nên quang 
cảnh Tết đầy khác biệt 
trên núi cao. Tết ở đây 
không đến trong làn mưa 
bụi giăng mù gọi chồi non, 
lộc nõn; cũng không phải 
với những rừng đào, rừng 
mận tưng bừng khoe sắc 
vẫn mặc nhiên hiện về mỗi 
khi người ta nghĩ tới mùa 
xuân Tây Bắc. Nó không về 
theo lời hẹn trước, không 
nhất nhất phải đồng hành 
cùng tháng ấy, ngày ấy 
trên tấm lịch... Trái lại, 
người dân vùng núi miền 
Tây “cứ ănTết khi gặt hái 
vừa xong, không kê ngày 
tháng nào.  ĂnTết như 
thế cho kịp lúc mưa xuân 
xuống thì đi vỡ nương 
mới».Nhịp sống của con 
người  “hoà thuận”một 
cách hồn nhiên, tự nhiên 
cùng nhịp điệu của thiên 
nhiên, vũ trụ như thuở sơ 
khai. Khi “các nương ngô, 
nương lúa gặt xong, ngô 
lúa đã xếp yên đầy các nhà 
kho”, người được an nhàn, 
thư thái thì vui chơi đón 
Tết. Có phải vì thế mà Tô 
Hoài tả cảnh Tết đến vào 
lúc “gió thổi vào cỏ gianh 
vàng ửng, gió và rét rất dữ 
dội”, nhưng vẫn gợi được 
cái không khí náo nức, 
tươi tắn của mùa xuân? 
Ngòi bút của nhà văn chỉ 
phác qua vài sắc màu đậm 
chất địa phương, vài âm 
thanh quen thuộc của 
đời thường cũng đủ khiến 
lòng người háo hức không 
kém gì đám trẻ “đợi Tết, 
chơi quay, cười ầm trên 
sân chơi trước nhà”. Hình 
ảnh những chiếc váy hoa 
“đem ra phơi trên mỏm 
đá xoè như con bướm sặc 
sỡ”  trong các làng Mèo 
Đỏ và tiếng sáo gọi bạn 
đi chơi “lấp ló ngoài đầu 
núi”mang hương vị độc 
đáo của mùa xuân Tây 
Bắc. Tết ở đây gắn liền 
với những đêm tình nồng 
nàn, mê đắm: “trai gái 
đánh pao, đánh quay rồi 
đêm đêm rủ nhau đi chơi. 
Suốt đêm, con trai đến nhà 
người mình yêu, đứng thổi 
sáo xung quanh vách”. Có 
cả bữa cơm Tết cúng ma, 
bữa rượu bên bếp lửa, rồi 
«người nhảy đồng, người 
hát»...Bằng lối “điểm 
xuyết” như thế, Tô Hoài 
dần xoá đi khoảng cách 
thời gian và không gian, 
đưa người đọc nhập vào 
nhịp sống riêng của miền 
đất này. 
Vâng! Mùa xuân vẫn 
muôn đời hấp dẫn người 
làm nghệ thuật. Mùa đông 
dẫu có dài đến đâu thì mùa 
xuân vẫn tới. Đọc những 
trang văn viết về mùa xuân 
của Vũ Bằng hay Tô Hoài, 
lòng mỗi chúng ta lại dạt 
dào bao cung bậc cảm 
xúc: Có cái háo hức, say 
mê có sự bâng khuâng tiếc 
nuối... Quả thật nhà văn 
là người dẫn đường cho ta 
đến với xứ sở của cái đẹp, 
ta cứ say sưa ngắm mãi vẻ 
đẹp dạt dào của mùa xuân 
mà thấy rằng “non nước 
mình đâu cũng đẹp như 
tranh”, lòng mãi yêu mùa 
xuân cho dù ở bất cứ miền 
quê nào. 
Nhân dịp một mùa 
xuân đang đến gần, mỗi 
“chúng ta sẽ mở cuốn sách 
với các trang trắng tinh. 
Chính chúng ta sẽ viết lên 
đó. Quyển sách có tên là Cơ 
hội và chương đầu tiên là 
Ngày Đầu Năm”. n
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 56trang văn nghệ nhà trường trang văn nghệ nhà trường 57 Xuân Đinh Dậu- 2017
12
. Tháng cuối cùng 
của năm. Những 
cơn mưa vội vã 
đến, vội vã đi nhẹ như hơi 
thở. Chỉ có hanh hao nắng 
và gió. Chỉ có se sắt lạnh 
và buốt. Những con phố 
dài nằm nghiêng nghiêng 
nghe tiếng lăn xao xác của 
những chiếc lá sấu đã khô 
giòn.
12 - Em cuối cấp. Vẫn 
sân trường thênh thang ấy, 
vẫn lớp học quét sơn vàng 
ấm ấy, vẫn dãy hành lang 
hun hút ánh nhìn ấy, thầy 
cô ấy, bè bạn ấy... mà sao 
thấy trìu mến thân thương 
lạ lùng. Có phải “vì sắp chia 
xa nên mới thấy nhớ nhau 
hơn?”. Không biết, nhưng 
tất cả, từ bài giảng của 
thầy, lời dạy của cô, tiếng 
cười giòn tan của lũ bạn 
và cả những giọt nước mắt 
giận hờn nữa...Tất cả, tất cả 
đã trở thành một miền yêu 
dấu trong tâm hồn.
12 - Em cuối cấp. 
Những trò nghịch ngợm 
“nhất quỷ nhì ma” cũng 
rủ nhau lặng lẽ bốc hơi, 
nhường chỗ cho chuỗi 
ngày đầy thấp thỏm. Thấp 
thỏm nghe dự thảo thay 
đổi quy chế thi, thấp thỏm 
đợi công bố phương án 
chính thức, thấp thỏm 
chờbộ đề thi minh họa... 
Thấp thỏm... thầy cô, thấp 
thỏm... học trò.
12 - Em cuối cấp. Ngọn 
đèn khuya chong dài thao 
thức. Những chồng đề trắc 
nghiệm xếp dày, xếp dày 
lên mỗi ngày. Hanh hao, 
se sắt giữa tháng 12 mà mồ 
hôi vẫn rịn ướt từng sợi tóc 
mai. Hộp messenger rung 
lên, vỏn vẹn ba từ: “Cố lên 
nhé!”. Bất giác mỉm cười 
vì cũng có những 12 đang 
đồng hành cùng mình 
trong mỗi nhịp tích tắc tích 
tắc đều đều...
Ừ! 12 ơi, cố lên nhé! 
Chặng đường chúng mình 
đi ừ thì lắm nhọc nhằn, vất 
vả nhưng chẳng trái ngọt 
nào không trải qua đắng 
chát, chẳng hoa thơm 
nào không đọng lắng gió 
sương. Ngoài kia, cây bàng 
già khẳng khiu, trơ trọi, 
vẫn cố vươn mấy chiếc lá 
đỏ cuối cùng chờcho một 
mùa mới bung nở những 
lộc xanh...
Thương lắm 12! Cố 
lên! n
Thương
lắm,
12! @TrầNPHươNg Hoa 
Trường THPT Bình Xuyên
H
ọ Trần sản sinh 
được nhiều nhân 
vật kiệt xuất, có 
công với triều đại nhà Trần, 
xây dựng được một chế độ 
phong kiến hùng mạnh, 
như: Trần Thủ Độ, Trần 
Quốc Tuấn, Trần Quang 
Khải, Trần Nhật Duật... 
Công trạng của nhà Trần 
là đã đoàn kết được toàn 
dân phát huy được lòng 
yêu nước của mọi tầng lớp 
nhân dân, 3 lần chiến thắng 
quân xâm lược Nguyên - 
Mông một cách vẻ vang.
Trần Nguyên Hãn 
(1386 - 1429) chính là hậu 
duệ của dòng họ Trần anh 
hùng, tài trí; là con Trần Án 
và bà Lê Thị Hoàn, cháu 
nội của quan Tư Đồ Trần 
Nguyên Đán. Trần Nguyên 
Hãn được sinh ra ở trang 
Sơn Động và trở thành 
người Vĩnh Phúc. Để mưu 
việc cướp ngôi nhà Trần, 
Hồ Quý Ly đã thẳng tay sát 
hại tôn tộc nhà Trần. Con 
gái bị bắt làm nô tì, con trai 
bị dìm chết hoặc chôn sống. 
Trước tình thế đã tiên liệu 
được, năm Ất Sửu (1385), 
bà Lê Thị Hoàn đang lúc 
bụng mang dạ chửa đã 
phải chạy lên lánh nạn ở 
trang Sơn Động thuộc tổng 
Cao Mật, huyện Lập Thạch, 
trấn Sơn Tây, nay là xã Sơn 
Đông, huyện Lập Thạch, 
tỉnh Vĩnh Phúc, ngay sau 
khi ông Trần Án là chồng bà 
và con trai cả của bà bị Hồ 
Quý Ly sát hại.
Bà Lê Thị Hoàn mặc dù 
xuất thân quý tộc, nhưng 
bà nhanh chóng hoà đồng 
với cư dân Sơn Đông, học 
được cách nấu dầu trẩu làm 
kế sinh sống, không quản 
vất vả nắng mưa, tần tảo để 
nuôi Trần Nguyên Hãn nên 
người. 
Đền thờTrần 
Nguyên Hãn là di tích lịch 
sử văn hóa tiêu biểu, là một 
trong 3 di tích đặc biệt quan 
trọng thuộc xã Sơn Đông, 
huyện Lập Thạch đã được 
Bộ VH-TT & DL xếp hạng 
Di tích Lịch sử Văn hóa cấp 
quốc gia. Đền đựơc xây 
dựng ở thôn Đa Cai, xã Sơn 
Đông, huyện Lập Thạch, 
trên chính nền nhà cũ của 
gia đình ông. Từ khi xây 
dựng đến nay, đền đã được 
tu sửa nhiều lần và xây 
dựng thêm, chủ yếu vào đời 
Nguyễn.
Đền thờđược tu bổ 
từ tháng 7/2010 đến tháng 
9/2012 trên nền diện tích 
2.259m2. Đền được xây 
@NguyễNTHị THaNHNHàN
Trường THPT Văn Quán
Điểm đến hấp dẫn
cho những chuyến hành hương
đền thờ tả tướng quỐc trần nguyên hãn
Lập Thạch - Vĩnh Phúc là một vùng đất cổ có truyền thống lịch sử, văn hoá lâu đời, có bề 
dày văn hiến và nhiều phong tục cổ tốt đẹp của nền văn minh lúa nước. Là một huyện 
gần kề với đỉnh của đồng bằng châu thổ sông Hồng, tiếp giáp với Kinh đô Văn Lang thời 
Hùng Vương, nên các phong tục tín ngưỡng còn đậm sắc thái tinh thần của người Việt 
cổ. Lập Thạch có nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử, tiêu biểu là đền thờ Tả 
Tướng quốc Trần Nguyên Hãn.
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 58trang văn nghệ nhà trường trang văn nghệ nhà trường 59 Xuân Đinh Dậu- 2017
dựng trên một thế đất bằng 
phẳng, cao rộng, tương 
truyền chính là nơi đặt Phủ 
đệ cũ của Trần Nguyên 
Hãn. Đền được cấu trúc 
theo kiểu chữ “Đinh”, xung 
quanh có tường bao bọc 
tạo thành khuôn viên chữ 
“điền” vuông vắn. Các công 
trình xây dựng gồm 3 phần: 
Cổng đền (Tam quan), nhà 
tiền tế, hậu cung. 
Liên quan tới di tích 
tương truyền còn có 2 vật 
cổ: Thanh Gươm và Phiến 
đá mài gươm. Chuyện kể 
rằng, bà Lê Thị Hoàn đã 
trao cho con thanh kiếm 
gia truyền của cụ tổ 7 đời 
là Thượng tướng Thái Sư 
Trần Quang Khải và nhắc 
nhở con: - Cha con (Trần 
Án) đã quý thanh kiếm này 
hơn cả tính mạng mình. Cụ 
tổ 7 đời đã dùng nó để đánh 
giặc Nguyên - Mông. Mẹ đã 
liều chết giữ gìn thanh kiếm 
và bí mật đem được về đây, 
để có hôm nay trao lại cho 
con, đặt niềm tin vào con. 
Nay giặc Minh đã sang giày 
xéo đất nước ta, giết hại dân 
mình, con là người có chí, 
có tài, hãy biết giữ lấy nó, 
làm rạng danh cho tổ tông. 
Trần Nguyên Hãn nghẹn 
ngào hứa với mẹ: Con hiểu 
lòng mẹ. Con sẽ không để 
danh tiếng của thanh bảo 
kiếm này bị mai một. Con 
sẽ mài cho nó thêm sắc và 
dùng nó vào việc đại nghĩa. 
Tại mảnh đất Sơn 
Đông, Trần Nguyên Hãn 
chiêu quân hạ được thành 
Tam Giang, làm chủ vùng 
Bạch Hạc (thuộc Việt Trì - 
Phú Thọ ngày nay) khiến 
giặc Minh vô cùng sợ hãi. 
Từ Bạch Hạc nghĩa quân về 
tụ với nghĩa quân Lam Sơn, 
phối hợp cùng tướng Lê Lợi 
đập tan quân Minh. Sự kết 
hợp đó đã tạo nên những 
chiến thắng oai hùng của 
dân tộc như: Chi Lăng - 
Xương Giang. 
Sau chiến thắng Chi 
Lăng - Xương Giang, Trần 
Nguyên Hãn là một trong 
những đại diện cao cấp 
của nghĩa quân Lam Sơn, 
tên ông được xếp ngay sau 
tên của Lê Lợi, cầm đầu 
phái đoàn vào hội thề ở 
thành Đông Quan. Thực 
chất là Trần Nguyên Hãn 
vào Đông Quan nhận cho 
Vương Thông được đầu 
hàng. 
Tháng 11 năm Mậu 
Thân (1428), Trần Nguyên 
Hãn được luận công ban 
thưởng chức Tả Tướng 
quốc, một chức võ quan 
cao cấp nhất thời đó, và 
được phong tặng 4 chữ 
“Khai Quốc Nguyên Huân”. 
Chính vì thế, sau cuộc hội 
thảo về Trần Nguyên Hãn 
tháng 10/1988, các nhà 
khảo cổ đã tìm vào rừng 
Thần, rồi sang Ao Tó, theo 
ngòi dẫn cách Sông Lô 
150m, hơn 1 năm đào bới 
thì phát hiện ra hòn đá mài 
gươm của Tả Tướng quốc. 
Hòn đá in rõ vết mài của 
thanh Thượng phương bảo 
kiếm mà Trần Nguyên Hãn 
thời trai trẻ đã từng khổ 
luyện nhiều đường gươm 
bí truyền để chờdịp cứu 
nước, luôn luôn mài cho 
thanh gươm sắc bén. Hòn 
đá được tìm thấy ở độ sâu 
2m do phù sa Sông Lô vùi 
lấp, chiều dài khoảng 2,5m, 
chiều dày độ 1m, có mặt 
phẳng hằn vết mài vũ khí 
như đao, kiếm. Phiến đá cổ 
tích này được chính quyền 
và nhân dân xã Sơn Đông 
trục vớt, đem về đặt trên 
bệ thờtrong Phương đình 
4 mái cong để mọi người 
dễ chiêm ngưỡng. Phương 
đình có 3 mặt thoáng, thiết 
lập bên trái phía trước, cận 
kề với cột phương đăng đền 
thờTả Tướng quốc, chứng 
minh một hiện thực lịch sử 
đầy bi tráng, nhưng cũng 
rất tự hào. 
Tại cổng đền, hai bức 
tượng hộ pháp và hai bức 
hổ phù đầu hồi, tạo bậc 
Đền thờ Tả Tướng Quốc Trần Nguyên Hãn
lên xuống bằng đá có rồng 
chầu 2 bên theo lối chẩn 
tắc, phần bậc đường này 
nối từ đường bê tông thôn, 
xóm vào đến nghi môn.
Hai bên là nhà khách 
hay còn gọi là Tả mạc và 
Hữu mạc. Khu chính điện 
là gian thờTả Tướng quốc. 
Tại tiền sảnh, trên chính 
điện nơi thờTả Tướng quốc 
treo một bức hoành phi cỡ 
lớn, lọt vào giữa hai cột cái, 
chạy dài suốt gian giữa, có 
4 chữ đại tự thiếp vàng, nổi 
bật trên nền gỗ sơn đen 
đó là “Khai Quốc Nguyên 
Huân”. “Khai Quốc” có 
nghĩa là “Mở nước”, dựng 
nên một triều đại mới, thiết 
lập một quốc gia có lãnh 
thổ, có nhân dân, có chủ 
quyền, định được bản đồ và 
quan chế. “Nguyên Huân” 
có nghĩa là công lao to lớn, 
công lao xếp hàng đầu, trên 
mọi người. Bốn chữ này 
nhằm tôn xưng, ca ngợi 
Trần Nguyên Hãn, người 
làng Quan Tử, xã Sơn Đông, 
huyện Lập Thạch. 
Bên trái gian thờngai 
Trần Nguyên Hãn là gian 
thờvợ ông - bà Lê Thị 
Tuyển và thổ thần. Bên 
phải là gian thờhai cụ thân 
sinh ra Trần Nguyên Hãn 
(ông Trần Án và bà Lê Thị 
Hoàn) và Hộ thần. Như 
vậy, ngôi đền gồm 5 gian 
tiền tế, 3 gian hậu cung có 6 
hàng chân cột gỗ lim bề thế, 
kiến trúc bộ vì kiểu “chồng 
rường giá chiêng và thượng 
rường hạ kẻ”, nguyên liệu 
bằng gỗ mang giá trị văn 
hóa đặc trưng của loại 
hình kiến trúc di tích cuối 
thời Lê, đầu thời Nguyễn. 
Các mảng, các đề tài chạm 
khắc, trang trí mỹ thuật trên 
kiến trúc, ở đồ thờtự, với kỹ 
thuật sơn thiếp trên hoành 
phi, câu đối, long ngai bài 
vị... đều là những tác phẩm 
điển hình về nghệ thuật 
điêu khắc, tạo hình dân 
gian truyền thống, truyền 
tải những tư duy và triết lý 
tâm linh qua các thế hệ bảo 
lưu, góp phần tôn vinh giá 
trị lịch sử trong kho tàng di 
sản văn hóa dân tộc. Kiến 
trúc tổng thể của ngôi đền 
mang đậm nét văn hóa tín 
ngưỡng dân gian, chúng ta 
đã bắt gặp rất nhiều hình 
tượng “Rùa đội hạc” đây là 
biểu tượng tâm linh và cũng 
rất gần gũi với người dân 
Việt Nam. Theo đó, hạc là 
con vật của đạo giáo. Hình 
ảnh hạc chầu trên lưng 
rùa trong nhiều ngôi chùa, 
miếu..., hạc đứng trên lưng 
rùa biểu hiện của sự hài 
hòa giữa trời và đất, giữa hai 
thái cực âm - dương. Hạc là 
con vật tượng trưng cho sự 
tinh tuý và thanh cao. Theo 
truyền thuyết, rùa và hạc 
là đôi bạn rất thân nhau. 
Rùa tượng trưng cho con 
vật sống dưới nước, biết bò, 
hạc tượng trưng cho con vật 
sống trên cạn, biết bay. Khi 
trời làm mưa lũ, ngập úng 
cả một vùng rộng lớn, hạc 
không thể sống dưới nước 
nên rùa đã giúp hạc vượt 
vùng nước ngập úng đến 
nơi khô ráo. Ngược lại, khi 
trời hạn hán, rùa đã được 
hạc giúp đưa đến vùng có 
nước. Điều này nói lên lòng 
chung thuỷ và sự tương trợ 
giúp đỡ nhau trong lúc khó 
khăn, hoạn nạn giữa những 
người bạn tốt.  Chính vì ý 
nghĩa đó mà rùa và hạc là 
hai trong số những con vật 
được người Việt đề cao, 
biểu thị cho khát vọng tốt 
đẹp may mắn và chúng có 
một vị trí quan trọng trong 
nền văn hoá dân tộc.
Đến với khu di tích 
lịch sử văn hóa đền Trần 
Nguyên Hãn, chúng ta 
được ôn lại những kiến 
thức lịch sử hào hùng của 
dân tộc qua cuộc đời của Tả 
Tướng quốc, đồng thời hiểu 
thêm về nét văn hóa dân 
tộc Việt. Thế hệ hôm nay và 
mai sau luôn tự hào về quê 
hương Lập Thạch, nơi sản 
sinh cho đất nước ta những 
anh hùng dân tộc. n
Hòn đá mài gươm
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 60trang văn nghệ nhà trường trang văn nghệ nhà trường 61 Xuân Đinh Dậu- 2017
chạm vào bãi bờphù sa 
châu thổ sông Hồng để lại 
vùng trũng gần 5 triệu m2 
đầm nước trong xanh, san 
sát bãi cỏ lác, bờtre xanh, 
cây cối tươi tốt sum suê. 
Địa hình thoai thoải, thấp 
dần về phía Đông Nam, 
Vĩnh Yên như vùng đệm 
giữa núi đồi và đồng bằng. 
Thảm thực vật, động vật và 
thổ nhưỡng điển hình khí 
hậu ôn hòa làm nên sự kỳ 
diệu của vùng đất. Những 
cây cổ thụ trên Đồi Cao, 
Dốc Láp kéo mãi về phía 
Tây Bắc nhập hòa rừng 
quốc gia Tam Đảo như 
tấm áo choàng xanh khổng 
lồ, dát vàng chạm bạc tài 
nguyên nuôi sống con 
người. Cánh đồng bằng 
phẳng Tây Nam xòe rộng 
tạo đỉnh nhọn tam giác 
đồng bằng trù lạc châu 
thổ sông Hồng. Cách thủ 
đô Hà Nội khoảng 50 km, 
Vĩnh Yên nhiều tiềm năng 
phát triển kinh tế dịch vụ, 
du lịch và công nghiệp đã 
được chọn trong tầm nhìn 
2030. Hai chục năm qua, 
Đảng bộ, chính quyền và 
nhân dân Vĩnh Yên đồng 
lòng đồng sức nỗ lực đưa 
thành phố lên tầm cao 
mới. Sơn nữ thô mộc và 
duyên thầm năm xưa đã 
thành người đẹp lộng lẫy, 
hiện đại và tình tứ, mặn 
mà, quyến rũ. Nhiều kiến 
trúc đẹp lấp kín dần đồi 
cây sỏi đá và bao quanh hồ 
nước mênh mông; đường 
phố rực rỡ và rộng rãi; phố 
phường nhộn nhịp, đông 
vui và sầm uất; con người 
hiện đại và no đủ. Với hàng 
trăm dự án lớn, hàng tỉ 
đôla được thực hiện, Vĩnh 
Yên sẽ sớm thành nơi 
phồn vinh, thịnh vượng 
như lời Bác Hồ mong ước. 
Gần 20 vạn dân, hơn 5000 
ha, chúng ta tin rằng Vĩnh 
Yên sẽ phát huy được thế 
mạnh của một thành phố 
trẻ để xứng đáng là thành 
phố xanh- sạch- đẹp- văn 
minh và hiện đại nối thủ 
đô Hà Nội với kinh đô Văn 
Lang cội nguồn nước Việt.
Tôi nhớ mãi cảm giác 
bồng bềnh dọc Cống Tỉnh, 
lang thang vào bờTrại ổi 
hay ra đê Cụt, ghé xuống 
khu Mậu Thông sang Lạc 
Ý hay Quất Lưu… đến đâu 
cũng bình yên đồng quê 
trù phú. Không nơi nào 
cá tôm, cua, ốc, trai trai 
nhiều như Đầm Vạc. Lội 
ruộng ngập nông sát bờ
hay lặn ngụp một loáng đã 
đầy chậu trai ốc, cá tôm. 
Những tay săn bắt giỏi, lùa 
tay nhẹ nhàng có thể tóm 
được cá chép, cá trôi và cả 
ba ba hàng ký. Quanh đầm 
những ruộng rau đủ loại 
xanh om, mơn mởn. Mùa 
mưa, nước mở đầm thêm 
gấp hai ba lần chiều cao 
chiều rộng là nơi lý tưởng 
cho nhiều loài kiếm ăn và 
sinh sản. Những đàn cò, 
vạc, sếu, vịt trời, các loài 
Đầm Vạc đầu đông 2016 
V
ĩnh Yên vẫn như 
người đẹp ngủ quên 
sau chiến tranh. 
Những con phố nhỏ lọt 
thỏm giữa bao la đồi sắn, 
đồi bạch đàn thưa thớt, 
lèo tèo lúp súp đồi đất trơ 
sỏi sim mua lẫn dương sỉ 
hoang vu. Con đường nhựa 
cũ kĩ, nhỏ bé chạy dọc 
đường tàu xuôi về Hà Nội 
chốc chốc tiếng xe vội vã 
vụt qua để lại không gian 
trung du rộng rãi, thanh 
bình. Ga tàu vắng khách ba 
cặp đường ray thẳng băng 
chạy ngang đồi hoang. 
Duy chỉ khu phố chợ vẫn 
giữ nhịp sống nhộn nhịp. 
Chợ Vĩnh Yên nhô màu 
tường ve vàng loang lổ, 
cổng mở rộng nhưng hàng 
hóa chẳng đáng là bao. Thị 
xã gọn gàng từ Bưu điện 
đến cổng ga và một nhánh 
dọc theo quốc lộ 2A đến 
ngã ba, rẽ trái ngược Dốc 
Láp lên Tam Đảo và rẽ 
phải bến xe, xuôi một lèo 
về Hà Nội giữa hai hàng xà 
cừ bỏ lại những ruộng lúa 
ruộng rau xanh tốt. Xa xa 
những đồi cây nhấp nhô 
Định Trung, làng Bầu, Trại 
Thủy, Khai Quang… lộ ra 
mờmờxanh ngắt Tam Đảo 
lưng trời. Phố làng đan xen 
bình yên và thơ mộng mở 
về phía Đông Bắc. Tiếng 
kèn tầm Học viện quân sự 
báo mốc thời gian chuẩn 
một ngày, từ lúc thức dậy, 
nghỉ trưa, làm chiều và kết 
thúc cho hơn 3 vạn ông 
chủ bà chủ của 50 triệu m2 
đất nước Vĩnh Yên. Những 
lúc tĩnh vắng, còi tàu rời ga 
rúc lên, ngân tan vẳng xa 
thấm thía cả mặt hồ nước 
mênh mang, xáo động cả 
cõi bốn phường Đống Đa, 
Ngô Quyền, Liên Bảo, Tích 
Sơn. 
Sau chiến tranh, có 
người quả quyết Vĩnh Yên 
sở hữu vẻ đẹp của sơn nữ 
độ trăng tròn chưa son 
phấn. Ai đã đặt tên cho 
vùng đất tiếp giáp giữa núi 
đồi và đồng bằng Bắc Bộ 
cái tên Vĩnh Yên như sự 
bình yên vĩnh hằng vốn 
có? Và nếu người Pháp 
ghép hai chữ đầu của phủ 
Vĩnh Tườngvà Yên Lạc
khi lập tỉnh năm 1899 thì 
sự tiên tri đó lúc này đang 
thành hiện thực. Vĩnh Yên 
chưa nếm mùi ngập lụt 
bão lốc miền Trung, chưa 
bao giờkhổ đau, gồng 
mình nhịn từng giọt nước 
hạn Ninh Thuận và chiến 
tranh bom đạn chỉ sượt 
qua... Trời phú cho nơi 
này đồng đất phì nhiêu, 
mưa hòa gió thuận nên 
yên ấm quanh năm suốt 
tháng. Người Vĩnh Yên, 
tứ xứ tụ lại, mến khách và 
hòa hợp, giàu nhân ái, giàu 
tình yêu nước và chăm chỉ, 
cần cù kiếm sống. Lịch sử 
Vĩnh Yên hơn trăm năm 
đã cắm những mốc son 
chặng đường vinh quang 
xây dựng và trưởng thành. 
Không biết đến bao giờ, 
bên những dòng chép sử 
còn thơm mùi giấy mực, 
người ta sẽ được đọc cuốn 
sách về Địa dư để hiểu đầy 
đủ và sâu sắc về tự nhiên, 
đất đai, phong tục tập 
quán, lịch sử, văn hóa và 
con người Vĩnh Yên? 
Người Vĩnh Yên tự 
hào về thế đất địa linh 
nhân kiệt, tựa sơn đạp 
thủy, rừng núi hiểm trở, 
vững chãi. Cánh cung lớn 
Tam Đảo duỗi chân để 
@ Tùy bút của NguyễNVăNLự 
Trường THPT Vĩnh Yên
Bay lên
cánh vạc Vĩnh Yên 
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 62trang văn nghệ nhà trường trang văn nghệ nhà trường 63 Xuân Đinh Dậu- 2017
giữa màu cây xanh bạt ngàn mười 
năm trước, bây giờđã thấy sừng 
sững giữa trời những kiến trúc con 
người tạo nên. Những vệt sáng dài 
từ trung tâm huyện Tam Đảo nối 
trung tâm ngã 5 Hà Tiên rồi lan tỏa 
tạo nên cảnh huyền ảo lung linh 
vào đêm trời trong gió nhẹ. Người 
ta rất sai khi nghĩ rằng Vĩnh Yên 
chưa đủ níu giữ chân du khách 
trong hành trình du lịch tâm linh 
Đền Hùng - Tây Thiên- Tản Viên. 
Những con đường lớn và các quần 
thể du lịch - thương mại - dịch vụ - 
nghỉ dưỡng hoàn thành, Vĩnh Yên 
sẽ là điểm đến lý tưởng cho bạn bè 
gần xa. Vĩnh Yên hội tụ cái đẹp thơ 
mộng và hiếu khách, Vĩnh Yên hiện 
đại và ngon lành về hạ tầng nhưng 
hình như vẫn còn thiêu thiếu thứ 
gì đó, cái thứ vô hình mềm mại có 
thể kết nối chuỗi nhu cầu bình dị 
cuộc chơi của lãng tử!
Hai mươi năm sau, bạn bè 
thập phương trở về Đầm Vạc không 
khỏi ngỡ ngàng. Những công trình 
to đẹp hiện đại, những khu nghỉ 
dưỡng cao cấp, những dịch vụ 
trọn gói làm ưng lòng khách khó 
tính. Cánh vạc Vĩnh Yên đã sải 
cánh trên tầm cao mới. Thượng 
đế khám phá, mến yêu Vĩnh Yên 
trở về với câu hỏi trĩu nặng lòng 
quê. Ta về mang theo chút gì cho 
đỡ nhớ Vĩnh Yên? Ta theo cánh vạc 
đậu ngủ trên Đầm Vạc mà chẳng 
có gì làm quà cho người thân ư? 
Bao giờtrong thực đơn các nhà 
hàng khách sạn Vĩnh Yên yết món 
tép Dầu và bao giờdu khách được 
mang thứ cá nhỏ về như món quà 
ngon cho người thân chưa có dịp 
về Vĩnh Yên?
Tiếng Vạc đập cánh, tiếng kêu 
ngân xa mãi giữa bát ngát loang 
loáng mặt đầm bình yên. Hừng 
đông phớt hồng còn trông rõ 
những cánh nhỏ bay lên. n
Quê
Bùi Thị Thắm 
Trường THPT Nguyễn Viết Xuân
Hãy cho em một vé về miền quê
Gió mát rượi trên triền sông mỗi buổi
Diều vi vu, sáo lòng ai đang thổi
Thôn nữ quê sóng bước gọi nhau về
Hãy cho em một vé về miền quê
Nắng dịu dàng ve vuốt bờ đê xanh
Lúa xanh mát thơm mùi đòng con gái
Trẻ trăn trâu nướng bắp khói lam chiều
Mỗi miền quê đều quá đỗi thân yêu
Giữ bình yên mỗi khi lòng ta mỏi
Những miền quê xa gọi thương, gọi nhớ
Gọi cả đam mê suốt cả cuộc đời!
Tháng mười hai về
Góc nhỏ trong tim ta nghĩ về tuổi thơ bình dị
Vườn cải vàng tay bà chăm bón
Mẹ nấu bát canh gừng nóng hổi
Ba nhìn lịch tường nghĩ ngợi trầm ngâm
Tháng mười hai về
Chị đan khăn tặng người thương, mắt long lanh 
bẽn lẽn
Con mèo cuộn tròn trong chiếc chăn bông sưởi ấm
Ta ngồi bên thềm ngắm mưa phùn gieo sự sống 
lên cây
Tháng mười hai về
Ta lớn dần không còn thơ bé
Trái tim lần đầu biết yêu thương, hờn giận
Thư viết rồi, lại bối rối cất đi.
Tháng mười hai về
Ta vội vã bước qua làn mưa trở về tổ ấm
Vui buồn đã qua giờ càng thêm gắn bó 
Có gia đình, đông cũng hóa mùa xuân.
Tháng mười hai
nguyễn Võ Thùy TrAng 
HS Lớp 8A4 -THCS Yên Lạc
chim hàng nghìn vạn con. 
Tiếng kêu gọi đàn, tiếng 
kêu thử giọng, tiếng đập 
cánh tập bay tíu tít, rộn rã 
của bầy con non không lúc 
nào ngớt trên những tán 
cây um tùm, chằng chịt và 
phá vỡ thinh không vắng 
lặng của mặt nước mênh 
mang. Bố mẹ chúng hối 
hả bay về bay đi cho thiên 
chức sinh tồn trần thế. 
Trắng cả ngọn cây chim 
trời và tưng bừng cá nước 
tạo thành nhịp sống tất 
tả nhưng bình yên; tự do 
và hạnh phúc của bất cứ 
đầm nước nào, của bất cứ 
giống loài nào chứ không 
riêng gì Đầm Vạc. Con 
người, dù tàn bạo và thông 
thái với đủ thứ võ khí săn 
lùng, cũng không thể ngăn 
được sự bùng nổ sức sống 
tự nhiên của giống loài nơi 
đầm nước. 
Người ta bảo cái 
duyên thầm của Vĩnh Yên 
có lẽ là hương đầm, hương 
thơm ngan ngát, dịu dàng 
và quyến rũ của hồng liên 
lẫn chút mùi tanh nhẹ bùn 
đất. Hương sen điệu đà và 
nhẹ nhàng, thoang thoảng 
trong bầu không khí tươi 
sạch, trong mát tự nhiên 
không giống mùi nước hoa 
nức ngạt như xông vào 
khứu giác khi bóng hồng 
nào vừa vụt qua bây giờ. 
Ngay khi sen chớm hạ, 
chỉ vài chiếc lá nhỏ mềm 
mại ai dán lên mặt nước 
hay lá quăn queo, khô gục 
tàn tạ lúc đông sắp về, đi 
vội qua vẫn giật mình bởi 
hương sen. Đầm nhỏ nào 
cũng um tùm sen, sen 
mọc và nở hoa kín cả mặt 
hồ Đầm Chúa, Đầm Vạy, 
Đầm Bãi Dân, Đầm Cói, 
Đầm Trại Ổi…Người yêu 
sen không lý giải được vì 
sao Đầm Vạc không có 
sen mọc, ngay cả ven bờ, 
ruộng ngập? Trước kia sen 
đằm thắm khoe hương sắc 
mà không ai ngắm nhìn, 
nhưng bây giờphố đông, 
bờhồ xây đẹp, tụ quần bao 
trai thanh gái lịch, hiện đại 
và sang chảnh sẵn sàng 
thi sắc nõn nà, thơm tho 
với sen thì sen lại bay đi 
còn trơ lại nước hồ tanh 
tưởi và đen đục. Sen ơi, có 
phải em ưa thanh sạch hay 
vì con người vô tình, sống 
bon chen, ganh ghét, nhỏ 
nhen và tham lam mà sen 
thăng thiên? Tôi ước sao, 
loài sen có phép màu tự 
biến đổi gen như cá rô phi, 
cá rô đồng, như bèo tây 
bèo cái, như rau muống để 
mùa hè đua nhau mọc lên, 
đua nhau tỏa hương làm 
đẹp cho đời, giúp ích cho 
người! 
Sản vật của Đầm Vạc 
vẫn nức tiếng trong các 
chợ Cói, Chợ Tỉnh. Người 
ta truyền tai nhau thành 
ngữ: “Ăn cỗ chín lợn, mười 
trâu, không bằng tép dầu 
Đầm Vạc”. Tôi băn khoăn, 
có phải loài tép này béo 
lắm dầu mỡ hay vì lý do gì 
mà người Vĩnh Yên gọi tép 
Dầu? Người bảo tép Dầu 
nhiều mỡ ăn béo ngậy nên 
đặt tên tép Dầu; người lại 
nhìn con tép rán xong co 
lại như bã giầu các bà ăn 
nên gọi vậy. Trong quan 
niệm ẩm thực của các cụ, 
thịt trâu thịt bò ăn cũng 
độc, người ốm hay máu 
lạnh không thể ăn. Thịt lợn 
thiết sót, lợn sề; thịt gà cúm 
rù cũng phải kiêng (ngày 
xưa khó khăn lắm, trâu 
chết mới thịt, gà lợn bệnh 
mới dám thịt, còn con to 
con béo khỏe phải cân 
nộp sản lượng giao khoán 
nghĩa vụ cho hợp tác). Duy 
chỉ có cá tôm thủy sinh 
trời ban tặng, sẵn có nên 
dễ ăn, an toàn và ngon bổ 
rẻ. Đầm Vạc mênh mông 
lắm cá, nhiều tôm, cua, ốc 
đều ngon nhưng tại sao 
người ta chỉ nhắc đến loài 
cá nhỏ bé, bắt dễ dàng, chế 
biến đơn giản? Một thời và 
cả bây giờvẫn nổi tiếng 
như một đặc sản hiếm của 
Vĩnh Yên, tép Dầu Đầm 
Vạc còn ngon hơn cả thịt 
lợn thịt trâu? 
Sơn nữ xuống núi đã 
hóa thân, trở nên lộng lẫy 
và đoan trang, hiện đại rất 
quyến rũ và tình tứ điệu đà. 
Nhiều bạn bè chê chưa mỏi 
gối chồn chân đã không 
còn gì khám phá, mân mê. 
Quả thật, tính từ Đông 
sang Tây và từ Bắc xuống 
Nam, Vĩnh Yên không dài 
rộng như nhiều thành phố 
trẻ. Phía Bắc núi đồi nhấp 
nhô trải rộng những trang 
trại lớn có chủ; phía Đông 
Nam lại bao bọc đầm nước 
chừng 500 ha. Nếu lấy Bưu 
Điện làm tâm, phố thị gọn 
gàng trong vòng tròn bán 
kính mươi cây số. Từ trên 
tầng thượng chung cư 
Vinaconex, phóng về bốn 
phía mới cảm nhận được 
toàn cảnh thành phố trẻ. 
Trời trong, nhìn từ Tam 
Đảo núi, thành phố loáng 
thoáng vài đốm sáng lẫn 
Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc 64trang văn nghệ nhà trường
V
ề Tiên Lữ - Lập 
Thạch không ai 
không nhớ đến một 
thứ quà ngon nổi tiếng. Đó 
là một thứ quà vừa dân dã 
vừa thanh tao có tên gọi là
“Gạo rang”.
Nghe cái tên thôi 
chắc mọi người nghĩ nó 
chỉ là một món ăn dễ làm 
như cái tên của nó, nhưng 
khi được thưởng thức rồi 
và được nghe những bà, 
những mẹ có kinh nghiệm 
làm bánh chia sẻ thì chúng 
ta mới biết để có món quà 
ngon cũng phải rất cầu kỳ.
Bắt đầu từ những hạt 
gạo nếp ngon đặc biệt 
được chọn lựa kỹ càng, 
đem ngâm với quả dành 
dành - một loại quả rất khó 
kiếm bởi quả này rất hiếm 
và thường bị chim ăn mất 
nếu không kịp hái. Đây 
chính là nguyên liệu để tạo 
nên màu vàng đặc trưng 
của bánh và khi ngâm 
cũng phải đúng thời lượng 
thì mới có được màu vàng 
như ý. Nếu ngâm không 
đủ thời gian gạo sẽ không 
vàng, nếu ngâm lâu quá 
gạo sẽ có màu vàng sậm 
không đẹp. Sau khi ngâm 
sẽ đem đồ xôi cho chín tới 
rồi rỡ ra để cho thật nguội 
sau đó lèn cho bẹp hạt xôi, 
hạt xôi lèn càng bẹp thì sau 
khi chiên sẽ càng nở to. 
Chính vì thế các cụ đã có 
câu: “Bánh chưng nặng vỗ, 
gạo rang nặng lèn” sau khi 
lèn bẹp sẽ tách ra thành 
từng hạt riêng biệt rồi đem 
phơi thật khô. Việc đồ xôi 
cũng phải chú ý bởi nếu xôi 
sống thì gạo không nát mà 
xôi chín quá thì sẽ bết vào 
nhau không gỡ ra được. 
Để có được một mẻ 
bánh ngon lại cần đến mỡ 
của con lợn sạch. Mỡ lợn 
sau khi rán xong sẽ cho 
phần xôi đã phơi khô vào 
chiên cho nở đều lên rồi 
vớt ra để ráo mỡ, sau đó 
trộn thêm lạc rang vào để 
bánh được thơm ngon.
Một khâu quan trọng 
nhất đó chính là tạo độ 
ngọt của bánh, loại bánh 
này không thể trộn bằng 
đường mà phải bằng mật 
giọt. Thứ mật này cũng 
được người làm bánh chọn 
lựa để khi trộn vào xôi sẽ 
không bị sạn. Mật sau khi 
được đun sôi sẽ cho vào đó 
một ít gừng rồi đổ phần xôi 
đã chiên vào và nấu đến 
khi nào mật đủ độ giòn sẽ 
đổ ra mâm, lúc này phải 
nhanh tay dàn bánh ra và 
cắt thành từng miếng vừa 
ăn. Sau khi sản phẩm đã 
hoàn thành chỉ còn khâu 
đóng gói nữa là xong, lúc 
này ai cũng muốn được 
thưởng thức ngay một 
miếng bánh để thấy hết độ 
giòn tan.
Bí quyết làm bánh 
được các bà, các mẹ chia 
sẻ nhưng cũng không phải 
ai cũng làm được bởi nghe 
các công đoạn chuẩn bị 
thôi đã thấy nó cầu kỳ và 
đòi hỏi sự tỉ mỉ của mỗi 
người.
Món Gạo rang quê 
tôi bây giờđã trở thành 
món quà biếu ý nghĩa bởi 
các nguyên liệu để làm 
ra bánh đều là sản phẩm 
sạch không có chứa bất kỳ 
một thứ hóa chất nào hay 
phẩm màu nào.
Ngày tết đến nhà 
nhau chơi – được thưởng 
thức chén trà ngon bên 
cạnh đĩa Gạo rang thật 
bình dị mà đậm tình quê. 
Có thể bên cạnh đó là rất 
nhiều thứ bánh kẹo ngon 
khác nhưng ai cũng muốn 
nếm thử món bánh của 
quê hương mình, bởi nó 
được làm ra từ những đôi 
bàn tay khéo léo, chịu khó, 
chịu thương.n
Gạo rang
ĐặC SảN Quê Tôi
@Triệu THị HồNg NHuNg
Trường Tiểu học Đồng Ích B - Lập Thạch