Bậc học mầm non yêu cầu tính trách nhiệm ở những người liên quan rất cao. Một sơ suất nhỏ của giáo viên, của người quản lý có thể dẫn tới hậu quả khôn lường cho con bạn. Vì thế việc chọn trường cho bé mầm non thật sự quan trọng.

Gia đình nào khi có con đến tuổi bắt đầu đi học cũng đều phải bắt đầu với việc chọn trường cho con. Thế nhưng, việc không biết các tiêu chí của một ngôi trường tốt, cộng với việc các trường mầm non cứ "trăm hoa đua sắc", mỗi hoa một sắc đã khiến tình trạng không rõ ràng càng trở nên "loạn cào cào".

Các trường điểm thì khó mà chen chân vào, trường công lập bình thường thì sĩ số quá đông, còn ra đến trường tư thì ôi thôi, trường nào cũng quảng cáo kêu như chuông: nào là trường chất lượng cao, trường quốc tế, trường song ngữ, trường cao cấp, trường franchise (nhượng quyền thương hiệu), trường liên kết, cùng với những là mô hình nọ, giáo trình kia, rồi thì cả "chiêu bài" mới là dạy trẻ thành thần đồng... khiến phụ huynh không biết đâu mà lần.

Một trong những lý do cơ bản là đa số cả phụ huynh lẫn những người hoạt động trong ngành mầm non đều không hiểu trẻ em cần gì và trường học cần làm gì để đáp ứng các nhu cầu của trẻ em một cách rõ ràng.

Do đó, nhiều nơi cứ lập lờ đánh lận con đen, dùng những cái tên kêu, dùng những phương pháp nào đó ở một nước nào đó - mà đôi khi chính những người tuyên bố áp dụng lại chỉ hiểu rất ít về nó - để khoác chiếc áo lấp lánh vào ngôi trường của mình, mục đích chính là làm cho những người phụ huynh phải lóa mắt.

Trong khuôn khổ bài viết này, tôi sẽ phân tích các nhu cầu của trẻ em để phát triển đúng đắn - toàn diện và những điều phụ huynh cần quan sát ở một trường mầm non để biết được rằng ngôi trường đó có đáp ứng đủ các yêu cầu tối thiểu cho con mình hay không.

Trẻ em cần gì?
Dù là ở đâu, dù thời đại nào, những thứ trẻ em cần vừa phức tạp vừa rất đơn giản. Phức tạp là vì mỗi cá thể trẻ em đều riêng biệt và khó đoán, trình độ không đồng nhất như người lớn nên việc tổ chức giảng dạy, vui chơi ở mỗi trường, mỗi lớp đều phải tính toán đến sở thích, trình độ của trẻ và cả hoàn cảnh thực tế ở thời điểm đó.

Để làm được việc này, người giáo viên phải rất linh hoạt và tinh tế. Tuy vậy, những điều trẻ em cần ở một trường mầm non thì luôn không thay đổi. Trẻ cần được chăm sóc khỏe mạnh, cần được yêu thương, cần được khám phá thế giới, cần môi trường giao tiếp xã hội để phát triển các kỹ năng xã hội.

Với những nhu cầu cơ bản như vậy, ta sẽ tìm hiểu các trường phải làm gì để đáp ứng. Sau đây là các tiêu chí cho một trường mầm non tốt:

a. Cơ sở vật chất

*Sân chơi ngoài trời:
Đây là điều kiện vô cùng quan trọng để trẻ em phát triển lành mạnh nhưng lại dễ bị bỏ qua nhất ở một trường mầm non ở Việt Nam (khó trách được các trường bởi tình trạng tấc đất tấc vàng hiện nay).

Trung bình, trẻ cần tối thiểu 60 phút hoạt động thể chất một ngày để khỏe mạnh, tăng trưởng tốt, tương tác với các trẻ khác và trở nên thông minh năng động.

Ở nước ngoài, ta thường thấy trẻ em rất chủ động ăn uống, trong khi ở Việt Nam người ta dùng mọi cách để ép con ăn mà vẫn không được, và con vẫn còi. Tình trạng trên xảy ra có một phần lớn nguyên nhân là do trẻ ở nước ta không có không gian để chạy nhảy, chơi đùa.

Sân chơi ngoài trời

Khi không tiêu hao năng lượng thì hiển nhiên là trẻ không có nhu cầu bổ sung năng lượng. Vậy thay vì ép con ăn thật nhiều phô mai, váng sữa để con béo lên, phụ huynh hãy tạo điều kiện cho con vận động.

Những điều phụ huynh cần lưu ý quan sát:
o Đảm bảo các đồ chơi ngoài trời phải an toàn với bé: không có cạnh sắc, không có dằm gỗ, không có các góc kẹt khiến trẻ có thể mắc chân vào gây ngã.

o Mặt sân mềm, không lồi lõm. Ở nước ngoài, các sân chơi đều được phủ vật liệu đặc biệt giống như một lớp cao su dày, không trơn, hoặc ít nhất cũng là sân phủ gỗ hoặc cao su nghiền vụn.

Khi trẻ ngã trên các vật liệu này hầu như không đau và rất ít trầy xước. Với điều kiện Việt Nam, mặt sân tốt nhất có lẽ là sân đất trồng cỏ vì các vật liệu kể trên còn hiếm và đắt. Các mặt sân bê tông đều rất cứng làm đau bé khi ngã và gây các vết trầy xước nghiêm trọng trên da bé.

*Sân chơi trong nhà: Được sử dụng khi bé không thể ra ngoài chơi vì điều kiện thời tiết

Những điều phụ huynh cần lưu ý quan sát:
o Không gian thông thoáng để trẻ chạy nhảy mà không bị va đập

o Mặt sàn không trơn láng, dễ ngã

o Đồ chơi phong phú, tốt nhất là tránh các đồ chơi làm từ nhựa kém phẩm chất độc hại với trẻ em.

*Phòng học: Để đảm bảo sức khỏe, phòng học cần thoáng mát, rộng rãi, nhiều ánh sáng mặt trời. Để trẻ phát triển trí tuệ, đồ chơi trong phòng cần đa dạng phong phú bởi trẻ học thông qua các trò chơi.

Các đồ chơi tốt bao gồm: đồ chơi xếp hình, đồ chơi lắp ghép, đồ chơi đồ hàng, đồ chơi phát triển trí tuệ, khám phá khoa học, sách truyện tranh, giấy - màu vẽ, nhạc cụ.

Một vài hoạt động rất tốt tuy ít được phổ biến ở Việt Nam nhưng rất nên có là các bàn chứa cát và nước, và cả dụng cụ nhà bếp trong lớp học. Cát - nước và nấu ăn là các hoạt động rất tốt cho sự phát triển vận động tinh ở trẻ, là cơ hội cho trẻ khám phá khoa học và giúp trẻ sáng tạo.