A/ PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài.

Sự phát triển ngày càng cao của nền giáo dục đòi hỏi cao độ về phương pháp dạy và học. Để nâng cao hơn nữa chất lượng dạy và học đồng thời xây dựng những con người sáng tạo làm chủ khoa học, làm chủ xã hội....Đây cũng là đòi hỏi có tính chiến lược của xã hội trong nhiệm vụ đào tạo những con người mới, những con người phát triển một cách toàn diện. Việc đổi mới phương pháp dạy học là yêu cầu cấp bách trong thời đại ngày nay.

Trong môn học Mĩ thuật ở trường Trung học cơ sở do đặc trưng là môn năng khiếu, môn Mĩ thuật không  đào tạo các em thành họa sĩ, mà thông qua bài học nhằm giáo dục đạo đức, hình thành nhân cách. Giúp các em có cảm nhận đúng đắnn về cái đẹp, biết vận dụng vào cuộc sống, học tập, vui chơi và sinh hoạt hàng ngày. Biết cách ứng xử đẹp. Biết vươn tới cái đẹp chân thiện mĩ. Dạy học là một nghệ thuật, nhưng dạy nghệ thuật lại càng phải nghệ thuật hơn. Do vậy trong thời gian dạy học môn Mĩ thuật tai trường THCS Châu Minh tôi luôn tìm tòi và vận dụng phương pháp dạy học môn Mĩ thuật theo tinh thần đổi mới phương pháp dạy học. Khi dạy học người giáo viên phải có vai trò dẫn dắt khéo léo để biến quá trình dạy học thành quá trình tự học, tự khám phá và xây dựng kiến thức của mỗi học sinh. Để làm tốt điều đó người giáo viên cần phải nắm vững phương pháp giảng dạy theo yêu cầu của đổi mới phương pháp nhằm phát huy tính tích cực độc lập suy nghĩ, sáng tạo của học sinh thông qua việc học sinh chủ động tham gia vào các hoạt động học tập để lĩnh hội kiến thức, biến học sinh thành một chủ thể tích cực, chủ động nắm bắt kiến thức một cách tự nhiên, không gò bó. Giáo viên giữ vai trò là người hướng dẫn… Mục tiêu giáo dục là góp phần hoàn thiện nhân cách, giáo dục học sinh phát triển toàn diện. Do đó môn học nào cũng có những phương pháp giảng dạy riêng theo đăc trưng của mỗi bộ môn để nâng cao hiệu quả giảng dạy nhằm đạt mục tiêu chung.

Đặc trưng riêng của môn Mĩ thuật ở trường THSC  Do đó thầy cô giáo dạy mĩ thuật phải cần mẩn, không nóng vội khi học sinh làm bài chưa đẹp, khi học sinh không thích học, lười biếng… Mà phải tìm hiểu đối tượng để thay đổi phương pháp giảng dạy, giúp các em có thái độ học  tích cực hơn. Muốn học sinh ham thích học giáo viên phải chuẩn bị tốt phương pháp dạy, thu hút học sinh bằng cái mới ở mỗi bài dạy, mỗi phân môn.

Môn Mĩ thuật đòi hỏi học sinh phải có tính sáng tạo, độc lập trong học tập. Trò chơi là một hoạt động không trể thiếu được của con người ở mọi lứa tuổi. Là một hoạt động vui chơi của trẻ mang nội dung giáo dục như: giáo dục đạo đức, giáo dục tính kiên trì, khéo léo, nhanh nhẹn, hợp tác công việc, ứng xử thông minh, quyết đoán....Vì thế câu hỏi làm thế nào để học sinh học tốt môn Mĩ thuật  là điều mà những giáo viên như tôi trăn trở.

Muốn vậy người làm công tác giáo dục nói chung và giảng dạy môn mỹ thuật nói riêng phải tìm tòi đổi mới vận dụng sao cho phù hợp với đối tượng điều kiện của địa phương mình để thu được hiệu quả cao nhất sao cho học sinh có điều kiện tiếp cận với nội dung kiến thức mới, hiện đại với phương pháp học mới được chủ động tích cực trong học tập của học sinh, nhưng lại có điều kiện để phát huy tính độc lập sáng tạo phát triển tư duy năng lực của bản thân. Là một giáo viên giảng dạy môn mỹ thuật ở trường trung học tôi nhận thấy tầm quan trọng  của môn mỹ thuật trong hệ thống giáo dục phổ thông đáp ứng xu thế phát triển của xã hội. Nên tôi thấy bản thân cần có trách nhiệm tìm tòi ,vận dụng các phương pháp dạy học thế nào để dạy tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở nơi tôi đang công tác.

Xuất phát từ những lý do trên, tôi luôn tìm đọc sách báo học hỏi các đồng nghiệp, tìm hiểu phương pháp và hình thức tổ chức dạy học phù hợp  để áp dụng các tiết học trên lớp một cách khoa học không máy móc tạo hứng thú trong học tập cho học sinh .

Trong khuôn khổ cho phép của một sáng kiến kinh nghiệm, tôi mạnh dạn đưa ra một phương pháp mà tôi đã vận dụng khá thành công trong giảng dạy năm học vừa qua để đồng nghiệp,cấp trên cùng tham khảo và đóng góp ý kiến để sáng kiến của tôi được hoàn thiện và đầy đủ hơn phục vụ tốt hơn nữa khi giảng dạy môn mỹ thuật.“Một số phương pháp tổ chức trò chơi trong dạy - học Mĩ thuật ở Trung học cơ sở”.

2. Mục đích nghiên cứu.

- Mục đích nghiên cứu đề tài nhằm giúp tôi tự học tự rèn luyện để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ của bản thân. Giúp học sinh có  những kỹ năng vẽ bài tốt, không sao chép, phát triển tư duy, trí tưởng tượng, cảm quan đối với thế giới xung quanh một cách tự nhiên qua các bài vẽ của mình. Từ đó học sinh yêu thích môn học - làm nền tảng cho việc giáo dục thẩm mĩ cho học sinh.

- Qua các bài học các em thấy được vẻ đẹp của cuộc sống. mạnh dạn trong học tập, tự tin vào bản thân. Tiếp cận với khoa học, công nghệ mới, thấy được giá trị của các tác phẩm nghệ thuật.

- Để đáp ứng với tình hình phát triển của nền giáo dục nước nhà. Và tạo hứng thú say mê học tập cho học sinh học tốt môn mỹ thuật và các môn học khác.

- Tìm ra nguyên nhân hạn chế khi học sinh học mỹ thuật ở THCS kết quả chưa cao để khắc phục.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.

a) Đôí tượng nghiên cứu:

- Học sinh từ khối 6 đến khối 9 của trường THCS Châu Minh - Hiệp Hòa - Bắc Giang.

b) Phạm vi nghiên cứu:

- Học sinh trong trường THCS

+ Phân loại lực học của tất cả các học sinh.

+ Tìm hiểu thái độ học tập của học sinh.

+ Kết quả hoạt động.

4.Nhiệm vụ nghiên cứu và Phương pháp nghiên cứu.

a) Nhiệm vụ nghiên cứu.

- Phát huy ưu điểm và khắc phục hạn chế của việc vận dụng phương pháp sử dụng trò chơi vào thiết kế bài giảng cho phù hợp với đối tượng học THCS nâng cao chất lượng dạy và học.

- Tạo hứng thú cho học sinh say mê học tập phù hợp với tâm lý các em. Là nền tảng quan trọng để các em học những lớp trên được tốt hơn và học tốt các môn học khác.

- Tìm những nguyên nhân ảnh hưởng đến việc học môn mĩ thuật của các em.

- Tìm phương pháp hay nhất, nội dung hay nhất phục vụ cho việc dạy học mĩ thuật đạt hiệu quả.

b)Phương pháp nghiên cứu:

+ Phương pháp điều tra phỏng vấn nghiên cứu thực tiễn

+ Phương pháp dự giờ trao đổi rút kinh nghiệm, tọa đàm

+ Phương pháp so sánh đối chiếu.

+ Phương pháp chứng minh thực nghiệm....

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

B/ PHẦN NỘI DUNG

1. Cơ sở lí luận của đề tài

Môn Mĩ thuật ở trường trung học nhằm giáo dục thẩm mỹ cho học sinh là  chủ yếu, hình thành năng lực quan sát, khả năng tư duy trừu tượng, sáng tạo, phương pháp làm việc khoa học nhằm hình thành ở các em phẩm chất tốt đẹp cao quý hướng các em và giúp các em hoàn thiện hơn về đức, trí, lao, thể, mỹ để đáp ứng nhu cầu của xã hội, hội càng phát triển thì đòi hỏi con người phải phát triển toàn diện. Bản thân tôi nhận thấy môn Mĩ thuật rất cần thiết vận dụng các trò chơi vào giảng dạy để tạo hứng thú học tập và sáng tạo cho các em học sinh. Tuy nhiên các tài liệu giảng dạy môn Mĩ thuật như sách bài soạn, sách giáo viên Mĩ thuật chỉ hướng dẫn nội dung cơ bản của từng bài mà không nói đến trò chơi nên nhiều khi giáo viên không mạnh dạn đưa trò chơi vào giờ dạy. Nếu như tổ chức trò chơi trong giờ Mĩ thuật thì giờ dạy trở nên phong phú hấp dẫn học sinh, các em nắm bắt và làm bài tốt hơn.

2. Cơ sở thực tiễn.

a) Thuận lợi
          + Quan điểm nhận thức về môn Mĩ Thuật :
          - Môn Mĩ Thuật là môn học nghệ thuật, thu hút rất nhiều học sinh,.
          - Cho đến nay các trường đã có giáo viên dạy Mĩ Thuật, phong trào học Mĩ Thuật ngày càng một sôi nổi, hầu hết các em học sinh hào hứng với môn học và môn học đã được chú ý. Tất cả mọi người đã hiểu được đây là một môn học nghệ thuật. Vì vậy không ít giáo viên và học sinh, các bậc phụ huynh luôn coi trọng và đầu tư cho môn học. Qua đó các em thấy rằng Mĩ thuật là môn học bổ ích, lý thú và tươi vui, có tính giáo dục đạo đức, thẩm mĩ cao và là môn học bổ trợ tích cực cho các môn học khác. Vì thế các em đón nhận tiết học một cách nhiệt tình và hào hứng.
          + Trang thiết bị dạy học :
          - Để giảng dạy môn mĩ thuật trong chương trình đào tạo được thành công, điều này phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố như : tài liệu, phương tiện, đồ dùng trực quan, ...
      - Có một số đồ dùng cần thiết cho việc giảng dạy Mĩ Thuật cho học sinh như: bộ đồ dùng dạy học các phân môn từ lớp 6 đến lớp 9 sách tham khảo, một số tranh ảnh.
          + Cơ sở vật chất :
             Nhà trường quan tâm đầu tư cho dạy học. Vì thế góp phần thuận tiện cho việc dạy và học của giáo viên, học sinh. Học sinh chăm ngoan thích môn học.

b) Khó khăn
          + Về nhận thức :
          - Bên cạnh những thuận lợi như trên thì dạy và học môm Mĩ Thuật vẫn còn gặp phải một số khó khăn :
          - Do quan niệm của một số giáo viên, một số bậc phụ huynh còn chưa quan tâm bởi còn suy nghĩ coi môn Mĩ thuật là môn phụ nên chưa đầu tư nhiều về thời gian cũng như đồ dùng học tập cho học sinh, ... Điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giảng dạy và học tập của giáo viên và học sinh gây cho học sinh cảm giác chán nản, không tự tin làm bài. Trên thực tế điều tra tôi còn thấy có giáo viên giảng dạy bộ môn về phương pháp sư phạm còn hạn chế, lời nói còn chưa hấp dẫn, lôi cuốn học sinh, trình bày bảng còn vụng về, lúng túng,... dẫn đến học sinh không lắng nghe, không tập trung tìm hiểu bài còn mơ hồ, không nắm được mục tiêu của bài học.

Điều đó khiến cho các em không thích thú với bài học, thể hiện tác phẩm của mình qua loa, đại khái, vì thế không thấy được cái hay, cái đẹp và vận dụng vào cuộc sống hàng ngày.
           + Trang thiết bị dạy học :
            - Thực tế đời sống dân trí còn nghèo, hầu hết là con em thuần nông nên điều kiện để phụ huynh tập trung đầu tư cho học tập của các em còn hạn chế, điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến tinh thần học tập của các em.
           - Ngoài ra điều kiện nhà trường còn thiếu thốn như : phòng học chức năng, vật mẫu cho giáo viên và học sinh, phương tiện, đồ dùng trực quan.....
            Vì vậy, là một giáo viên luôn tâm huyết với nghề tôi luôn trăn trở phải tìm tòi học hỏi trong giảng dạy để cố gắng tạo hứng thú tự tin cho các em trong học tập để đưa chất lượng môn mỹ thuật được lên cao đáp ứng yêu cầu môn học. Đó chính là lý do tôi chọn đề tài này để nghiên cứu.  
3. Nguyên nhân.

- Do tâm lí, năng khiếu về môn Mĩ thuật một số em hạn chế nên kết kết quả học tập môn mỹ thuật còn hạn chế.

- Giáo viên giảng dạy môn mỹ thuật chưa có nhiều kinh nghiệm để truyền tải, gây hứng thú, say mê cho học sinh học tập chưa thật sự nghiên cứu tìm tòi sáng tạo, vận dụng nhiều phương pháp dạy học phù hợp.

- Điều kiện kinh tế mỗi gia đình khác nhau nên việc mua sắm đồ dùng học tập cho con em mình chưa đầy đủ (Nhất là môn mỹ thuật nếu thiếu đồ dùng học tập thì việc học tập vô cùng khó khăn)

- Đồ dùng dạy học chưa được đầy đủ (môn mỹ thuật đồ dùng dạy học tranh ảnh trực quan rất nhiều và quan trọng cho mỗi bài học )

- Sự phát triển mạnh mẻ của công nghệ thông tin, phần nào giúp cho giáo viên học hỏi ,truy cập ,sưu tầm những tài liệu, trực quan, ĐDDH để phục vụ cho môn học.

- Ban giám hiệu nhà trường luôn chỉ đạo sát với nội dung kế hoạch chương trình, luôn tạo điều kiện thuận lợi để giáo viên bộ môn mỹ thuật phát huy hết khả năng của mình trong công tác giảng dạy cũng như tìm tòi sáng tạo phục vụ môn học .

                           

4.Những biện pháp tác động .

- Trường THCS Châu Minh có điều kiện thuận lợi trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy.

- Từ những thực tế giảng dạy môn mỹ thuật ở học sinh THCS 6 đến khối 9 tôi đã tìm ra một số biện pháp tác động để đạt được kết quả như trên.

-  Vận dụng kết hợp các phương pháp thích hợp linh hoạt.

- Ở khối THCS phương pháp dạy học nhất là môn mỹ thuật tưởng chừng như đơn giản nhưng theo tôi thật sự rất khó, khó ở chổ nếu ở chúng ta không chỉ cần truyền đạt  kiến thức các em có thể tự thực hành, ngoài kiến thức ta còn phải vận dụng khéo léo các  phương pháp giảng dạy phù hợp ,ví dụ kể những câu chuyện, những trò chơi để tạo cho các em gần gũi chủ động thoải mái thích thú thì các em mới hứng thú say mê học tập.

-  Chuẩn bị đồ dùng dạy học chu đáo thích hợp cho từng bài dạy.

- Việc sử dụng ĐDDH là rất quan trọng, bởi đồ dùng dạy học là sự hiện diện của kiến thức có khả năng lột tả những gì trừu tượng nhất mà kênh chữ và lời diễn tả tỏa ra ít hiệu quả đôi khi bất lực “nhất là môn mỹ thuật”.Nên việc người giáo viên phải chuẩn bị đồ dùng dạy học chu đáo thích hợp, đúng lúc, đúng chổ nó sẽ tăng hiệu quả và hứng thú say mê học tập của các em.

- Vận dụng phương pháp sử dụng  trò chơi hỗ trợ nội dung.

-Trò chơi là hoạt động thu hút hứng thú của học sinh tạo không khí vui vẻ thoải mái trong giờ học, đối với ta có thể tổ chức một số trò chơi như : Trò chơi học tập, Trả lời ô chữ, làm hướng dẫn viên,.. để cũng cố cách vẽ trò chơi cũng có thể tổ chức vào đầu giờ học để tạo hứng thú và kiểm tra cũ có liên quan đến bài học mới, hoặc có thể tổ chức vào cuối giờ học để củng cố và kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh  đối chiếu với mục tiêu của bài học .Khi tổ chức trò chơi cần chú ý nếu là thi đua giữa các nhóm thì luật chơi phải rõ ràng mức độ nội dung giữa các nhóm phải tương đồng như vậy mới khuyến khích học sinh tích cực học tập .

5. Giải pháp:

a) Trò chơi học tập

- Trò chơi học tập là trò chơi có nội dung gắn với nội dung bài học và phục vụ cho mục đích học tập, giúp học sinh khai thác vốn kinh nghiệm của bản thân.

- Trò chơi học tập gắn liền với môn học: Toán, Văn, Sinh, Lịch sử, Địa Lý, Giáo dục công dân, Mĩ thuật , Âm nhạc....

- Trò chơi học tập phù hợp với đặc điểm tâm lý, nhận thức của học sinh.

- Nhận thức của học sinh THCS:

+ Quá trình nhận thức của con người:

* Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng và từ tư duy trìu tượng đến thực tiễn

* Từ cụ thể - đến trừu tượng: Quá trình nhận thức đó thuân theo quy luật lứa tuổi và khả năng trình độ.

Vì vậy một trong những nguyên tắc trong dạy học là đi từ dễ đến khó, từ cụ thể đến trừu tượng, từ cái chưa biết đến cái cần biết.

+  Đối với học sinh lứa tuổi tiểu học: nhận thức của các em nằm ở giai đoạn ban đầu - tư duy cụ thể, chủ yếu là cảm giác và tri giác, bước đầu của tư duy logic ( phân tích, tổng hợp, so sánh, rút ra quy luật).

- Nhận thức và khả năng tiếp nhận phụ thuộc vào sự hưng phấn và nhiệt tình đón nhận của người tham gia nhận thức.

- Nhận thức của con người còn phụ thuộc vào điều kiện được tham gia nhận thức - được tham gia trực tiếp vào quá trình nhận thức với tỷ lệ cao bao nhiêu thì sẽ có hiệu quả tăng lên bấy nhiêu.

Vì vậy tổ chức trò chơi học tập thông qua hoạt động dạy học các bộ môn là một hoạt động phù hợp, bổ ích và cần thiết đối với giáo dục THCS.

b) Tác dụng của trò chơi học tập đối với học sinh THCS.

-  Phù hợp với quy luật nhận thức của lứa tuổi học sinh THCS.

- Gây hứng thú, say mê cho các em trong học tập, tìm hiểu và khám phá các vấn đề liên quan đến nội dung giáo dục và rèn luyện các kỹ năng.

- Củng cố kiến thức, rèn luyện kỹ năng, tăng cường năng lực cá nhân và năng lực tổ chức, hợp tác công việc,  hoạt động thực tiễn.

-  Đưa các em về với những vấn đề của thực tế đời sống; rèn luyên các kỹ năng sống nhanh nhẹn, tháo vát, sáng tạo, khéo léo; phương pháp tổ chức phân công công việc hợp lý.

-  Tập đánh giá công bằng, khách quan, chính xác trước một vấn đề.

c) Một số nghiên cứu gần đây:

Vào đầu năm học tôi đã dạy và khảo sát chất lượng môn Mĩ thuật cả về kiến thức lẫn thực hành qua một tiết dạy theo phương pháp thông thường, không áp dụng phương pháp tổ chức trò chơi ở một lớp 6,7 kết quả khảo sát như sau:

 

Số lượng học sinh (em)	Loại đạt		Chưa đạt
	Số lượng	Tỉ lệ %	Số lượng	Tỉ lệ %
6A ( 35 em) 7B ( 30 em)	35 30	100% 100%	0 0	0 0

 

- Ngoài ra tôi còn cho học sinh bỏ phiếu kín về sở thích học môn Mĩ thuật, kết quả như sau:

Số lượng học sinh (em)	Có thích		Bình thường		Không thích
	Số lượng	Tỉ lệ %	Số lượng	Tỉ lệ %	Số lượng	Tỉ lệ %
6A ( 35 em) 7B ( 30 em)   7B ( 30 em)	15 10	43 3,3	15 18	43 60	5 2	14 6,7

 

6. Tổ chức trò chơi học tập ở môn Mĩ thuật:

Môn Mĩ thuật là một trong những môn học nghệ thuật trong chương trình Tiểu học, là môn học được học sinh rất yêu thích. Nó giúp cho học sinh hiểu biết thêm phần nào về nghệ thuật hội hoạ và bổ trợ thêm cho một số môn học khác. Môn học nghệ thuật này nhẹ nhàng, mang tính chất "Học mà chơi, chơi mà học". Thế nên giờ học Mĩ thuật phải diễn ra thoải mái nhưng hiệu quả, kích thích sự  tư duy sáng tạo của học sinh một cách tự nhiên, không gò ép. Muốn vậy ngoài phương pháp dạy học thông thường giáo viên cần tổ chức trò chơi trong giờ dạy Mĩ thuật.

Trò chơi rất quan trọng và cần thiết đối với học sinh trong giờ học Mĩ thuật bởi giúp cho trẻ rèn luyện trí tuệ lẫn phẩm chất cho học sinh. Vì thế phải tổ chức trò chơi sao cho hiệu quả. Trò chơi làm cho không khí lớp học sôi nổi nhưng không ồn ào, lộn xộn. Trò chơi kích thích sự tìm tòi sáng tạo của học sinh, tạo cho các em tinh thần thoải mái thích học Mĩ thuật. Trò chơi tạo cho các em tính nhanh nhẹn, thông minh đặc biệt là củng cố chắc kiến thức đã học. Đây là yếu tố quan trọng nhất trong tác dụng của trò chơi. Muốn gây hứng thú cho các em học tập cách hay nhất là lôi cuốn

các em tham gia những trò chơi lí thú và bổ ích phù hợp với trình độ nhận thức và đặc điểm lứa tuổi.

* Một số trò chơi hỗ trợ nội dung  bài học.

- Xuất phát từ lý do mục đích đối tượng nghiên cứu đề tài, tôi đã tiến hành dạy một số tiết thực nghiệm để kiểm nghiệm tính khả thi của đề tài sự hiệu quả của việc vận dụng phương pháp sử dụng trò chơi trò chơi vào giảng dạy .

Trò chơi 1: Chọn hoạ tiết

Mục tiêu:

• Rèn luyện kĩ năng sắp xếp hoạ tiết, màu sắc, hình vẽ cho hài hoà, phù hợp.

Chuẩn bị:

• Một số bộ hoạ tiết hoa, lá, con vật bằng đề can hoặc giấy mầu cắt rời phù hợp với nội dung bài học.
• Một số hình vẽ chư­a trang trí phù hợp với nội dung bài học (số lư­ợng hình tương ứng với nhóm học tâp trong lớp).
• Hồ dán, keo dán, nam châm.

Cách chơi:

• GV chia lớp thành các nhóm học tập và phát cho mỗi nhóm 2 bộ phiếu bao gồm hoạ tiết và hình ch­ưa trang trí.
• Thời gian sắp xếp  hoạ tiết vào hình trang trí cho mỗi đội là 1 phút, yêu cầu sắp xếp cho phù hợp, nhóm nào nào ghép nhanh, ghép phù hợp nhóm đó thắng cuộc.

Trò chơi 2: Tìm ô t­ương ứng

Mục tiêu:  Rèn luyện kĩ năng thực hiện các b­ước tiến hành một bài vẽ theo mẫu hoặc vẽ trang trí hoặc vẽ tranh.

Chuẩn bị:

- Những tấm bìa có nội dung ghi từng bư­ớc  tiến hành một bài vẽ theo mẫu hoặc vẽ trang trí hoặc vẽ tranh.

• Hồ dán, băng dính 2 mặt, nam châm.

Cách chơi: --

----Chọn 2 đội, mỗi đội có số HS t­ương ứng với các b­ước tiến hành bài vẽ theo nội dung bài học lên đứng vào vị trí quy định.

• GV phát cho mỗi đội 1 bộ phiếu có nội dung các bư­ớc tiến hành một bài vẽ  theo nội dung bài học.
• Nghe hiệu lệnh của GV, lần lư­ợt từng HS của mỗi đội lên dán các mảnh bìa có nội dung ghi các bư­ớc tiến hành một bài vẽ lên bảng, đội nào dán nhanh, đúng đội đó thắng cuộc

 

 

 

 

		Bước 1			Tìm khung hình chung
					Tìm khung hình riêng
	Bước 2

 

 

 

 

 

			Vẽ phác các nét chính
	Bước 3

 

 

 

 

			Nhìn mẫu vẽ chi tiết
	Bước 4

 

 

 

 

			Vẽ đậm nhạt bằng chì hoặc màu
	Bước 5

 

 

 

 

Sau khi khảo sát chất lượng và bỏ phiếu điều tra về sở thích học môn Mĩ thuật kết quả không cao, tôi đã trăn trở suy nghĩ tìm ra giải pháp để nâng cao chất lượng học môn Mĩ thuật và để các em thực sự yêu thích môn Mĩ thuật. Tôi đã nghiên cứu kỹ từng bài dạy, nghĩ ra nhiều cách dạy. Trong đó cách tổ chức trò chơi trong giờ dạy Mĩ thuật cuốn hút học sinh nhất và hiệu quả nhất.

7.Vấn đề nghiên cứu:

a) Giáo viên cần nắm được những phản ứng tâm lí của HS khi tham gia trò chơi học tập:

a.1. Những mặt có lợi:

-   Có ý thức trách nhiệm cá nhân.

• Dễ thông cảm sai phạm của ng­ười khác.
• Tôn trọng kỉ luật.
• Giúp đỡ, nâng đỡ đồng đội.
• Gắn bó với đồng đội
• Tích cực hoạt động và sẵn sàng hi sinh vì danh dự đội

a.2. Những mặt bất lợi:

• Ngư­ời mạnh lấn áp ngư­ời yếu.
• Sắn sàng trừng phạt ngư­ời thua.
• Chơi gian lận để được thắng.
• Dễ ganh tị, dẫn đến ghét nhau.
• Chơi quá đà không giới hạn.
• Chia bè, nhóm.
• Quá hiếu thắng, dẫn đến tâm lí thiếu lành mạnh khi chơi.

8. Giả thiết nghiên cứu

a) Giáo viên cần phải biết cách tổ chức một trò chơi học tập:

          - Không phải giờ dạy Mĩ thuật nào cũng đưa trò chơi vào theo một cách rập khuôn hoặc đưa trò chơi vào không phù hợp với nội dung bài. Trò chơi nên tổ chức vào thời gian trong giờ dạy cho hợp lý. Trò chơi mặc dù quan trọng nhưng không lạm dụng trò chơi quá nhiều trong giờ dạy.

          - Muốn tổ chức trò chơi, giáo viên cần phải nghiên cứu kỹ mục tiêu bài. Xem những nội dung mới, quan trọng trong giờ dạy để từ đó tổ chức trò chơi cho phù hợp. Nên tập trung vào nội dung trọng tâm mà tổ chức trò chơi, không chơi một cách tràn lan và thời gian tổ chức trò chơi phải được bố trí hợp lý.

b) Một tiết dạy giáo viên cần tiến hành các bước:

- Giới thiệu bài.

- Tổ chức trò chơi.

          - Quan sát, nhận xét.

          - Hướng dẫn cách vẽ

          - Học sinh thực hành vẽ.

           ( Tuy nhiên GV nên lựa chọn thời điểm phù hợp để tổ chức trò chơi chứ không phải nhất nhất phải theo các bước trên).

c) Các bước cụ thể để tổ chức trò chơi.

B­ước 1: Giới thiệu trò chơi

+ Nêu tên trò chơi

+ H­ướng dẫn cách chơi: vừa mô tả, vừa thực hành, nếu cần mời mọi ngư­ời làm theo ngay.

Bư­ớc 2: Chơi thử.

B­ước 3: Nhấn mạnh luật chơi, nhất là những lỗi thường gặp ở phần chơi thử.

Bước 4: Chơi thật – Xử phạt những người phạm luật chơi.

Bư­ớc 5: Nhận xét, đánh giá kết quả trò chơi, thái độ của ngư­ời tham dự.

9 .Phương pháp:

Vai trò của ngư­ời tổ chức trò chơi

• Gây được hứng thú cho HS (bạn).
• Có khả năng lôi kéo và thu hút HS (bạn).
• Biết kiên nhẫn, diễn đạt mạch lạc.
• Biết hướng dẫn HS( các bạn) thực hiện đúng luật chơi, đánh giá kết quả và ý nghĩa của trò chơi.

- Thư­ởng phạt phải công bằng, đúng luật sao cho người chơi thoải mái    (Thưởng những HS, nhóm HS tham gia nhiệt tình, đúng luật và thắng trong cuộc chơi và có thể thưởng bằng nhiều hình thức).

- Phạt những HS phạm luật chơi bằng những hình thức nhẹ nhàng.

* Những điều cần l­ưu ý khi sử dụng trò chơi:

- Trò chơi phải dễ tổ chức và thực hiện, phải phù hợp với chủ đề bài Mĩ thuật, với đặc điểm và trình độ HS, với quỹ thời gian, với hoàn cảnh, điều kiện thực tế của lớp học đồng thời phải không gây nguy hiểm cho HS.

- HS phải nắm đ­ược cách chơi và phải tôn trọng luật chơi.

- Phải quy định rõ thời gian, địa điểm chơi.

- Phải phát huy tính chủ động, tích cực, sáng tạo của HS, tạo điều kiện cho HS tham gia, tổ chức, điều khiển tất cả các khâu: từ chuẩn bị, tiến hành trò chơi đến đánh giá sau khi chơi.

            - Trò chơi phải đư­ợc luân phiên, thay đổi một cách hợp lí để không gây nhàm chán cho HS.

- Sau khi chơi, GV cần cho HS thảo luận để nhận ra ý nghĩa giáo dục của trò chơi.

*Sử dụng trò chơi học tập trong môn  Mĩ thuật:

Sử dụng theo các loại bài:

• Vẽ theo mẫu.
• Vẽ trang trí.
• Vẽ tranh
• Th­ường thức Mĩ thuật.

Sử dụng theo các HĐ của bài học.

• Sử dụng ở HĐ quan sát nhận xét.
• Sử dụng ở HĐ hư­ớng dẫn cách vẽ.
• Sử dụng ở HĐ củng cố kiến thức, kĩ năng.

10. Phân tích kết quả:

Trên đây là một trong những tiết dạy có trò chơi mà tôi đã thực hành tổ chức dạy, được đồng nghiệp dự giờ và đánh giá trò chơi mang lại hiệu quả cao, giờ dạy phong phú, đúng với đặc thù môn Mĩ thuật "Học mà chơi, chơi mà học".

          Qua nhiều tiết dạy có tổ chức trò chơi chất lượng học sinh tăng lên rõ rệt, học sinh yêu thích rất nhiều môn Mĩ thuật.

Cũng qua tiết dạy có tổ chức trò chơi như đã nói trên kết quả phiếu điều tra về sở thích học môn Mĩ thuật như sau:

Số lượng học sinh (em)	Có thích		Bình thường		Không thích
	Số lượng	Tỉ lệ %	Số lượng	Tỉ lệ %	Số lượng	Tỉ lệ %
6A ( 35 em 7B ( 30 em))   7B ( 30 em)	15 10		15 18		5 2

* Kết quả nghiên cứu.

- Qua quá trình nghiên cứu và thực nghiệm bước đầu kết quả đạt được rất khả quan các em học sinh rất hào hứng mỗi khi tới tiết học môn mỹ thuật, các em đã chủ động mạnh dạn tạo ra không khí học tập vui vẻ sôi nổi (không còn ngại ngùng như trước) nhưng vẫn tạo được kết quả học tập cao.

- Cụ thể trước khi chưa vận dụng phương pháp tỉ lệ hoàn thành chưa đạt như ý muốn, học sinh còn rụt rè thụ động, ngại tham gia các hoạt động của lớp. Kể từ khi vận dụng phương pháp sử dụng  trò chơi trong giảng dạy  thích hợp thì đã đạt được kết quả học tập tốt. Ngoài ra phương pháp này tạo cho các em tính tự tin, chủ động nhanh nhẹn sáng tạo để học tốt các môn học khác.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

C/ KẾT LUẬN - KHUYẾN NGHỊ.

1. Kết luận

Từ những trăn trở của người trực tiếp giảng dạy môn mỹ thuật ở lớp 6,7 tôi đã tìm tòi học hỏi nghiên cứu và vận dụng phương pháp sử dụng  trò chơi để có thể dạy ở tất cả các khối khác ở THCS bước đầu đạt được một số kết quả  như trên.

Sử dụng trò chơi trong dạy học Mĩ thuật có tác dụng không nhỏ giúp học sinh lĩnh hội một cách đầy đủ, chính xác, sinh động nội dung kiến thức bài học, có tác dụng hình thành, rèn luyện các kỹ năng học tập Mĩ thuật cho các em. Trò chơi gây hứng thú học tập cho học sinh, phát huy trí tưởng tượng, sáng tạo, tinh thần tập thể, khơi dậy trí tò mò, lòng ham hiểu biết, lòng yêu thiên nhiên đất nước con người. Từ đó chất lượng giáo dục được nâng cao một cách rõ rệt. Các em rất hứng thú yêu thích các tiết học môn mỹ thuật (Muốn vậy người giáo viên phải nghiên cứu  cho phù hợp từng bài dạy) tôi cũng cảm thấy vui mừng khi góp một chút công sức và phần trách nhiệm của mình cho môn học dù nhỏ bé thôi nhưng nó sẽ là ngọn lửa thổi vào tâm hồn trẻ thơ những ước mơ về cái đẹp cái thiện của mình.

Tuy nhiên cũng không nên tổ chức quá nhiều trò chơi trong tiết dạy và tổ chức thiếu khoa học, thiếu thẩm mĩ điều đó sẽ không mang lại hiệu giờ dạy.

Tổ chức trò chơi trong giờ dạy Mĩ thuật, giáo viên không cần nói nhiều mà vẫn củng cố được kiến thức một cách tự nhiên và vững chắc.

Tôi mong rằng đây là một kinh nghiệm  mà các đồng nghiệp, cấp trên tham khảo đóng góp ý kiến để  đưa chất lượng dạy và học môn mỹ thuật khối THCS nâng cao hơn nữa đáp ứng yêu cầu của xã hội hiện nay.

Sau khi hoàn thành đề tài nó sẽ đóng góp tích cực cho việc dạy và học môn mỹ thuật, là một kinh nghiệm để đồng nghiệp tham khảo .Đề tài đã giúp tôi vận dụng phương pháp sử dụng trò chơi một cách sáng tạo để thiết kế bài giảng, tạo hứng thú cho học sinh khi học tập ở khối 6,7 cũng như các khối khác.

Giúp bản thân tôi tự trang bị kiến thức rèn luyện tay nghề nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của mình. Giúp học sinh phát huy tính chủ động sáng tạo hòa nhập với tập thể say mê hứng thú khi học mỹ thuật nâng cao hiệu quả học tập để trở thành một người có ích cho gia đình và xã hội sau này.

2. Kiến nghị - đề xuất

* Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo:

- Tổ chức nhiều buổi chuyên đề để giáo viên được tham gia, giao lưu học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau cùng nâng cao trình độ chuyên môn.

- Trang bị thêm đồ dùng học tập cho bộ môn Mĩ thuật,nhất là mẫu vật thật, tranh, ảnh, băng đĩa hình minh hoạ...

- Có chính sách khuyến khích giáo viên đưa ra ý kiến trong bài dạy của mình. Từ đó sẽ tập hợp, lựa chọn và biên soạn thành sách về những giáo án tốt, bài dạy hay để tất cả các giáo viên trong toàn huyện được biết và cùng tham khảo, học hỏi.

* Đối với nhà trường:

- Việc dạy và học môn Mĩ thuật trong nhà trường còn thiếu thốn về mặt trng thiết bị và cơ sở vật chất để phục vụ cho môn học này. Vì vậy để tạo điều kiện cho việc dạy và học của thầy và trò được thuận lợi bản thân tôi kiến nghị và đề xuất một số vấn đề sau:

+ Cần có phòng học chuyên biêt cho bộ môn Mĩ thuật đủ rộng, đủ ánh sáng.

+ Có các phương tiện(bàn ghế, giá vẽ, mẫu vật, các vật tư khác phục vụ cho môn học. Thiết bị hỗ trợ như máy chiếu, thanh ảnh phiên bản, tài liệu tham khảo...) theo đặc thù bộ môn.... Có như vậy chất lượng dạy và học môn Mĩ thuật sẽ được nâng cao hơn nữa.

Trong quá trình tổng kết kinh nghiệm, chắc hẳn còn nhiều thiếu sót, qua đề tài này mong quý đồng nghiệp chia sẻ, tôi kính mong các đồng nghiệp, cấp trên góp ý và bổ sung để đề tài được hoàn thiện đầy đủ để việc dạy học mĩ thuật càng hoàn thiện hơn. Góp phần giáo dục các em hoàn thiện nhân cách, hướng các em đến với cái đẹp chân thiện mĩ.

Tôi xin chân thành cảm ơn!